Η πιστοποίηση και η συμβολή της στην επανεκκίνηση – Άρθρο του Δημήτρη Βέργαδου, Δ/ντή Τομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ, στη Deal News, 30/4/2020

Η συζήτηση για την επόμενη μέρα της κρίσης του κορονοιού και την επανεκκίνηση της οικονομίας, οφείλει να συμπεριλάβει την ενίσχυση της παραγωγικής βάσης, με νέους όρους.  Η «επιστροφή» της βιομηχανίας και γενικά της ικανότητας της οικονομίας να παράγει ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, και όχι μόνο, είναι ένα από τα χρήσιμα διδάγματα αυτής της περιόδου. Με την κρίση του κορονοιού, και τις αυξανόμενες απαιτήσεις για μέσα ατομικής προστασίας και  σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, η συμμόρφωση με διεθνώς αποδεκτά πρότυπα, η πιστοποίηση που είναι συνδεδεμένη με την ασφάλεια και την ποιότητα ευρύτερα, επανέρχεται στο προσκήνιο.

Είναι ενδεικτικό ότι ο βαθμός εξάρτησης μιας χώρας από τη βιομηχανία/μεταποίηση και την τεχνολογία θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο ρυθμό  επανεκκίνησης της οικονομίας της.  Όπως  και σε προηγούμενες κρίσεις, χώρες με ισχυρό πολλαπλασιαστή τη βιομηχανία και την τεχνολογία εμφανίζουν μεγαλύτερες αντοχές. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις, (26/4/2020), στο δίκτυο Bloomberg της πρώην επικεφαλής οικονομολόγου του ΟΟΣΑ και νυν της Citigroup, Catherine Mann, χώρες με πιο ισχυρή παραγωγική και τεχνολογική βάση είναι πιο πιθανό να δουν μια V-shaped ανάκαμψη (πχ. Ν.Κορέα, Ταιβάν), εν αντιθέσει με χώρες που έχουν μεγαλύτερη εξάρτηση από τις υπηρεσίες (Ταυλάνδη, Σιγκαπούρη) . Επιπλέον, η ανάπτυξη του διεθνούς ανταγωνισμού, μέσα από την αναδιάταξη των διεθνών εφοδιαστικών και παραγωγικών αλυσίδων δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν σχετικά με τη νέα γεωγραφία της παραγωγής, θα συμπεριλάβουν τις παραμέτρους της εγγύτητας, και της διασφάλισης της παραγωγικής συνέχειας σε όρους ποιότητας και αξιοπιστίας.

Στο νέο τοπίο που αναμένεται να διαμορφωθεί σημαντικός παράγοντας για την αναζωογόνηση της παραγωγικής μηχανής, θα είναι και η ευρεία εφαρμογή της πιστοποίησης σε προϊόντα, διαδικασίες και διεργασίες, ακόμη και σε φυσικά πρόσωπα (προσόντα).   Από το πρώτο «κύμα» της διασφάλισης της ποιότητας τη δεκαετία του ’90, με τα πρότυπα ISO 9000, μέχρι σήμερα, η πιστοποίηση έχει εξελιχθεί και καλύπτει ευρύτερα θέματα ESG – Environmental, Social, and Governance, με σημαντικές επιδράσεις σε επενδυτικές και καταναλωτικές αποφάσεις. Σε ώριμες οικονομίες, έχει καταγραφεί ότι η πιστοποίηση μπορεί να πετύχει μεγέθυνση του  ΑΕΠ, μέχρι και 0,8%.  Στην Ελλάδα, τα στοιχεία δείχνουν ότι η πιστοποίηση έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, όπου ενδεικτικά, το 2018, με το πιο δημοφιλές πρότυπο, το ISO 9001:2015 – Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας, ήταν πιστοποιημένες 6.165  επιχειρήσεις (σε σύνολο 719,5 χιλ.).  Ειδικότερα, για τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις οι δυνατότητες παραγωγικής τους μεγέθυνσης τους, αυξάνονται με τις κατάλληλες πιστοποιήσεις (π.χ. πρόσβαση σε νέες αγορές, προσέλκυση κεφαλαίων, απόκτηση νέων συνεργατών, πρόσβαση σε χρηματοδότηση).

Αναμφισβήτητα η απόφαση μιας επιχείρησης να εισέλθει στη διαδικασία πιστοποίησης, όταν δεν αφορά υποχρεωτική συμμόρφωση σε εθνική ή ευρωπαϊκή νομοθεσία, αποτελεί μια στρατηγική επιλογή αναβάθμισης, με πολλαπλά οφέλη.  Η έμπρακτη δέσμευση της διοίκησης αποτελεί το κλειδί για να ξεκινήσει μια επιχείρηση το ταξίδι προς την πιστοποίηση. Όμως για να είναι αποτελεσματική η πιστοποίηση χρειάζεται και η εύρυθμη λειτουργία ενός ολόκληρου υποστηρικτικού συστήματος: της τυποποίησης, της μετρολογίας και της διαπίστευσης, δηλαδή των τεχνικών προδιαγραφών, της αξιοπιστίας αποτελεσμάτων και της αμεροληψίας αξιολόγησης. Το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας (ΕΣΥΠ) και το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ)  έχουν ως αντικείμενο τη διασφάλισή της, όμως, οι συνεχείς αλλαγές (δομών και διοικήσεων) έχουν προκαλέσει πολλαπλές δυσλειτουργίες.  Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ωρίμανσης και ενδυνάμωσής τους, με επίκεντρο τη σταθερή και διαχρονική πολιτική στήριξη διοικήσεων που να έχουν την κατάλληλη τεχνογνωσία τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας τους και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους. Παράλληλα, είναι σημαντικό να αυξηθεί η αναγνωρισιμότητα και αξιοποίηση της πιστοποίησης στη δημόσια διοίκηση και στην παραγωγή νομοθετικού έργου.  Ο ΣΕΒ έχει εκπονήσει σειρά προτάσεων για τη βελτίωση του υποστηρικτικού συστήματος της πιστοποίησης και την παραγωγή του νομοθετικού έργου, τις οποίες παρουσίασε στην πρόσφατη έκθεσή του, για τα «Οφέλη της πιστοποίησης για τις επιχειρήσεις και την οικονομία», που είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του.