Στρατηγικές ενθάρρυνσης εμβολιασμού για Covid-19 στις επιχειρήσεις

Μαρία Αθανασίου

Ιατρός Εργασίας, MD, MSc, MPH Συντονίστρια Ιατρικής Υπηρεσίας, Όμιλος ΤΙΤΑΝ

Άρθρο στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο ΣΕΒ – Ρυθμιστικό Περιβάλλον και Επιχειρήσεις – 27 Ιουλίου 2021

Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η ανθρωπότητα βιώνει ιστορικές στιγμές με την πανδημία COVID-19 να έχει επηρεάσει καταλυτικά όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας. H πρόσφατη υποχώρηση των επιδημιολογικών δεικτών στις χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ανακόπηκε από την επικράτηση του υψηλής μεταδοτικότητας μεταλλαγμένου στελέχους Δέλτα.

Το ερώτημα στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε είναι: μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον;

Η απάντηση είναι ΝΑΙ. Χάρη σε ένα μοναδικό στην ιστορία επίτευγμα της ιατρικής επιστήμης, κατορθώσαμε, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, να έχουμε διαθέσιμα περισσότερα από ένα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για τη νόσο. Η χώρα μας, όπως και οι περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου, έχει πλέον επάρκεια εμβολίων για όλα τα άτομα 15 ετών και άνω.

Το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης που απαιτείται προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό τείχος ανοσίας, είναι ανάλογο του βαθμού μεταδοτικότητας κάθε νοσήματος με αποτέλεσμα, λόγω της αυξημένης μεταδοτικότητας του στελέχους Δέλτα, να απαιτείται πλέον υψηλότερο ποσοστό από τις αρχικές εκτιμήσεις του 70%.

Η ενθάρρυνση του εμβολιασμού καθίσταται συνεπώς ζωτικής σημασίας για όλες τις επιχειρήσεις. Η προσέγγιση κάθε επιχείρησης και ο στόχος εμβολιαστικής κάλυψης του προσωπικού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων ο κλάδος δραστηριοποίησης, η δυνατότητα τηλεργασίας και η ίδια η φύση της απασχόλησης που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προϋποθέτει στενή επαφή μεταξύ των εργαζόμενων.

Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρονται οι ακόλουθες στρατηγικές ενθάρρυνσης του εμβολιασμού:
Καμπάνια ενημέρωσης και ενθάρρυνσης για τον εμβολιασμό η οποία πλαισιώνεται επικοινωνιακά ανάλογα με την κουλτούρα κάθε επιχείρησης

• Παροχή επιπρόσθετου χρόνου (πχ άδεια μετ’ αποδοχών για την ημέρα του εμβολιασμού ή και για τις επόμενες 2-3 ημέρες σε περίπτωση εμφάνισης ανεπιθύμητων παρενεργειών)
• Παροχή οικονομικών κινήτρων με τη μορφή είτε χρηματικού επιδόματος είτε άλλου τύπου παροχών
  Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει ότι η παροχή οικονομικών κινήτρων, ειδικά εάν συνδυαστεί με λανθασμένους επικοινωνιακούς χειρισμούς, μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα τα αντίθετα από τα προσδοκόμενα αποτελέσματα.

Από την άλλη πλευρά, η επένδυση σε στρατηγικές ενημέρωσης του προσωπικού φαίνεται να οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα, ειδικά εάν συνοδεύεται από παροχή διευκολύνσεων σχετικά με τη διαδικασία του εμβολιασμού. Η ενημέρωση πρέπει να γίνεται με συνέπεια, να είναι αντικειμενική και να υποστηρίζεται από τα ανώτερα στελέχη της επιχείρησης.
Έμφαση θα πρέπει να δίδεται στην ατομική προστασία που παρέχει ο εμβολιασμός απέναντι στη νόσο, στην καθολική προστασία που προσφέρει σε ό,τι αφορά στις σοβαρές μορφές της, αλλά και στη σημαντικά μειωμένη πιθανότητα μετάδοσης του ιού από τα εμβολιασμένα άτομα, εύρημα που υποστηρίζεται από συνεχώς αυξανόμενο αριθμό μελετών παγκοσμίως.
Στην προσπάθεια αυτή καθοριστική σημασία έχει η ενεργός εμπλοκή του Ιατρού Εργασίας της επιχείρησης όπως επίσης και συγκεκριμένων εκπροσώπων του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού, προκειμένου να δίδονται απαντήσεις στα ερωτήματα και τις ανησυχίες των εργαζόμενων, τόσο για επιστημονικά όσο και για διαδικαστικά θέματα. Ιδιαίτερη προσοχή και εξαιρετικά λεπτοί χειρισμοί απαιτούνται στις περιπτώσεις εκείνες όπου συντρέχουν ιατρικοί ή άλλοι σοβαροί λόγοι αδυναμίας εμβολιασμού, προκειμένου να αποφύγουμε τις διακρίσεις και το στιγματισμό στον εργασιακό χώρο.

Η ειλικρινής και υπεύθυνη ενημέρωση των εργαζομένων, η ενδυνάμωση του αισθήματος ατομικής και συλλογικής υπευθυνότητας και η υιοθέτηση καλών πρακτικών ενθάρρυνσης του εμβολιασμού είναι η καλύτερη επένδυση για την επάνοδο στην κανονικότητα.