Έμφυλη ισότητα, ο νέος κανόνας στα ΔΣ των εισηγμένων

Κωνσταντίνος Διαμαντούρος
Μόνιμος Αντιπρόσωπος ΣΕΒ στην BusinessEurope και την ΕΕ

Άρθρο στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο ΣΕΒ – Ρυθμιστικό Περιβάλλον και Επιχειρήσεις –  30 Νοεμβρίου 2022

Στις 22 Νοεμβρίου 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε το τελικό κείμενο της Οδηγίας για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών, αναγνωρίζοντας ότι  η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι απαραίτητη για: α) την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη, β) τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, γ) την αντιμετώπιση των ευρωπαϊκών δημογραφικών προκλήσεων

Η υφιστάμενη εκπροσώπηση των γυναικών στα ΔΣ στις εταιρείες της Ε.Ε. ανέρχεται σε 31,5% ως μέλη ΔΣ και 8% ως πρόεδροι ΔΣ ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ελλάδα είναι 23% και 4,5%. Η Οδηγία, που θα πρέπει να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών έως το 2024 ορίζει ότι, μέχρι το τέλος του 2026, τουλάχιστον το 40 % των θέσεων μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών σε εισηγμένες εταιρείες θα πρέπει να καλύπτεται από μέλη του υποεκπροσωπούμενου φύλου. Εάν τα κράτη μέλη επιλέξουν να εφαρμόσουν τους νέους κανόνες τόσο για τα εκτελεστικά όσο και για τα μη εκτελεστικά διοικητικά στελέχη, ο στόχος θα ανέλθει στο 33 % του συνόλου των θέσεων διοικητικών στελεχών έως το 2026.

Ο πυρήνας της Οδηγίας ορίζει ότι οι εισηγμένες εταιρείες που δεν επιτυγχάνουν τους στόχους θα πρέπει να προσαρμόσουν τη διαδικασία επιλογής των στελεχών, βάσει  δίκαιων και διαφανών διαδικασιών, συγκριτικής αξιολόγησης των  υποψηφίων σύμφωνα με σαφή και ουδέτερα κριτήρια ενώ, όταν επιλέγουν  μεταξύ υποψηφίων με ίσα προσόντα, θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στον υποψήφιο του υποεκπροσωπούμενου φύλου.

Αναφορικά με τη σχετική υποβολή εκθέσεων και τις πιθανές προσαρμογές ανά χώρα, διευκρινίζεται ότι μια χώρα που είτε βρίσκεται κοντά στην επίτευξη των στόχων είτε έχει θεσπίσει εξίσου αποτελεσματική νομοθεσία πριν από την έναρξη ισχύος της Οδηγίας, μπορεί να αναστείλει τις απαιτήσεις  διορισμού ή επιλογής. Μία φορά τον χρόνο, οι επιχειρήσεις πρέπει να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά τους συμβούλια και τα μέτρα που λαμβάνουν για την επίτευξη του στόχου του 33 % ή του 40 %. Τα κράτη μέλη θα δημοσιεύουν, επίσης σε ετήσια βάση, κατάλογο των εταιρειών που έχουν επιτύχει τους στόχους της Οδηγίας.

Ο έλεγχος των εισηγμένων εταιρειών εναπόκειται στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους τους, η οποία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο και για το εφαρμοστέο δίκαιο.