Συγκροτημένη βιομηχανική πολιτική

Άρθρο κ. Ευθύμιου Βιδάλη, Προέδρου Εκτελεστικής Επιτροπής ΣΕΒ, στη Ναυτεμπορική

Η χώρα μας έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια και αυτό αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, στην αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών, στην ανθεκτικότητα της παραγωγής, και στις θετικές διεθνείς προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας. Ωστόσο, οι προκλήσεις μπροστά μας είναι πολλές και σημαντικές. Το διεθνές περιβάλλον γενικευμένης αναστάτωσης χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, ανθρωπιστική, εφοδιαστική, ενεργειακή κρίση, πληθωρισμό, καθώς μια σειρά κλιματικών και τεχνολογικών προκλήσεων σε ένα κόσμο εξελίσσεται ταχύτατα. Είναι εξελίξεις που θέτουν νέες προκλήσεις στην κοινωνία, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και τόσο η χώρα μας, όσο και η Ευρώπη, καλείται να βρει απαντήσεις για το σήμερα και το αύριο.

Πρόκειται για ένα δύσκολο πρόβλημα, και δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Χρειάζεται να σταθμίσουμε τις προκλήσεις μεταξύ αντιμετώπισης της σημερινής κρίσης και της προετοιμασίας για το μέλλον. Το πώς θα απαντήσουμε θα διαμορφώσει σε σημαντικό βαθμό όχι μόνο την ανθεκτικότητα, βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, αλλά και τη συμπεριληπτικότητα των ευκαιριών και της προοπτικής της κοινωνίας.

Η επιχειρηματικότητα είναι μέρος της λύσης, και καλείται επίσης, να χειριστεί ταυτόχρονα τις παρούσες κρίσεις και την ανάγκη να δημιουργεί αξία για την οικονομία και την κοινωνία σε ένα πολύ ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον.  Η ενεργειακή κρίση τροφοδοτεί συνθήκες υπαρξιακής κρίσης για την ευρωπαϊκή παραγωγή. Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις καλούνται να κάνουν άλματα προς διάφορες κατευθύνσεις. Στον ΣΕΒ έχουμε εντοπίσει πέντε σημαντικές προτεραιότητες – εθνικές προκλήσεις, που αποτελούν και τον πυρήνα της δουλειάς του οργανισμού και της σύγχρονης επιχειρηματικότητας.

Αφετηρία είναι η ουσιαστική ενδυνάμωση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται ανθρώπους τεχνολογικά ενήμερους, με σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες προκειμένου να είναι παραγωγικές και ανταγωνιστικές, και οι άνθρωποι χρειάζονται επιχειρήσεις που δημιουργούν καλές και βιώσιμες θέσεις εργασίας. Βάση είναι ένα σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης που θα είναι κοντά στις ανάγκες των επιχειρήσεων αλλά και θα εφοδιάζει τους συμμετέχοντες με ικανότητες και εφόδια σε όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους.

Επάνω σε αυτούς τους ανθρώπους θα στηριχθεί και ο απαραίτητος ψηφιακός μετασχηματισμός που αφορά όλους τους κλάδους της οικονομίας, από την παραγωγή και τα δίκτυα εφοδιασμού, μέχρι τις υπηρεσίες και το κράτος. Οι χώρες που υιοθετούν και εφαρμόζουν ψηφιακές τεχνολογίες είναι οι πρωταγωνιστές του σήμερα και του αύριο και παράλληλα με τις ψηφιακές δεξιότητες, προωθούμε την ανάγκη μιας ολιστικής προσέγγισης: από τη διακυβέρνηση και το ρυθμιστικό πλαίσιο μέχρι τις υποδομές, την ασφάλεια, και τα συστήματα οργάνωσης της εργασίας.

Το ανθρώπινο κεφάλαιο, και η διασύνδεση εκπαίδευσης–παραγωγής, είναι η βάση και για επιχειρήσεις που καινοτομούν σε ένα δυναμικό επιχειρηματικό οικοσύστημα που επενδύει στη γνώση ως μοχλό ανάκαμψης και ανάπτυξης. Επιχειρήσεις που αξιοποιούν τους ερευνητές και επιστήμονες για την αντιμετώπιση προκλήσεων και την αξιοποίηση όλων των ειδών των ευκαιριών.

Παράλληλα, ο ΣΕΒ στηρίζει και τους στόχους για κλιματική ουδετερότητα, την πράσινη μετάβαση και την κυκλική οικονομία, υπερτονίζοντας ωστόσο την κρισιμότητα του να μην πληγεί ανεπανόρθωτα η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής παραγωγής, κάτι που εκτός από οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες θα επίφερε και σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα. Επιπλέον, το κόστος, η πολυπλοκότητα και το περιβαλλοντικό αποτέλεσμα της πράσινης μετάβασης εξαρτώνται και από το βαθμό που η κοινωνία θα ενημερωθεί και θα συνταχθεί με τις απαιτούμενες αλλαγές αλλά και από τον ενεργό ρόλο της πολιτείας σε αυτό.

Σε αυτό τον κόσμο, η βιομηχανία αντιμετωπίζει μεν υπαρξιακές αναζητήσεις, όπως βλέπουμε με τη μετεγκατάσταση ευρωπαϊκής παραγωγής σε τρίτες χώρες, έχει όμως και μια σημαντική ευκαιρία: Η πανδημία ανέδειξε την ανθεκτικότητα και τη συμβολή της στην εθνική οικονομία και την απασχόληση, ενώ αλλάζουν ριζικά και οι παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Με επίκεντρο τη βιομηχανία, αναπτύσσεται ένα ευρύ επιχειρηματικό οικοσύστημα που την τροφοδοτεί και τροφοδοτείται από αυτή. Η σταδιακή, στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, και για αυτό τονίζουμε τη σημασία μιας συγκροτημένης βιομηχανικής πολιτικής που θα της επιτρέψει να λειτουργήσει καταλυτικά για ολόκληρη την οικονομία.  Κλειδί σε αυτή την κατεύθυνση είναι οι επενδύσεις και οι υποδομές, και κλειδί για αυτές, η αδειοδότηση και η άρση εμποδίων όπως για παράδειγμα, οι καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη. Για αυτό, δίνουμε βάρος στη διαρκή βελτίωση κάθε πτυχής του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος.

Στον ΣΕΒ πιστεύουμε στην υλοποίηση μιας ουσιαστικής μεταρρυθμιστικής και αναπτυξιακής ατζέντας που θα χτίσει στο γεγονός πως η χώρα έχει καταστεί ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, αν και με θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας που ακόμα περιέχει επιβραδυντικά στοιχεία. Για εμάς, είναι ο μόνος δρόμος για προοπτική και ευημερία για την κοινωνία μας και για αυτό και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε την πορεία ολοκλήρωσης όλων των κρίσιμων μεταρρυθμίσεων.