Η πρόκληση της μετάβασης και επιχειρηματική ανταγωνιστικότητα
Άρθρο κ. Μιχάλη Μητσόπουλου, Διευθυντή Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών ΣΕΒ, στο Finance Pro
Έχουμε μπροστά μας το εγχείρημα της μετάβασης σε ένα βιώσιμο υπόδειγμα ανάπτυξης, εγχείρημα πρωτόγνωρο σε μέγεθος, με πολλές αβεβαιότητες και μεγάλη πολυπλοκότητα. Όμως, παρά τις προκλήσεις αυτές, είναι ανάγκη να εξασφαλίσουμε ταχύτατα σημαντικά αποτελέσματα.
Η Ευρώπη, ορθώς, τα τελευταία χρόνια επιχειρεί να εγκαταστήσει ένα θεσμικό πλαίσιο, κινήτρων και αντικινήτρων, που θα επιταχύνει την πορεία για την επίτευξη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων. Όμως, ακριβώς λόγω των χαρακτηριστικών που έχει το εγχείρημα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το μίγμα κινήτρων και αντικινήτρων αλλά και γενικά το θεσμικό πλαίσιο να διευκολύνει και να μην επιβραδύνει την όλη προσπάθεια.
Αυτό ισχύει καταρχήν για την Ευρώπη και τις πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχει λάβει, όπως ενδεικτικά της ταξονόμισης δραστηριοτήτων σε αυτές που είτε είναι συμβατές είτε όχι με την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων για δημοσιοποίηση στοιχείων ως προς την επίτευξη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων, για τους μηχανισμού εταιρικής διακυβέρνησης που διασφαλίζουν την επίτευξη των στόχων αυτών και, τέλος, για τις ευθύνες των επιχειρήσεων για την επίτευξη των στόχων αυτών. Η Ευρώπη, σε ένα πλαίσιο διεθνούς ανταγωνισμού με ηπείρους όπως την Ασία που έχει πρόσβαση σε κρίσιμες για τη μετάβαση πρώτες ύλες και τις ΗΠΑ που υποστηρίζουν με σημαντικά κίνητρα την τεχνολογική τους πρωτοκαθεδρία, θα πρέπει να αποφύγει μια υπερβάλλουσα γραφειοκρατία. Αυτή, όπως επισημαίνει και στο πρόσφατο Reform Barometer της η BusinessEurope, θα απομειώσει την ικανότητα της να προσελκύσει ή και να διατηρήσει κρίσιμες για τη μετάβαση, αλλά και την ευημερία της κοινωνίας, επενδύσεις.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, διαπιστώνεται σημαντική πρόοδος των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά, έχουν βελτιωθεί σημαντικά το φορολογικό πλαίσιο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, οι διαδικασίες αδειοδότησης επιχειρήσεων, τα κίνητρα ενθάρρυνσης επενδύσεων που εξυπηρετούν την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, η διασύνδεση αγοράς-πανεπιστημίων και το πλαίσιο εξυγίανσης επιχειρήσεων. Η μεταρρυθμιστική αυτή προσπάθεια έχει συμβάλλει κρίσιμα στη μακροοικονομική σταθεροποίηση της χώρας, στην προσέλκυση επενδύσεων, στην αύξηση της απασχόλησης αλλά και στην ενίσχυση της ανάπτυξης της οικονομίας γενικότερα. Την πρόοδο αυτή, γενικά αλλά και σε επιμέρους πεδία μεταρρυθμίσεων, όπως της φορολογίας και της ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του κράτους, καταγράφει με σαφήνεια τα τελευταία χρόνια η έρευνα Business Pulse που πραγματοποιεί ο ΣΕΒ. Την ίδια ώρα, το σημείο εκκίνησης της χώρας σε ότι αφορά τη φιλικότητα των ρυθμίσεων και θεσμών για την ανάπτυξη ήταν τόσο χαμηλό, που παρά την πρόοδο αυτή παραμένουν πολλά και σημαντικά να γίνουν τα επόμενα χρόνια. Αυτά πρέπει να γίνουν γρήγορα, όχι μόνο για να ολοκληρωθεί η μεταρρυθμιστική προσπάθεια, αλλά και για να αποκτήσει το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα διευκολύνουν τη μετάβαση. Μάλιστα, η ταχύτητα εδώ μπορεί να αποτελέσει μια μοναδική ευκαιρία για τη χώρα, προσδίδοντάς της ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ενδεικτικά, εφόσον η μετάβαση σχεδιαστεί και υλοποιηθεί στη χώρα μας με έναν τρόπο που θα προσφέρει ανταγωνιστική τιμή ενέργειας στην παραγωγική οικονομία ταχύτερα σε σχέση με άλλες χώρες, θα αποκτήσουμε ένα κρίσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την αύξηση της παραγωγικής βάσης της χώρας, την εξασφάλιση της ανάπτυξης που απαιτείται για την εδραίωση της μακροοικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας καθώς και, κυρίως, τη δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας υψηλών προδιαγραφών.
Στο σημείο αυτό αναδεικνύεται ο κομβικός και συντονιστικός ρόλος της κυβέρνησης για την επόμενη περίοδο, καθώς η επιτυχία στο εγχείρημα αυτό απαιτεί τόσο πρωτοπορία όσο και εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών στο σχεδιασμό θεσμών. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι κανόνες χωροθέτησης μονάδων ΑΠΕ, ο συντονισμός της ανάπτυξης υποδομών κάθε είδους που υποστηρίζουν την ανταγωνιστική λειτουργία και μετάβαση της παραγωγικής βάσης καθώς και, φυσικά, η ολοκλήρωση των, ήδη, σημαντικών παρεμβάσεων που έχουν γίνει για τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών αδειοδότησης μεταποιητικών μονάδων καθώς και μονάδων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ.
