Οικολογικός σχεδιασμός βιώσιμων προϊόντων: Πρόταση Κανονισμού

Κωνσταντίνος Διαμαντούρος
Μόνιμος Αντιπρόσωπος στην BusinessEurope και την ΕΕ

Άρθρο στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο ΣΕΒ – Ρυθμιστικό Περιβάλλον και Επιχειρήσεις –  22 Δεκεμβρίου 2023

Στις 03 Δεκεμβρίου 2023 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησαν σχετικά με την πρόταση Κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό για τα «βιώσιμα προϊόντα». Με τη πρόταση αυτή τα βιώσιμα προϊόντα πρόκειται να καταστούν σταδιακά ο νέος κανόνας στην ΕΕ συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και ενισχύοντας την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που προσφέρουν βιώσιμα προϊόντα.

Ο νέος Κανονισμός θα βασιστεί στην υφιστάμενη Οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό επιτρέποντας παράλληλα τον σταδιακό καθορισμό απαιτήσεων επιδόσεων και πληροφοριών για βασικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ.

Σύμφωνα με την πρόταση Κανονισμού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εγκρίνει και θα επικαιροποιεί τακτικά κατάλογο προϊόντων που προσδιορίζονται βάσει ενδελεχούς ανάλυσης και κριτηρίων που σχετίζονται ιδίως με τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα, το περιβάλλον και την ενεργειακή απόδοση. Με τον τρόπο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διασφαλίσει την προβλεψιμότητα και τη διαφάνεια σχετικά με το ποια προϊόντα θα καλύπτονται και πότε. Θα δοθεί προτεραιότητα σε προϊόντα με υψηλό αντίκτυπο, συμπεριλαμβανομένων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων (ιδίως ενδυμάτων και υποδημάτων), των επίπλων (συμπεριλαμβανομένων των στρωμάτων), του σιδήρου και του χάλυβα, του αλουμινίου, των ελαστικών επίστρωτων, των χρωμάτων, των λιπαντικών και των χημικών ουσιών, καθώς και των συνδεόμενων με την ενέργεια προϊόντων, των προϊόντων ΤΠΕ και άλλων ηλεκτρονικών ειδών.

Οι νέες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού θα υπερβαίνουν την ενεργειακή απόδοση και θα αποσκοπούν στην ενίσχυση της κυκλικότητας, καλύπτοντας, μεταξύ άλλων:

• ανθεκτικότητα, δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης, αναβάθμισης και επισκευής του προϊόντος
• παρουσία χημικών ουσιών που αναστέλλουν την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση υλικών
• ενεργειακή απόδοση και αποδοτική χρήση των πόρων
• ανακυκλωμένο περιεχόμενο
• αποτύπωμα άνθρακα και περιβαλλοντικό αποτύπωμα
• διαθέσιμες πληροφορίες για το προϊόν, ιδίως ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος.

Η πρόταση Κανονισμού:

• περιλαμβάνει νέα μέτρα για τοντερματισμό της σπάταλης και της επιβλαβούς για το περιβάλλον πρακτικής της καταστροφής μη πωληθέντων καταναλωτικών προϊόντων.
• προβλέπει ότι οι μεγάλες εταιρείες θα πρέπει να δημοσιοποιούν κάθε χρόνο πόσα μη πωληθέντα καταναλωτικά προϊόντα απορρίπτουν και γιατί.
• προβλέπει το «ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος». Το «διαβατήριο» θα είναι μια εύκολα προσβάσιμη ετικέτα σε προϊόντα που θα παρέχει άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τη βιωσιμότητα του προϊόντος.  Θα είναι χρήσιμο όχι μόνο για τους καταναλωτές, αλλά και για τις τελωνειακές αρχές και τις αρχές εποπτείας της αγοράς. Ειδικότερα: α) θα παρέχει στους καταναλωτές περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά βιωσιμότητας των προϊόντων, β) θα βοηθάει καταναλωτές και επιχειρήσεις να κάνουν πιο βιώσιμες επιλογές προϊόντων και γ) θα βοηθάει τις αρχές να

να βελτιώσουν την επιβολή των νομικών απαιτήσεων.

Η BusinessEurope χαιρέτισε θετικά την παραπάνω πρόταση Κανονισμού επισημαίνοντας ότι επιταχύνει τη μετάβαση και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια ισχυρή αγορά για κυκλικά προϊόντα. Ωστόσο εξέφρασε την ανησυχία της για τις απαιτήσεις πληροφόρησης θεωρώντας ότι θα επιβαρύνουν υπερβολικά τους παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού για λόγους που δεν σχετίζονται με την κυκλικότητα.

Αναζητήστε εδώ το δελτίο τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Αναζητήστε εδώ το δελτίο τύπου της BusinessEurope