Ταχύτερες αποσβέσεις και μεγαλύτερο διάστημα μεταφοράς ζημιών για περισσότερες και ανταγωνιστικότερες παραγωγικές επενδύσεις-Άρθρο κ. Μ. Μητσόπουλου, Senior Advisor Τομέα Μακροοικονομικής Ανάλυσης & Ευρωπαϊκής Πολιτικής ΣΕΒ στο Βήμα της Κυριακής, 7/4/2019
Οι χώρες που έχουν ισχυρή παραγωγική βάση προφυλάσσουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων ορίζοντας εύλογους φορολογικούς συντελεστές στα κέρδη και μερίσματα και υιοθετώντας αποτελεσματικά επενδυτικά κίνητρα. Αλλά δε σταματούν εκεί. Διαμορφώνουν με προσοχή και άλλα σημεία του φορολογικού πλαισίου που καθορίζουν καταλυτικά την ανταγωνιστικότητα του. Τέτοια είναι, ενδεικτικά, η περίοδος συμψηφισμού ζημιών με μελλοντικά κέρδη και το πλαίσιο αποσβέσεων, ειδικά για τον πάγιο εξοπλισμό παραγωγικών επενδύσεων.
Η λειτουργία των αποσβέσεων έχει μεγάλη σημασία για μια επιχείρηση. Κάθε χρόνο αφαιρείται από την αξία των παγίων της ένα ποσό που υπολογίζεται με βάση το συντελεστή που ορίζει η φορολογική νομοθεσία. Το ποσό αυτό αφαιρείται επίσης από τα ακαθάριστα κέρδη και μειώνει τα προς φορολόγηση κέρδη (ή αυξάνει τις ζημίες) και άρα τον ετήσιο φόρο, καθώς και την προκαταβολή αυτού. Από το 2013 η Ελλάδα κατατάχθηκε στις χώρες με το μακρύτερο και πλέον ανελαστικό διάστημα αποσβέσεων στην Ευρώπη καθώς οι αποσβέσεις μηχανολογικού εξοπλισμού ορίστηκαν στα 10 έτη (10% ετησίως), αντί του εύρους από 4 έως 10 έτη που ίσχυε έως τότε. Οι αντίστοιχες επενδύσεις πλέον αποσβένονται πολύ αργά, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα επένδυσαν να πληρώνουν για τα πρώτα χρόνια αυξημένο φόρο και, εφόσον στο μέλλον συνεχίζουν να έχουν κέρδη, μειωμένο φόρο στα ύστερα χρόνια της επένδυσης. Παρόλο που διαχρονικά καταβάλλεται ο ίδιος φόρος, η επιχείρηση στερείται διαχρονικά ρευστότητα, ειδικά όταν επενδύει σταθερά και εντατικά. Η ρευστότητα αυτή είναι πολύτιμη, καθώς αυτές οι επιχειρήσεις εδώ και σχεδόν 10 χρόνια δανείζονται με δυσμενείς όρους και έχουν απέναντι τους ευρωπαίους ανταγωνιστές με πρόσβαση σε χρηματοδότηση με ιστορικά ευμενέστατους όρους και ταχύτερες αποσβέσεις. Το πρόβλημα είναι οξύτερο στην περίπτωση εξοπλισμού αιχμής με ταχεία τεχνολογική απαξίωση και φέρνει σε μειονεκτική θέση ειδικά ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις που τολμούν να ανταγωνιστούν διεθνείς κολοσσούς που βρίσκονται στην τεχνολογική πρωτοπορία.
Επιπλέον, ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος επιτρέπει τη μεταφορά ζημιών, το συμψηφισμό δηλαδή ζημιών με μελλοντικά κέρδη, μόνο για 5 χρόνια, την ώρα που τα περισσότερα κράτη μέλη της Ε.Ε. ορίζουν αντίστοιχο διάστημα 10 ετών ή δε θέτουν κανένα σχετικό χρονικό περιορισμό. Σαν αποτέλεσμα, σημαντικές παραγωγικές επενδύσεις που αποφέρουν μακροπρόθεσμα κέρδη εμφανίζουν μειωμένα αποτελέσματα ή και ζημιές λόγω αποσβέσεων τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της επένδυσης, χωρίς να δίνεται η δυνατότητα του συμψηφισμού των ζημιών τους μετά την 5ετία που ωριμάζει η επένδυση και παράγει κέρδη. Αποτέλεσμα: η πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων στην Ελλάδα αποθαρρύνεται για έναν ακόμη λόγο.
Για να εξαλειφθεί αυτό το σημαντικό επενδυτικό αντικίνητρο και ανεξάρτητα από τα όποια ενεργά κίνητρα υιοθετηθούν, επείγει να:
• Αυξηθεί ο επιτρεπόμενος χρόνος μεταφοράς ζημιών τουλάχιστον στη 10ετία, και ιδανικά χωρίς χρονικό περιορισμό.
• Προβλεφθεί ευελιξία επιλογής φορολογικού συντελεστή αποσβέσεων με βάση την κοινά αποδεκτή ωφέλιμη ζωή του παγίου, όταν υπάρχουν σημαντικές τεκμηριωμένες αποκλίσεις από τους συντελεστές που ορίζονται στο φορολογικό νόμο και ειδικά όταν υπάρχει ταχεία τεχνολογική απαξίωση.
