Αναπτύσσοντας με επιτυχία το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας – Άρθρο κ. Γιάννη Μαρτίνου, Ιδρυτή & Δ/ντα, The Signal Group, ιδρυτικού μέλους της Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ, στο Βήμα της Κυριακής, 28/2/2021
Τα οικοσυστήματα επηρεάζουν βαθιά τις τύχες αυτών που συμμετέχουν σε αυτά. Επιτυχημένα οικοσυστήματα προκύπτουν εκεί όπου συντρέχουν πολλοί και καλοί λόγοι να ευδοκιμήσει κάτι. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι εταιρίες σαν το Twitter ξεκίνησαν και μεγάλωσαν στην Αμερική, όπου υπήρχε κατάλληλο ταλέντο, κεφάλαιο και νομικό πλαίσιο. Ας συζητήσουμε, λοιπόν, πως διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας.
Ικανοί και έξυπνοι άνθρωποι υπάρχουν σε όλα τα μήκη και πλάτη και φυσικά και στην Ελλάδα. Η παιδεία και εκπαίδευση στη χώρα μας επιδέχεται βελτίωσης, αλλά η χώρα μας είναι παρόλα αυτά στην 28η θέση παγκοσμίως στον κατάλογο Education Index των Ηνωμένων Εθνών. Τα πανεπιστήμια μας έχουν πια αξιόλογες τεχνολογικές σχολές και δεκάδες χιλιάδες Έλληνες είχαν, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, πρόσβαση σε εξίσου ή και περισσότερο ανταγωνιστικά πανεπιστήμια και εταιρείες-σχολεία του εξωτερικού. Η συγκυρία του COVID αλλά και πρωτοβουλίες σαν την νέα νομοθεσία που δίνει κίνητρα σε φορολογικούς κατοίκους του εξωτερικού να δουλέψουν με φυσική παρουσία στην Ελλάδα ενδέχεται να βοηθήσουν το επονομαζόμενο brain regain. Συνεπώς ταλέντο με σχετική κατάρτιση διαθέτουμε.
Για να εμπνευστεί και να αναλάβει επιχειρηματικό ρίσκο αυτό το ταλέντο, χρειάζονται ορατές ιστορίες επιτυχίας και καταξίωσης. Οι ιστορίες με την μεγαλύτερη δύναμη είναι εκείνες με επιτυχημένη αποεπένδυση (exit), που συχνά οδηγούν παράλληλα και σε διαθέσιμο κεφάλαιο προς επανεπένδυση στα χέρια έμπειρων πια επιχειρηματιών. Μερικοί από αυτούς μάλιστα μπορούν να γίνουν και αυτό που λέμε serial entrepreneurs, χαρακτηριστικό στάδιο που έχουν περάσει όλα τα πρότυπα οικοσυστήματα. Και εδώ βλέπουμε σιγά σιγά να περνάνε στην συλλογική μας αντίληψη οι όμορφες ιστορίες της Instashop, της Softomotive και της Beat, ενώ το 2020 ήταν χρονιά ρεκόρ και για την τοποθέτηση κεφαλαίων από τα αναδυόμενα funds που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε πια αρκετές πρωτοβουλίες που θα βοηθήσουν ενδεχομένως να ακούσουμε κι άλλες ιστορίες επιτυχίας.
Η δημιουργία του ελληνικού μητρώου νεοφυών επιχειρήσεων Elevate Greece θα επιτρέψει την καλύτερη στόχευση κινήτρων και πρωτοβουλιών σε νεοφυείς εταιρείες, κάτι που στο παρελθόν δεν υπήρχε. Η συνεργασία της ελληνικής πολιτείας με το European Investment Fund (EIF) έχει οδηγήσει στην δημιουργία του fund-of-fund Equifund, που έχει σαν στόχο να δώσει κίνητρα και χρηματοδότηση στον μικρομεσαίο χώρο. Τα επιτυχημένα οικοσυστήματα αυτοοργανώνονται συχνά και γύρω από γεωγραφικά σημεία αναφοράς. Έχουμε πια στην Ελλάδα παραδείγματα coworking spaces αλλά και πρωτοβουλίες όπως τα Innovation Districts. Τέλος, στο φορολογικό πλαίσιο έχουμε την πρόσφατη θέσπιση εκλογικευμένου πλαισίου γύρω από τα stock options.
Ο ΣΕΒ με σχετική εμπειρία σε όλα αυτά τα θέματα έχει και θα συνεχίσει να προτείνει πρακτικές λύσεις και να βοηθά στην υλοποίηση. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια υποστηρίζουμε την προσπάθεια Innovative Greeks που σκοπεύει να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον για να αναπτυχθεί η επιχειρηματική κοινότητα που θα μοιράζεται έμπνευση, γνώσεις, διασυνδέσεις και καθοδήγηση ώστε να μεγαλώσει το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας.
Αν συνεχίσουμε την εντυπωσιακή πρόοδο των τελευταίων χρόνων με αυτόν το ρυθμό, θα είναι θέμα χρόνου το να έχουμε ένα επιτυχημένο οικοσύστημα. Καθώς αναπτύσσεται το ελληνικό περιβάλλον καινοτομίας, θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, να μπορέσει να συνδυαστεί και με άλλους ελληνικούς τομείς παγκόσμιας εμβέλειας, όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία.
