Οι ευκαιρίες ψηφιοποίησης με τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία

Άρθρο κ. Χρήστου Βασιλάκου, Associate Advisor Τομέας Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Δικτύων & Περιφερειακής Πολιτικής ΣΕΒ, στο περιοδικό Logistics & Management (Μάρτιος 2022)

«Τύχη είναι αυτό που συμβαίνει, όταν η προετοιμασία συναντά την ευκαιρία» Σενέκας

Η υγειονομική κρίση πυροδοτεί αλλαγές στα καταναλωτικά πρότυπα και ωθεί στον επαναπροσδιορισμό του τρόπου λειτουργίας των επιχειρήσεων με έμφαση στην ανθεκτικότητα, στη διαρκή διασύνδεση με πελάτες και προμηθευτές και στη άμεση ανταπόκριση σε απρόοπτα συμβάντα. Οι εγχώριες επιχειρήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας καλούνται πλέον να αντιμετωπίσουν καινοφανείς προκλήσεις και να εργαστούν συστηματικά με στόχο τη δραστική μείωση των χρόνων παράδοσης και την επίτευξη ευελιξίας στις παρεχόμενες υπηρεσίες διανομής, κυρίως στο «τελευταίο μίλι».

Ταυτόχρονα, η πανδημία αποτελεί την αφετηρία καλύτερης οργάνωσης του κυκλώματος logistics και στροφής των επενδυτικών προγραμμάτων σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού και νέων τεχνολογιών, όπως ανέδειξε πρόσφατη έρευνα της EEL. Ειδικότερα, το 69% των επιχειρήσεων έχει θέσει ως στρατηγική προτεραιότητα την υλοποίηση επενδύσεων για την προμήθεια πληροφοριακών συστημάτων και σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων με έμφαση στην αποθήκευση, στη διανομή, στον προγραμματισμό & πρόβλεψη της ζήτησης.

Παρά τα θετικά όμως βήματα των ελληνικών επιχειρήσεων, η απόσταση που πρέπει να διανυθεί για να προσεγγίσουμε το μέσο όρο ψηφιοποίησης της Ευρώπης παραμένει ακόμη σημαντική. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΣΕΒ για το ψηφιακό μετασχηματισμό, η χώρα μας κατατάσσεται συνολικά στην 24η θέση της Ευρώπης ως προς τον βαθμό ψηφιακής ωριμότητας των επιχειρήσεων. Απαιτείται βελτίωση των επιδόσεων σε κρίσιμους τομείς όπως είναι η διασύνδεση με συνεργάτες (24η θέση / 27), η χρήση υπολογιστικού νέφους (27η θέση / 27), η αξιοποίηση του ηλεκτρονικού εμπορίου (26η θέση/27). Ακόμη και σε θεματικές περιοχές, όπως η χρήση big data analytics, με ικανοποιητική κατάταξη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, εμφανίζονται περιθώρια μεγαλύτερης στρατηγικής ενσωμάτωσης στην λήψη κρίσιμων αποφάσεων.

Η σύγκλιση με τους ευρωπαϊκούς ρυθμούς ανάπτυξης επιβάλλει την ενίσχυση της επενδυτικής κινητοποίησης σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού και την εξασφάλιση απρόσκοπτης και με ευνοϊκούς όρους πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης. Είναι ενδεικτικό ότι η δυσχέρεια εξασφάλισης πόρων, αναδείχτηκε ως το μεγαλύτερο εμπόδιο με ποσοστό 32,4%, για την λειτουργία των επιχειρήσεων σύμφωνα με σχετική έρευνα του «Σφυγμού του Επιχειρείν».

Προς την κατεύθυνση γεφύρωσης του υφιστάμενου επενδυτικού κενού αναμένεται να συνδράμει αποφασιστικά το επίκαιρο πλέγμα χρηματοδοτικών εργαλείων που περιλαμβάνει ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Ενισχύσεις

Ειδικότερα, ο ν.4887/2022 «Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» παρέχει τη δυνατότητα ενίσχυσης επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο του εξειδικευμένου καθεστώτος «Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα» για τις συμβατικές ανάγκες των επιχειρήσεων 3PL σε κτιριακές υποδομές, παραγωγικά και πληροφοριακά συστήματα. Παράλληλα, προβλέπεται ειδικό καθεστώς ενίσχυσης των επιχειρήσεων που επενδύουν σε σύνθετες δράσεις ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού, καθώς και τη χρήση τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0».

Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συνιστά επίσης, μία σημαντική ευκαιρία χρηματοδότησης έργων ψηφιακού μετασχηματισμού για επιχειρήσεις από ένα μεγάλο εύρος παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Παρέχει στοχευμένα προγράμματα επιδότησης για τη βελτίωση της λειτουργίας των ΜμΕ με νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, ψηφιακού γραφείου, digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. προϋπολογισμού ύψους €375 εκ.

Επίσης, με τη διάθεση δανειακών πόρων ύψους 12,7 δισ. ευρώ, και δυνατότητα εκταμίευσης έως τον Αύγουστο του 2026, πυροδοτεί ιδιωτικές επενδύσεις με πολλαπλασιαστικό όφελος για την εθνική οικονομία.

Τέλος, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ 2021-2027, αναμένονται εξίσου σημαντικές δράσεις για τη ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων με καινοτόμες τεχνολογίες. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός μαζί με την πράσινη μετάβαση αναμένεται να αποτελέσουν τους βασικούς στρατηγικούς άξονες για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο παρέχοντας την ευκαιρία στις ΜμΕ να επαναπροσδιορίσουν τη ψηφιακό τους προσανατολισμό και το οικολογικό τους αποτύπωμα.

Ενδεικτικά, επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο ευρύτερο οικοσύστημα της εφοδιαστικής αλυσίδας, με τα παραπάνω εργαλεία, μπορούν να χρηματοδοτήσουν εφαρμογές αναδυόμενων τεχνολογιών για αυτοματοποίηση παραγωγής (π.χ. Internet of Things, ρομποτική και αυτοματοποίηση, τρισδιάστατη εκτύπωση, τεχνητή νοημοσύνη), πληροφοριακά συστήματα & υποδομές ηλεκτρονικής τιμολόγησης διασύνδεσης με προμηθευτές / πελάτες, ηλεκτρονικού εμπορίου, ανάλυσης δεδομένων, κυβερνοασφάλειας κλπ.

Το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται ένα ευνοϊκότερο χρηματοδοτικό περιβάλλον για τις παραγωγικές επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών εφοδιαστικής. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία όμως δεν είναι η «μαγική συνταγή» για την εξάλειψη της ψηφιακής υστέρησης. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να καταρτίσουν μία συνεκτική στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού που θα υποστηρίζεται από κουλτούρα φιλική στην αλλαγή και τη καινοτομία και έμφαση στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων για το προσωπικό.