Ανταγωνιστικότητα επιχειρήσεων με πραγματικούς όρους της αγοράς εργασίας

Άρθρο κας Κατερίνας Δασκαλάκη, Διευθύντριας Τομέα Εργασιακών Σχέσεων του ΣΕΒ, στα Νέα

Οι παγκόσμιες δημοσιονομικές, γεωπολιτικές, κλιματικές, τεχνολογικές και δημογραφικές προκλήσεις, διαμορφώνουν και την εγχώρια αγορά εργασίας, σήμερα και στο άμεσο μέλλον. Στο φόντο αυτών των ταχύτατων εξελίξεων, είναι αναγκαίο ένα συνεκτικά ολοκληρωμένο σχέδιο που θα στηρίζει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, σύμφωνα με τους πραγματικούς όρους της αγοράς εργασίας και, παράλληλα, θα διασφαλίζει τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων.

Κάποια από τα θέματα αυτά πραγματεύτηκε το πάνελ «Ο άνθρωπος στο επίκεντρο: Πώς θα ενισχύσουμε την ανθρώπινη δημιουργικότητα μέσα σε ένα σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον;» στο πλαίσιο του Βιομηχανικού Συνεδρίου που διοργάνωσε πρόσφατα ο ΣΕΒ.

Συνοψίζουμε κάποιες από τις βασικές διαπιστώσεις της συζήτησης:

• O μετασχηματισμός της αγοράς εργασίας θα είναι άμεσος, καθώς τα επόμενα χρόνια θα δημιουργηθούν εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, και αντίστοιχος αριθμός υπαρχόντων θέσεων εργασίας θα χαθούν λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων. Με τη δημιουργία νέων επαγγελμάτων, αναδεικνύεται άμεσα η ανάγκη αναβάθμισης των ψηφιακών και πράσινων δεξιοτήτων των εργαζομένων καθώς και η επανακάρτισή τους.
• Το ρυθμιστικό, και ειδικότερα το εργασιακό, περιβάλλον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη γραφειοκρατία και πολυπλοκότητα. Μέσω, όμως, της εθνικής ενσωμάτωσης μεγεθύνεται ακόμα περισσότερο, με την εισαγωγή πρόσθετων και αχρείαστων ρυθμίσεων, οι οποίες δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας. Στόχος της πολιτείας οφείλει να είναι η νομοθέτηση που θα διευκολύνει το επιχειρηματικό περιβάλλον να καταστεί ανταγωνιστικό, λειτουργικό και δίκαιο προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
• Η απόκλισης της Ελλάδας από την Ευρώπη, στα θέματα της οργάνωσης εργασίας, δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Για αυτό το λόγο, χρειαζόμαστε σύγχρονους εργασιακούς κανόνες, που θα είναι συμβατοί και εναρμονισμένοι με τα διεθνή εργαλεία και πρότυπα και δεν θα διαφοροποιούν τη χώρα μας ως προς το σύγχρονο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Χρειαζόμαστε διατάξεις που καταργούν χρόνιες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του παρελθόντος και αφορούν στην οργάνωση του χρόνου εργασίας, με πρότυπο τα μοντέλα εργασίας ανεπτυγμένων οικονομιών.
• Στην Ελλάδα σε αρκετές περιπτώσεις επιμένουμε να χρησιμοποιούμε παλιά εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ψηφιακή κάρτα εργασίας, όταν πολυεθνικές εταιρείες εφαρμόζουν ήδη υβριδικά μοντέλα εργασίας, με ενίσχυση της εξ’ αποστάσεως εργασίας και σύγχρονες μορφές οργάνωσης εργασίας. Βασικό συστατικό όλων των ψηφιακών εργαλείων πρέπει να είναι η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα.

Η πρόκληση είναι  να καταφέρουμε να προσαρμοστούμε και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες της τεχνολογικής εξέλιξης και της ανακατανομής της παραγωγής, με δύο απαραίτητα βασικά στοιχεία: α) παραγωγικές επενδύσεις και επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο και β) κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο – και στην αγορά εργασίας.

Από την πλευρά τους οι κοινωνικοί εταίροι, ως οι πλέον αρμόδιοι φορείς της αγοράς, μπορούν να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στη δημιουργία ενός νέου παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας, όπως το έπραξαν αντίστοιχα πρόσφατα στην Ισπανία, με μία τριμερή με την πολιτεία κοινωνική συμφωνία σχετικά με τα θέματα της αγοράς εργασίας και της ανάπτυξης.