Άρθρο του Προέδρου του ΣΕΒ κ. Θ. Φέσσα :”Μεγάλωσε, διαφοροποιήσου ή βγες έξω!”, στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 4/3/2018

Το συνέδριο του ΣΕΒ «Οδηγός Ανάπτυξης των ΜμΕ» συζήτησε διεξοδικά το νέο παραγωγικό υπόδειγμα των Μεσαίων και Μικρών επιχειρήσεων (ΜμΕ) στην Ελλάδα. Οι ΜμΕ έχουν μεν σημαντική παρουσία στην οικονομία (20% του ΑΕΠ) και στις δουλειές (87% της εταιρικής απασχόλησης), όμως απέχουν σημαντικά σε επιδόσεις από την Ε.Ε. (50% της παραγωγικότητας).  Οι ελληνικές ΜμΕ παραμένουν ευπαθείς και με περιορισμένες δυνάμεις ως ραχοκοκαλιά της οικονομίας.

Οι ευρωπαϊκές ΜμΕ επέστρεψαν σε επιδόσεις προ κρίσης. Η Ελλάδα όμως εξακολουθεί να υπολείπεται σε μέγεθος, παρουσία και αποδοτικότητα. Η άρση των συνεπειών της κρίσης είναι μεν αναγκαία, αλλά δεν θα επιλύσει μόνη της διαχρονικές αδυναμίες της οικονομίας.  Αδυναμίες που σε μεγάλο βαθμό οφείλονται σε πολιτικές, οι οποίες προκαλούν παρατεταμένη καθήλωση σε μικρά μεγέθη.

Πρώτο βασικό συμπέρασμα του συνεδρίου είναι ότι οι «πολιτικές για το μικρό μέγεθος» που συνεχίζει να εφαρμόζει η Ελλάδα, τελικά ούτε την επιβίωση των ΜμΕ διευκολύνουν, ούτε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης προσφέρουν.  Η σύγκλιση με τις επιδόσεις της ΕΕ επιταχύνεται με στρατηγικές μεγέθυνσης, παρά με στρατηγικές προστασίας της αποτυχίας. Σε αυτό το μοντέλο συνέκλιναν οι ομιλητές του συνεδρίου.  Η ανάλυση της ΕΥ επιβεβαιώνει ότι χώρες με δυναμικές ΜμΕ που πέτυχαν μείωση 5% των στάσιμων επιχειρήσεων, αύξησαν 1% το ΑΕΠ τους.

Δεύτερο συμπέρασμα είναι η άμεση ανάγκη για ένα Σύμφωνο για τις ΜμΕ με την μεγέθυνση σαν προτεραιότητα.  Ο ΣΕΒ προτείνει σαν κεντρικό και απόλυτα ρεαλιστικό στόχο τη δημιουργία 8.000 περισσότερων ΜμΕ μέχρι το 2025 (από 3% σήμερα στο 5%, έναντι 7% της Ε.Ε.).  Η συντηρητική αυτή σύγκλιση στο μέσο ευρωπαϊκό όρο προσθέτει 100.000 νέες δουλειές (+6% καθαρό) και επιπλέον €7,7 δισ. στο ΑΕΠ (+4%).  Φυσικά, το Σύμφωνο πρέπει να υλοποιηθεί με ευρεία συναίνεση, ανεξαρτήτως κυβερνητικών κύκλων.  Ο ΣΕΒ εξειδικεύει το Σύμφωνο σε έξι επί μέρους διαδρομές ανάπτυξης, ενώ η εργαλειοθήκη διεθνών παραδειγμάτων που δημιούργησε η ΕΥ για τον ΣΕΒ λειτουργεί ως οδηγός πρακτικών λύσεων για κάθε διαδρομή.

Η άρση αντικινήτρων παραμένει διαχρονικό αίτημα. Παρά τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις, το κόστος συμμόρφωσης των ΜμΕ εξακολουθεί να φτάνει στο εξαπλάσιο άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Για τον ΣΕΒ, το Σύμφωνο πρέπει να στοχεύει στη μείωση της απόστασης κατά τουλάχιστον 50% και αυτό είναι το τρίτο συμπέρασμα του συνεδρίου.

Η ανάλυση του ΣΕΒ δείχνει ότι ευρωπαϊκές χώρες που άρουν αντικίνητρα με συνέπεια, συχνά θέτουν δικλείδες αυτο-περιορισμού τους σε πεδία όπως επενδυτικές διαδικασίες και εγκρίσεις, εταιρικοί μετασχηματισμοί, φορολογική διοίκηση, λειτουργία αγοράς, ελεγκτικοί μηχανισμοί, απονομή δικαιοσύνης, κ.τλ.  Ακόμα και με οριζόντια εφαρμογή, βασικοί ωφελούμενοι είναι οι ΜμΕ γιατί σε αυτές το κόστος των εμποδίων είναι δυσανάλογα μεγάλο.

Διεθνή παραδείγματα που μπορούν να συνεισφέρουν σε ένα περιβάλλον σταθερότητας και προβλεψιμότητας είναι τα εξής:

• Κανόνας 1-in / 2-out. Πριν νομοθετηθεί μια ρύθμιση που δημιουργεί εμπόδιο το οποίο επιφέρει άμεσο διοικητικό κόστος στις επιχειρήσεις, προτείνουμε να αφαιρούνται δύο άλλα ίδιου ή μεγαλύτερου κόστους.  Η Μεγ. Βρετανία εφαρμόζει, ήδη, αυτό το μέτρο τα τελευταία χρόνια έχοντας εξοικονομήσει περίπου 1 δις λίρες υπέρ των βρετανικών ΜμΕ. Για παράδειγμα, η πρόταση των βρετανικών ΜμΕ για απλοποιημένους φορολογικούς ελέγχους, μείωσε πάνω από €340εκ το ετήσιο κόστος συμμόρφωσης.
• Moratorium κόστους. Η  δημόσια διοίκηση συνεκτιμά συνεχώς το δυσανάλογα μεγάλο κόστος των ρυθμίσεων για τις ΜμΕ. Συμπληρωματικά του κανόνα «1-in 2-out» ο νομοθέτης μπορεί να εξαιρεί τις μικρότερες επιχειρήσεις, να μεταβάλει το χρόνο εφαρμογής, να ορίζει μεγαλύτερη μεταβατική περίοδο, κ.τλ.
• Ενσωμάτωση οδηγιών της Ε.Ε. Οι οδηγίες της Ε.Ε. μπορούν να ενσωματώνονται στην εθνική νομοθεσία με τις ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές και τεχνικά όρια. Με την πρακτική αυτή δεν δημιουργείται ανταγωνιστικό μειονέκτημα στις ελληνικές επιχειρήσεις έναντι άλλων χωρών.
• Ημερομηνία έναρξης νομοθετημάτων. Οι νέες ρυθμίσεις έχουν έναρξη δυο μόνο ημερομηνίες μέσα στο έτος (π.χ. Απρίλιος και Οκτώβριος), με υποχρεωτική δημοσίευση της ρύθμισης τουλάχιστον ένα μήνα πριν την έναρξη ισχύος.
• Νομοθετική προτεραιότητα. Η άρση αντικινήτρων και η μείωση του διοικητικού κόστους έχει νομοθετική προτεραιότητα.
• Υπηρεσία μιας στάσης για τη μεγέθυνση. Χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα της Φιλανδίας, όπου έως 30.000 εγγεγραμμένες ΜμΕ με υψηλό δυναμικό ανάπτυξης, εξυπηρετούνται από υπηρεσία μιας στάσης στο Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας.  Αφορά όλα τα ζητήματα χρηματοδότησης, αδειοδότησης, επενδύσεων, καινοτομίας, λειτουργίας της αγοράς, κ.τλ.

Οι υπόλοιπες κρίσιμες διαδρομές ανάπτυξης που ανέδειξε το συνέδριο περιλαμβάνουν:

• εξαγωγές σε διεθνείς παραγωγικές αλυσίδες
• δεξιότητες και εταιρικές ικανότητες στο Industry 4.0
• καινοτομία – τεχνολογία – γνώση
• πρόσβαση σε χρηματοδότηση αλλά και ανταποδοτική αξιοποίηση της δημόσιας χρηματοδότησης
• συνεργασίες και συγχωνεύσεις (μη οργανική ανάπτυξη).

Ο ΣΕΒ, υποστηρίζει ότι πρέπει να μετατοπίσουμε τη δημόσια συζήτηση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να δώσουμε έμφαση στα παραγωγικά χαρακτηριστικά που ενισχύουν τις αντοχές και προωθούν τη μεγέθυνσή τους.  Σε αυτό το πλαίσιο, η μετάβαση από το «σκέφτομαι το μικρό μέγεθος πρώτα» στο «σκέφτομαι τη μεγέθυνση πρώτα» πρέπει να τεθεί ως κεντρική προτεραιότητα της Πολιτείας και του επιχειρηματικού κόσμου.