“Χρειαζόμαστε δυναμικές μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις”, του κ. Γιώργου Ξηρογιάννη, Διευθυντή Τομέα Βιομηχανίας, Αναπτυξιακών Πολιτικών & Δικτύων του ΣΕΒ στο Έθνος της Κυριακής, 24/3/2018

Οι διαδρομές παραγωγικού δυναμισμού των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων (ΜμΕ) συζητήθηκαν εκτενώς στο πρόσφατο συνέδριο του  ΣΕΒ με τίτλο: «Οδηγός Ανάπτυξης των ΜμΕ». Τα οφέλη της μεγέθυνσης τεκμηριώνονται τόσο από μελέτη ΣΕΒ-ΕΥ για τις ΜμΕ όσο και από τις «ιστορίες» μικρών εταιριών που μεγαλώνοντας γνώρισαν την καταξίωση.

Οι πολιτικές «για το μικρό μέγεθος» έχουν συχνά αξιοποιηθεί υποστηρικτικά στην Ε.Ε. Όμως, η ετεροβαρής επιμονή της Ελλάδας σε αυτές, οδηγεί σε παρατεταμένη επιχειρηματική στασιμότητα, έλλειψη δυναμικής και περιορισμένα οικονομικά πλεονεκτήματα. Ενδεικτικά, μόλις 25% των ελληνικών ΜμΕ είναι κάτω των τριών ετών, με το 50% άνω των 10. Στην Ιρλανδία είναι 43% και 33% αντίστοιχα.

Η προτεραιότητα στο «μικρό μέγεθος» δεν αφήνει τις ΜμΕ να δημιουργήσουν σταθερές δουλειές. Ακόμα και πριν την κρίση, οι ΜμΕ προσέφεραν έως και 22% λιγότερες δουλειές από την Ε.Ε. Με την προσθήκη των συνεπειών της κρίσης, οι ελληνικές ΜμΕ απώλεσαν 600.000 θέσεις εργασίας. Το 87% των ΜμΕ δεν σχεδιάζει πάνω από 5 προσλήψεις σήμερα, με την τάση δυστυχώς να προϋπήρχε της κρίσης (71% το 2006). Επιπλέον, μόλις το 4% σχεδιάζει πάνω από 10 προσλήψεις.

Η μεγέθυνση δεν χρειάζεται ενδεχομένως να αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων. Όμως η ενσωμάτωση στο DNA των ΜμΕ των προϋποθέσεων ταχύτερης ανάπτυξης είναι μια πετυχημένη στρατηγική διεθνώς. Χώρες που εστίασαν σε πολιτικές μεγέθυνσης έναντι πολιτικών προστασίας της αποτυχίας, μειώνοντας κατά 5% τις στάσιμες επιχειρήσεις, αύξησαν 1% το ΑΕΠ λόγω παραγωγικότητας. Επιπλέον, διευκόλυναν την επιβίωση των ΜμΕ στην κρίση.

Οι συμμετέχοντες στο συνέδριο του ΣΕΒ συνέκλιναν ότι η άρση των συνεπειών της κρίσης είναι μεν αναγκαία, αλλά δεν θα επιλύσει (μόνη της) τις διαχρονικές αδυναμίες των ΜμΕ. Αναγνώρισαν την ανάγκη μετατόπισης της δημόσιας συζήτησης προς ένα νέο μείγμα πολιτικών για τη βελτίωση των αντοχών και της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ. Ο ΣΕΒ προτείνει ένα Σύμφωνο για τη Μεγέθυνση, με κεντρικό στόχο 8.000 περισσότερες μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις μέχρι το 2025. Αυτό αντιστοιχεί σε μια συντηρητική αύξηση των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων κατά μόλις 2% (στο 5%, έναντι 7% της Ε.Ε.). Μια τέτοια εξέλιξη προσθέτει 100.000 νέες θέσεις εργασίας (+6%) και επιπλέον €7,7 δισ. στο ΑΕΠ (+4%).

Το Σύμφωνο βασίζεται σε διαδρομές παραγωγικού δυναμισμού, βάσει διεθνών παραδειγμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απουσία κουλτούρας αλλά και μηχανισμών που μπορούν να επιταχύνουν συνεργασίες, συμπράξεις και συγκεντρώσεις. Κατά μέσο όρο την τελευταία τριετία οι ΜμΕ κατέλαβαν μόνο το 27% (23) των συμφωνιών εξαγοράς / συγχώνευσης.

Για την επιτάχυνση της μη οργανικής ανάπτυξης, η εργαλειοθήκη που ετοίμασε η ΕΥ για το ΣΕΒ προτείνει ένα πλαίσιο κινήτρων με ρυθμίσεις για επιταχυνόμενες αποσβέσεις των συγχωνευμένων εταιριών, ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης για τις συγχωνεύσεις, παροχή εγγυήσεων σε μικρές επιχειρήσεις οι οποίες επιθυμούν να γίνουν προμηθευτές σε μεγάλες επιχειρήσεις, κτλ.

Στη χρηματοδότηση, η εργαλειοθήκη περιλαμβάνει επενδυτικά κεφάλαια, χρηματιστηριακά προϊόντα αλλά και συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα με ισχυρή ανταποδοτικότητα. Στόχος είναι οι δημόσιοι πόροι (ΕΣΠΑ, «αναπτυξιακός» νόμος, κτλ.) να δίνονται με κριτήριο τη μεγέθυνση και όχι τις δαπάνες. Εργαλεία όπως οι επιστρεπτέες και ανακυκλούμενες επιχορηγήσεις μπορούν να μειώσουν το κόστος αλλά και να επιστρέφουν στα δημόσια ταμεία τελικά.