Διεθνής Συνδιάσκεψη Εργασίας 2024 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO): Βασικά συμπεράσματα»
Κατερίνα Δασκαλάκη
Διευθύντρια Τομέα Εργασιακών Σχέσεων ΣΕΒ
Άρθρο στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο ΣΕΒ – Ρυθμιστικό Περιβάλλον και Επιχειρήσεις – 28 Ιουνίου 2024
H φετινή Διεθνής Συνδιάσκεψη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), στην οποία διαχρονικά συμμετέχει θεσμικά ο ΣΕΒ, τόσο ως θεσμικός κοινωνικός εταίρος όσο και ως ιδρυτικό μέλος της Διεθνούς Οργάνωσης Εργοδοτών (ΙΟΕ), ολοκληρώθηκε στις 15 Ιουνίου 2024. Τα σημαντικότερα συμπεράσματα αφορούσαν στα εξής:
Το 2021 το ΔΣ του ILO είχε αποφασίσει να τεθεί στην agenda της Διεθνούς Συνδιάσκεψης του 2024 και του 2025 το θέμα της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας σχετικά με την προστασία από βιολογικούς κινδύνους, το οποίο θα καταλήξει το 2025 στην υιοθέτηση μιας νέας Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας (περιέχει νομικές δεσμεύσεις για τις χώρες που θα την υιοθετήσουν), συνοδευόμενη από την αντίστοιχη Διεθνή Σύσταση (κατευθυντήριες γραμμές). Στο πλαίσιο αυτό, υιοθετήθηκε από τη Συνδιάσκεψη το σχετικό Ψήφισμα με τα συμπεράσματα, το οποίο περιέχει, μεταξύ άλλων, έναν νέο ορισμό για τους «βιολογικούς κινδύνους», την υποχρέωση διαμόρφωσης μίας σχετικής εθνικής πολιτικής, προστατευτικά και αποτρεπτικά μέτρα, τη συλλογή / καταγραφή/ παρακολούθηση στοιχείων σχετικά με τις επαγγελματικές ασθένειες και τα επαγγελματικά ατυχήματα, τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις των εργοδοτών και των εργαζομένων. Παράλληλα, υιοθετήθηκε η «Έκθεση για την «Προστασία από βιολογικούς κινδύνους στο εργασιακό περιβάλλον», η οποία περιέχει τις απαντήσεις σε σχετικό ερωτηματολόγιο από κυβερνήσεις/ εργοδότες/ εργαζόμενους. Η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε ότι επιθυμεί την υιοθέτηση Διεθνούς Σύμβασης και Διεθνούς Σύστασης (σελ. 109), ενώ η θέση του ΣΕΒ ήταν υπέρ της ευελιξίας στο σχετικό πλαίσιο με τη μορφή μιας Διεθνούς Σύστασης (σελ. 113).
Στο πλαίσιο της Συνδιάσκεψης, υιοθετήθηκε η Έκθεση του Γενικού Διευθυντή του ILO «Προς ένα ανανεωμένο κοινωνικό συμβόλαιο», η οποία επιχειρεί να συνεισφέρει στον παγκόσμιο δημόσιο διάλογο σχετικά με τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης και τη δίκαιη μετάβαση σε βιώσιμες κοινωνίες και οικονομίες, μέσω ενός κοινωνικού συμβολαίου. Πλέον, πρέπει να αντιμετωπιστούν σε διεθνές επίπεδο οι νέες προκλήσεις που έχουν τεθεί στην παγκόσμια agenda (κλιματικές, δημογραφικές, τεχνολογικές). Βάσει της Έκθεσης, τα βασικά συστατικά ενός ανανεωμένου κοινωνικού συμβολαίου είναι οι θεμελιώδεις αρχές και αξίες στην εργασία, με πρόσβαση όλων σε ουσιώδεις υπηρεσίες και στην κοινωνική προστασία, η αποτελεσματική και συμπεριληπτική διακυβέρνηση, η αναδιαμόρφωση / υιοθέτηση πολιτικών και στρατηγικών που δημιουργούν πλήρη και παραγωγική απασχόληση αλλά και η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων παράλληλα με την ευελιξία που χρειάζονται οι επιχειρήσεις.
Επίσης, υποβλήθηκε προς έγκριση η Έκθεση «Η Επιθεώρηση της Εργασίας σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο της εργασίας», η οποία περιέχει σύγκριση των συστημάτων των Επιθεωρήσεων Εργασίας των κρατών μελών, βάσει της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 150 (έχει κυρωθεί από τη χώρα μας από το 1985) και της Διεθνούς Σύστασης 158. Βασικό συμπέρασμα της Έκθεσης ήταν ότι τα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά χωρίς ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών και των δημόσιων αρχών και φορέων. Η Έκθεση προτείνει στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας να εκπονήσει ένα σχέδιο δράσης για την ενίσχυση των δυνατοτήτων των Επιθεωρήσεων Εργασίας σε εθνικό επίπεδο και τον σχεδιασμό στρατηγικών και πρωτοβουλιών που στοχεύουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων διαχείρισης της εργασίας, ιδίως στους τομείς της εργατικής νομοθεσίας και του κοινωνικού διαλόγου.
Τέλος, υιοθετήθηκε η επαναλαμβανόμενη Έκθεση «Θεμελιώδεις αρχές και αξίες στην εργασία σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι», όπου περιέχει ενδιαφέροντα δεδομένα σε διεθνές επίπεδο, μεταξύ άλλων, για τις τάσεις για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τη μείωση της συνδικαλιστικής πυκνότητας των συνδικαλιστικών οργανώσεων, τις διακρίσεις των γυναικών, των ατόμων με αναπηρία και άλλων ομάδων σχετικά με τη συμμετοχή τους στην απασχόληση, στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, καθώς και τις αντίστοιχες προτάσεις του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας.
Όπως κάθε χρόνο, ο ΣΕΒ καλείται μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2024, μέσω της Διεθνούς Οργάνωσης Εργοδοτών, να υποβάλλει τις θέσεις και προτάσεις του στην ετήσια Έκθεση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του ILO για την Εφαρμογή των Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας και Συστάσεων, η οποία θα καταλήξει τον Φεβρουάριο στην Έκθεσή της, βάσει της οποίας θα συζητηθούν οι υποθέσεις στην επόμενη Διεθνή Συνδιάσκεψη του 2025.