Δημιουργία επιχειρηματικής αξίας με Τεχνητή Νοημοσύνη
Άρθρο των Δρος Μαρίας Μποζούδη, Senior Advisor και Αλέξη Νικολαΐδη, Associate Advisor, Τομέα Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Τεχνολογίας & Καινοτομίας ΣΕΒ, στο περιοδικό Οικονομικά Χρονικά
Οι εφαρμογές ΤΝ προσφέρουν ήδη στις επιχειρήσεις λύσεις αυτοματοποίησης διαδικασιών, μείωσης σφαλμάτων, βελτίωσης της αποδοτικότητας του ανθρώπινου δυναμικού, πρόβλεψης ζήτησης, μείωσης κόστους, αλλά και αύξησης πωλήσεων. Ενδεικτικά, εκτιμάται ότι η ενσωμάτωση λύσεων ΤΝ μπορεί να δημιουργήσει 83% επιπλέον προστιθέμενη αξία για τη βιομηχανία και 44% για την ενέργεια σε βάθος 7ετίας, 54% για το εμπόριο και 41% για τις μεταφορές εντός 2ετίας, και 40% για την υγεία μακροπρόθεσμα. Οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να καρπωθούν αντίστοιχες ωφέλειες ανταγωνιστικότητας, αν στρέψουν την επενδυτική και οργανωσιακή στρατηγική τους κατάλληλα.
Στη χώρα μας, όμως, η διείσδυση εφαρμογών ΤΝ είναι ακόμα περιορισμένη, καθώς μόλις το 2,6% των επιχειρήσεων χρησιμοποιούν τουλάχιστον μια τεχνολογία ΤΝ (έναντι ευρωπαϊκού μ.ο. 7,9%), επίδοση που τοποθετεί τη χώρα 26η στην ΕΕ. Πάντως, το ποσοστό αυτό είναι βελτιωμένο στη μεταποίηση (5,3%, έναντι 7,3% στην ΕΕ). Η πρόσφατη πρωτογενής έρευνα του ΣΕΒ για την ψηφιακή ωριμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων κατέγραψε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα εκτεταμένης χρήσης ΤΝ για τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων (3%), ενώ 31% συλλέγουν συστηματικά δεδομένα και εφαρμόζουν εργαλεία data analytics και BI σε B2C κανάλια.
Ποιες συνθήκες μπορούν να αλλάξουν αυτή την εικόνα;
Πρώτον, η επαναπροσέγγιση των δεδομένων για τη δημιουργία αξίας. Για μια επιχείρηση, αυτό μεταφράζεται στη χρήση λύσεων Analytics και ΤΝ για τη συλλογή και αξιοποίηση των δεδομένων της, με στόχο data-driven αποφάσεις που θα προσαρμόσουν το επιχειρηματικό της μοντέλο στην 4η Βιομηχανική Εποχή. Επιπλέον, το άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων, μπορεί να δημιουργήσει αξία αντίστοιχη με 0,1%-4% του ΑΕΠ (ΟΟΣΑ).
Δεύτερον, οι επενδύσεις σε δίκτυα νέας γενιάς και σε υπολογιστική ισχύ. Οι λύσεις cloud και edge computing προσφέρουν πρόσβαση σε υπολογιστική ισχύ για τις επιχειρήσεις, ενώ σύγχρονα δίκτυα υποδομών μπορούν να ξεκλειδώσουν τα πλεονεκτήματα των τεχνολογιών 5G, να στηρίξουν τις πολλαπλασιαζόμενες συσκευές ΙοΤ και να μειώσουν το χρόνο απόκρισης (latency) – όλα κρίσιμα για την επιτυχημένη ενσωμάτωση ΤΝ.
Τρίτον, η ανάπτυξη ενός πλαισίου δεοντολογίας και τεχνοηθικής, με επίκεντρο τον άνθρωπο και τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμβατού με το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο που διαμορφώνεται στην ΕΕ για την ΤΝ (AI Act, Data Act, κλπ).
Τέταρτον, επενδύσεις στην ανάπτυξη εθνικού κεφαλαίου δεξιοτήτων ΤΝ (AΙ workforce) που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ψηφιακής οικονομίας. Σήμερα, η χώρα μας εκτιμάται πως διαθέτει το χαμηλότερο στον ΟΟΣΑ (0,2%). Αν και έχει αυξηθεί με ταχείς ρυθμούς την τελευταία 10ετία, αφορά δυναμικό >40 ετών, που δεν επιμορφώνεται αρκετά τακτικά, σε σχέση με άλλες χώρες (πχ Ελβετία, με ρυθμό επιμόρφωσης >40%).
Πέμπτον, η συστηματική καλλιέργεια ψηφιακής κουλτούρας στο εσωτερικό των επιχειρήσεων, που αποτελεί το βασικότερο εμπόδιο για τον ευρύτερο ψηφιακό μετασχηματισμό τους (36%), είναι κομβικής σημασίας για τον απεγκλωβισμό τους από επιχειρηματικές πρακτικές που δεν είναι βιώσιμες στην ψηφιακή εποχή.
Αναγνωρίζοντας τις ευκαιρίες που δημιουργεί η ΤΝ για το σύνολο τις οικονομίας και κοινωνίας, ο ΣΕΒ συνδράμει ενεργά τις επιχειρήσεις στην ψηφιακή τους πορεία, τεκμηριώνοντας προτάσεις πολιτικής μέσα από το Παρατηρητήριο για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, όπως και γενικότερες πρωτοβουλίες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των επιχειρήσεων για τις ωφέλειες και τους τρόπους αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών αιχμής, αλλά και των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων του ΤΑΑ και του ΕΣΠΑ 2021-2027.
