Ελ. Ρώμα (ΣΕΒ): Το στοίχημα της ποιοτικής απορρόφησης πόρων με αναπτυξιακή στόχευση

Άρθρο κας Ελευθερίας Ρώμα, Associate Advisor – ExportReady, Τομέας Διεθνών Σχέσεων & Περιφερειακής Ανάπτυξης ΣΕΒ, στην Ημερησία

Η απορρόφηση των κονδυλίων των προγραμμάτων, ΕΣΠΑ, ΤΑΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου με αυστηρά ποσοτικούς όρους είναι μεν αναγκαία, όχι όμως και ικανή συνθήκη για να δημιουργηθεί το αναπτυξιακό αποτύπωμα που έχει ανάγκη η χώρα και η οικονομία – Το πλέον κρίσιμο είναι η απορρόφηση των πόρων να είναι ουσιαστική.

Η4η Βιομηχανική Επανάσταση που βρίσκεται σε εξέλιξη, θέτει πολυάριθμες και πολυεπίπεδες προκλήσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, κυρίως των μεσαίων και μικρών. Παρά το γεγονός ότι η επενδυτική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων σε ψηφιακά συστήματα έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε οι επενδύσεις που υλοποιούνται εστιάζουν κυρίως σε συστήματα ξεπερασμένων δυνατοτήτων, με αποτέλεσμα η ψηφιακή ωριμότητα των επιχειρήσεων να παραμένει χαμηλή.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μέχρι πρόσφατα, μόνο το 3% των επιχειρήσεων αξιοποιούσε συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, έναντι 40% στις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες. Αλλά και σε μέτριας τεχνολογικής έντασης λύσεις όπως το Cloud, η απόσταση μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών παραμένει σημαντική, καθώς μόνο το 7% των επιχειρήσεων στη χώρα έχει ενσωματώσει λύσεις Cloud, έναντι 26% στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες με σημαντικές πιέσεις, κυρίως λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους και της ανάγκης για αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και της εξοικονόμησης ενέργειας, σε συνδυασμό με τις δεσμεύσεις της χώρας για αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα και μείωσης του ανθρακικού ενεργειακού αποτυπώματος.

Οι επιχειρήσεις όμως έχουν έναν σημαντικό αρωγό για να ξεπεράσουν τα αναχώματα σε αυτή τη δύσκολη πορεία των αναπόφευκτων αλλαγών και των αναγκαίων μεταβάσεων: τα αναπτυξιακά και χρηματοδοτικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα μέσω των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ που τώρα ξεκινάει, του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και μέσω του νέου Αναπτυξιακού Νόμου.

Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις

Για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, η στόχευση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027, συμβαδίζοντας με τις ανάγκες και τις προκλήσεις της εποχής, επικεντρώνεται στην αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους, με επιδότηση επενδύσεων ψηφιακού και πράσινου μετασχηματισμού.

Οι προτεραιότητες και κατ΄ επέκταση και οι δράσεις του νέου ΕΣΠΑ και των προγραμμάτων του, έρχονται να συμπληρώσουν τις αντίστοιχες δράσεις πράσινης και ψηφιακής μετάβασης που ήδη υλοποιούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις είναι πολλά: σε όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως κλάδου δίνεται η δυνατότητα να επενδύσουν σε πάγια που εξυπηρετούν τις ανάγκες τους, να αυτοματοποιήσουν διαδικασίες, να μειώσουν το κόστος παραγωγής, να βελτιώσουν την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων και εν γένει να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, που είναι και το ζητούμενο, ειδικά για εκείνες τις επιχειρήσεις που προσβλέπουν στη μεγέθυνση και τη συμμετοχή τους σε διεθνείς αλυσίδες αξίας.

Το μεγάλο στοίχημα

Τα εργαλεία υπάρχουν, οι πόροι είναι διαθέσιμοι, αυτό που πρέπει να πετύχει το επιχειρηματικό οικοσύστημα της χώρας είναι όλα αυτά να αξιοποιηθούν σωστά.

Αυτό σημαίνει ότι, η απορρόφηση των κονδυλίων των προγραμμάτων, ΕΣΠΑ, ΤΑΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου με αυστηρά ποσοτικούς όρους είναι μεν αναγκαία, όχι όμως και ικανή συνθήκη για να δημιουργηθεί το αναπτυξιακό αποτύπωμα που έχει ανάγκη η χώρα και η οικονομία.

Το πλέον κρίσιμο είναι η απορρόφηση των πόρων να είναι ουσιαστική.

Με άλλα λόγια, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αξιοποιήσουν άμεσα και αποτελεσματικά τις ευκαιρίες που παρέχουν τα αναπτυξιακά και χρηματοδοτικά εργαλεία ούτως ώστε να ικανοποιήσουν τις επενδυτικές ανάγκες τους και να αυξήσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα. Στην, ταχύτερη και χωρίς (υπέρμετρες) γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αξιοποίηση των εργαλείων από τις επιχειρήσεις συνηγορεί και η απλούστευση και επιτάχυνση των διαχειριστικών διαδικασιών των χρηματοδοτικών και αναπτυξιακών εργαλείων αυτής της περιόδου.

Το κλειδί είναι το ανθρώπινο δυναμικό

Τίποτα από αυτά όμως δεν μπορεί να πάρει σάρκα και οστά, αν δεν υπάρχει το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό. Στο κατάλληλα εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό εδράζεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, για να πάνε μπροστά και να συμμετέχουν επί ίσοις όροις στο παιχνίδι του ανταγωνισμού, εντός και εκτός των συνόρων της χώρας.

Η εκπαίδευση και κατάρτιση σε τεχνικά επαγγέλματα που εκλείπουν και που είναι απαραίτητα στη βιομηχανία αποτελεί μείζον ζήτημα για τις επιχειρήσεις, ειδικά για εκείνες που είναι εγκατεστημένες στην περιφέρεια, οι οποίες έρχονται συνεχώς αντιμέτωπες με ελλείψεις σε τεχνικές ειδικότητες, αλλά και με σημαντικές δυσκολίες προσέλκυσης και διακράτησης του ανθρώπινου δυναμικού.

Όλα αυτά συζητήθηκαν -μεταξύ άλλων- στην κοινή εκδήλωση-συζήτηση για τα αναπτυξιακά και χρηματοδοτικά εργαλεία της περιόδου 2023-2027 που διοργάνωσαν πρόσφατα ο ΣΕΒ σύνδεσμος επιχειρήσεων και βιομηχανιών και ο ΣΒΣΕ Σύνδεσμος Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΣΒΣΕ, με εκπροσώπους της Πολιτείας και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που διαχειρίζονται τα αναπτυξιακά και χρηματοδοτικά εργαλεία.

Βασικό μήνυμα της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, μιας από τις πιο δυναμικές αναπτυξιακά περιφέρειες της χώρας, ήταν ότι για να μεγιστοποιηθεί το αναπτυξιακό αποτύπωμα των αναπτυξιακών και χρηματοδοτικών εργαλείων στην πραγματική οικονομία, στην εθνική και περιφερειακή ανάπτυξη και στην κοινωνία συνολικά, θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να δράσουν γρήγορα και αποτελεσματικά, παράλληλα με: την υλοποίηση υποδομών που συνδέονται με τους αναπτυξιακούς στόχους σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, ειδικά σε τεχνικά επαγγέλματα και την αποτελεσματική λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.