Επιταχύνοντας την προσαρμογή στη Βιομηχανία 4.0
Άρθρο Δρος Γιώργου Ξηρογιάννη, Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ, στο Πρώτο Θέμα
Η προσαρμογή στη Βιομηχανία 4.0 παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη. Μπορεί να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες ανταγωνιστικότητας ειδικά σε μια περίοδο ανατροπών στα διεθνή δίκτυα παραγωγής.
Ο μετασχηματισμός της οικονομίας είναι σε εξέλιξη. Οι μεγαλύτεροι βιομηχανικοί όμιλοι επιταχύνουν τις τεχνολογικές επενδύσεις, ενώ οι ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες διευρύνονται συνεχώς. Όμως, παρά την εμφανή πρόοδο, η συνολική πορεία της Ελλάδας προς την 4η βιομηχανική εποχή πρέπει να αποκτήσει πυξίδα και να συγκλίνει ταχύτερα με τις επιδόσεις της υπόλοιπης ΕΕ. Η απόσταση παραμένει σημαντική γιατί η Ε.Ε. επενδύει συνεχώς σε τεχνολογίες αιχμής. Χώρες όπως η Πορτογαλία μειώνουν ταχύτατα την τεχνολογική απόσταση από την ΕΕ -ακόμα και μέσα στην πανδημία- παρότι πριν λίγα χρόνια υστερούσαν της Ελλάδας. Ο συντονισμός των δημόσιων πολιτικών και η αντιστροφή της διστακτικότητας πολλών επιχειρήσεων να υιοθετήσουν τεχνολογίες αιχμής, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις.
Το Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ αναδεικνύει έξι παρεμβάσεις για τη μείωση του παρατεταμένου τεχνολογικού χάσματος.
Αρχικά, η χώρα καλείται να ολοκληρώσει μια εθνική στρατηγική για τη Βιομηχανία 4.0. Τη στιγμή που 22 χώρες της ΕΕ ήδη υλοποιούν σχετικά προγράμματα, η σημαντικότερη πρόκληση του εθνικού σχεδίου παραμένει ο συντονισμός των εργαλείων χρηματοδότησης, των μηχανισμών καινοτομίας, των ηλεκτρονικών δημόσιων υπηρεσιών που εστιάζουν εξίσου στις ανάγκες των επιχειρήσεων.
Δεύτερον, οι επιχειρήσεις πρέπει να επενδύσουν σε τεχνολογίες αιχμής, καθώς η πλειονότητα εστιάζει σε συστήματα ξεπερασμένων δυνατοτήτων. Τεχνολογίες όπως IoT, τεχνητή νοημοσύνη, μηχανική μάθηση, επαυξημένη πραγματικότητα, κ.τλ. δίνουν σημαντικά πλεονεκτήματα στην καθημερινή λειτουργία. Η πανδημία έχει μεν αναβάλει πολλές επενδύσεις, αλλά η υστέρηση σε σχέση με χώρες όπως η Δανία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία ήταν εμφανής από το 2020-2021.
Τρίτον, πρέπει να ενισχύσουμε την εγχώρια παραγωγή συστημάτων αιχμής. Η εγχώρια παραγωγή καινοτομίας διευρύνεται συνεχώς, όμως η 20η θέση της χώρας στην ΕΕ στο δείκτη Innovation Scoreboard δείχνει τα περιθώρια βελτίωσης. Η παραγωγή τεχνολογιών όπως αυτόνομες μηχανές, συστήματα επιτήρησης χώρων, κυβερνο-ασφάλεια θα δημιουργήσει δουλειές υψηλών αποδοχών για τους νέους και θα ενισχύσει την ασφάλεια της χώρας.
Τέταρτον, είναι σημαντικό να αντιστρέψουμε τη ψηφιακή υστέρηση των μικρότερων επιχειρήσεων. Το ΕΣΠΑ σχεδιάζεται στη σωστή κατεύθυνση διοχετεύοντας πόρους ανάλογα με τις διαφορετικές ψηφιακές ανάγκες των επιχειρήσεων.
Πέμπτον, πρέπει να αναδιατάξουμε τις προτεραιότητες της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Τα περισσότερα από τα 450 έργα της αφορούν στη ψηφιακή μετάβαση του δημόσιου τομέα. Περίπου 20 έργα εστιάζουν εμφανώς στη Βιομηχανία 4.0. με λίγα να είναι σε εξέλιξη. Η δημόσια διοίκηση θα συνεισφέρει καθοριστικά στην ανάπτυξη αν τα έργα μετασχηματισμού της που αφορούν σε επιχειρήσεις υλοποιηθούν ταχύτερα.
Έκτο, απαιτείται ταχύτερη διάθεση των πόρων της ΕΕ. Το Ταμείο Ανάκαμψης περιλαμβάνει επιχορηγήσεις άνω των €500εκ. για ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων, αλλά και σημαντικούς πόρους για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων. Ένα χρόνο μετά την ανακοίνωση του σχεδιασμού, είναι απαραίτητο να ξεκινήσουν τα προγράμματα με συγκεκριμένες επιλέξιμες δαπάνες και διαδικασίες ένταξης, ώστε οι επιχειρήσεις να γνωρίζουν πως/πότε θα αξιοποιήσουν τα σχετικά κίνητρα.
