Επτά τομές για την ανάπτυξη της βιομηχανίας
Συνέντευξη Δρος Γιώργου Ξηρογιάννη, Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ στο περιοδικό «Mετάδοση Ισχύος», Οκτώβριος 2023
Κύριε Ξηρογιάννη, σε ένα περιβάλλον με συνεχείς προκλήσεις ποιες είναι οι προτεραιότητες που έχετε θέσει;
Αγαπητέ κύριε Μουσλή, σωστά επισημαίνεται ότι η συγκυρία έχει πολλές ιδιαιτερότητες, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεπειών της στην ενέργεια και τον πληθωρισμό, των ανατροπών στις διεθνείς αλυσίδες παραγωγής, του επενδυτικού ανταγωνισμού Ευρώπης και ΗΠΑ, της έλλειψης εργαζομένων σε όλη την ΕΕ, της κλιματικής αλλαγής, κτλ. Προκειμένου να ανέβουμε κατηγορία στην ανάπτυξη, πρέπει να προετοιμάσουμε την Ελλάδα «αλλιώς», γιατί το περιβάλλον είναι πλέον αλλιώτικο. Βέβαια, η Ελλάδα δικαιούται να έχει αυξημένη αυτοπεποίθηση. Κεφαλαιοποιεί τις σημαντικές επιτυχίες της προηγούμενης περιόδου (όπως η δημοσιονομική πειθαρχία, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, η ταχύτερη διάθεση πόρων της ΕΕ στις επιχειρήσεις) και είναι έτοιμη να αξιοποιήσει την επενδυτική βαθμίδα προς όφελος όλων.
Στο περιβάλλον αυτό προωθούμε θέσεις και υλοποιούμε πρωτοβουλίες σε 7+1 άξονες: (1) Οικονομική και παραγωγική μεγέθυνση των επιχειρήσεων με περισσότερη καινοτομία, εξωστρέφεια και διεθνή ανταγωνιστικότητα (2) Ενίσχυση των επενδύσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας με εγχώριο αποτύπωμα και περισσότερες δουλειές για τους νέους (3) Εκσυγχρονισμός της αγοράς εργασίας αλλά και άλμα μπροστά στην ανάπτυξη ταλέντου (4) Διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων στην ενεργειακή μετάβαση (5) Βιομηχανική ανάπτυξη με το βλέμμα στην 4η βιομηχανική επανάσταση και τις ευρωπαϊκές αλυσίδες παραγωγής (6) Καλύτερη λειτουργία του κράτους με δομική μείωση της γραφειοκρατίας (7) Οι επιχειρήσεις να παρέχουν ευκαιρίες ευημερίας με ισότητα στην εργασία χωρίς αποκλεισμούς.
Τέλος, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή δεν πρέπει να περιορίζεται στην ενεργειακή μετάβαση. Όπως έδειξαν οι πρόσφατες πρωτοφανείς φυσικές καταστροφές, απαιτούνται νέες ικανότητες της Πολιτείας στο σχεδιασμό υποδομών, στην προστασία βιομηχανικών εγκαταστάσεων, στην προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.
Διαβάζουμε για τον μεγάλο κίνδυνο αποβιομηχάνισης της Ευρώπης και τη φυγή επενδύσεων προς τις ΗΠΑ. Είναι μόνο θέμα ύψους κινήτρων ή τελικά η γραφειοκρατία της ΕΕ (και της Ελλάδας μαζί) κάνει τη διαφορά σε σχέση με άλλους επενδυτικούς προορισμούς;
Ο δημόσιος διάλογος τους τελευταίους μήνες εστιάζει στις ενισχύσεις του πλαισίου Inflation Reduction Act (IRA) των ΗΠΑ. Η Ελλάδα όπως και ολόκληρη η ΕΕ αναζητά νέους πόρους για την πράσινη μετάβαση της βιομηχανίας, ωστόσο, ο πραγματικός «αδύναμος κρίκος» είναι η γραφειοκρατία, η οποία έχει βαθιές ρίζες στο νομοθετικό οικοδόμημα. Ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για βιομηχανικές επενδύσεις βασίζεται μεν σε επιδοτήσεις, αλλά κερδίζεται με την απλούστερη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Συνεπώς, η πρόκληση για την Ελλάδα (όπως και όλη την ΕΕ) είναι η δραστικότερη και ταχύτερη μείωση της γραφειοκρατίας. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η ελληνική προσπάθεια συνεχίζεται, με τις λύσεις ηλεκτρονικής διακυβέρνησης να βελτιώνουν σταδιακά το επιχειρηματικό περιβάλλον. Μπορούμε, εντούτοις, να κάνουμε περισσότερα βήματα. Για να αντιμετωπίσουμε τη ελληνική γραφειοκρατία στη ρίζα της, χρειαζόμαστε μια διαφορετική λογική που να προλαμβάνει τη δημιουργία της. Πλέον, κανένας νόμος δεν θα πρέπει να ψηφίζεται αν προσθέτει περισσότερη γραφειοκρατία από ότι αφαιρεί.
Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της πράσινης μετάβασης, αλλά θεωρούν ότι ο τρόπος μετάβασης που έχει επιλεγεί από την ΕΕ -και εκ των πραγμάτων ακολουθεί και η χώρα μας- δημιουργεί σημαντικά ζητήματα σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας και αποτελεσματικότητας σκοπού. Τι χρειάζεται ότι μπορεί να διορθωθεί ώστε να πετύχουμε τον στόχο;
Η κρίση στην Ουκρανία συνεχίζει να δημιουργεί μεγαλύτερο ενεργειακό κόστος. Στις συνθήκες αυτές, οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμοστούν αλλά και να στηριχθούν (όπως σε πολλές χώρες της ΕΕ). Επειδή τα θέματα ενεργειακής μετάβασης είναι πολλά, θα ήθελα να αναφερθώ σε τρεις κομβικές προτεραιότητες: Πρώτη προτεραιότητα είναι η επιτάχυνση των επενδύσεων, με λιγότερες καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις. Δεύτερον, πρέπει να διασφαλιστούν ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας για επιχειρήσεις με δυνατότητα πρόβλεψης του κόστους για διάστημα άνω των έξι μηνών. Τρίτη προτεραιότητα είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Η αναγκαία προσαρμογή αντικατοπτρίζει όχι μόνο τη μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας, αλλά και την χρήση πηγών ή πόρων που είναι ενεργειακά φιλικότερες.
Με ποιους τρόπους ενισχύει ο ΣΕΒ τις ψηφιακές επενδύσεις στην ελληνική βιομηχανία και στο σύνολο της οικονομίας;
Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης δεν πρέπει κανείς να μείνει πίσω. Τα τελευταία χρόνια ο ΣΕΒ έχει εργαστεί συστηματικά στη διαμόρφωση πολιτικών και χρηματοδοτικών εργαλείων για τη μετάβαση στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Όμως, την περίοδο 2023‑2024 εστιάζουμε στην πρακτική υποστήριξη των επιχειρήσεων στην αξιοποίηση των τεχνολογιών αιχμής. Δείχνουμε στα μέλη μας με πρακτικό τρόπο πως οι επενδύσεις σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, κυβερνοασφάλειας και Internet of Things (IoT), βελτιώνουν τα έσοδα και μειώνουν το κόστος. Πρόσφατα συμπράξαμε με εταιρείες τεχνολογίας, επενδυτικά ταμεία και πανεπιστήμια στο κέντρο ψηφιακής καινοτομίας Smart Attica Digital Hub, όπου μικρότερες επιχειρήσεις μπορούν να πειραματιστούν σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης πριν την επένδυση.
Διαπιστώνεται ότι οι επιχειρήσεις έχουν ελλείψεις εξειδικευμένων εργαζομένων είτε σε τεχνολογικές ειδικότητες είτε σε διοικητικές δεξιότητες. Πώς μπορούμε να καλύψουμε το κενό αυτό;
Είναι αλήθεια ότι έχουμε ένα σημαντικό έλλειμα σε χέρια με μυαλό. Ο κίνδυνος εξέλιξης της ποσοτικής και ποιοτικής έλλειψης σε αναπτυξιακό ανάχωμα στη βιομηχανία, τις κατασκευές, την αγροδιατροφή, την εφοδιαστική αλυσίδα, κ.τλ. είναι ορατός. Πρόκειται για έναν σημαντικό κίνδυνο για την οικονομία τον οποίο πρέπει να αποφύγουμε.
Ο ΣΕΒ έχει κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή με δικές του πρωτοβουλίες. Ξεκίνησε την αναβάθμιση των τεχνικών δεξιοτήτων που συνδέονται με βιομηχανικά επαγγέλματα μέσα από τα προγράμματα Skills4Jobs. Το πρόγραμμα «Μαζί στη Γνώση» συνεχίζει με ανώτερες διοικητικές και τεχνολογικές γνώσεις για στελέχη διοίκησης σε συνεργασία με το ALBΑ. Τέλος, το Junior Achievement από την ίδρυσή του το 2005 συνεχίζει να εισάγει στα σχολεία βασικές αρχές επιχειρηματικότητας, έχοντας αναπτύξει εκπαιδευτικές δράσεις επιχειρηματικότητας σε πάνω από 6.000 Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια και Πανεπιστήμια. Όπως βλέπετε, έχουμε κάνει πολλά και θα κάνουμε ακόμη περισσότερα, αναλαμβάνοντας εμείς οι ίδιοι δράση για την στήριξη των μελών μας.
Τον προσεχή Νοέμβριο, η T-Press διοργανώνει την INDUSTRY.TEC 2023, την 1η διεθνή έκθεση βιομηχανικού εξοπλισμού στη χώρα μας; Πως μια έκθεση που απευθύνεται στις ανάγκες της ελληνικής βιομηχανίας μπορεί να βοηθήσει τον κλάδο να αναβαθμίσει τη θέση και το ρόλο του;
Η διεθνής έκθεση INDUSTRY.TEC 2023 είναι μια σημαντική πρωτοβουλία που συμβάλει στην αναβάθμιση του βιομηχανικού κλάδου. Αναδεικνύει τις σύγχρονες τεχνολογίες για την αποδοτική λειτουργία της βιομηχανίας μας, προβάλει τον ρόλο και τις δυνατότητές της εγχώριας παραγωγής σε ένα διεθνές κοινό και δίνει ευκαιρίες ενίσχυσης της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. Είμαι σίγουρος ότι η έκθεση θα προσελκύσει την προσοχή διεθνών επενδυτών, προωθώντας τη συνεργασία μεταξύ των ξένων και των ελληνικών επιχειρήσεων και θα προβάλει πολύ αποτελεσματικά τον βιομηχανικό κλάδο διεθνώς. Σας εύχομαι καλή επιτυχία!
