Εξωστρέφεια και περιφερειακή ανάπτυξη
Άρθρο των Βίκυς Μακρυγιάννη, Διευθύντριας & Ελευθερίας Ρώμα, Senior Advisor, Τομέας Διεθνών Σχέσεων & Περιφερειακής Ανάπτυξης ΣΕΒ, στη Ναυτεμπορική
Η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας έχει ορατά βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με το Δείκτη Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (EU Regional Competitiveness Index), βελτίωση έχει σημειωθεί σε σημαντικές παραμέτρους του δείκτη όπως οι υποδομές, η αγορά εργασίας, η τριτοβάθμια εκπαίδευση και η δια βίου μάθηση. Παρά τα βήματα προόδου όμως που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα συνολικά, οι ελληνικές περιφέρειες σημειώνουν τη χαμηλότερη τιμή στον Δείκτη Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας έναντι των ευρωπαϊκών περιφερειών. Ανισότητες σημειώνονται όμως και μεταξύ των ελληνικών περιφερειών (European Commission, DG Regional and Urban Policy), με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης -μια νευραλγική περιφέρεια για τη χώρα- να σημειώνει τη σημαντικότερη υστέρηση ανταγωνιστικότητας.
Τι πρέπει να γίνει για να ενισχυθεί η περιφερειακή ανταγωνιστικότητα
Κρίσιμος παράγοντας για την ενίσχυση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας, είναι η εξωστρέφεια των επιχειρήσεων που παράγουν και δραστηριοποιούνται στις περιφέρειες της χώρας. Και αυτή πρέπει να αποτελεί πλέον στρατηγική επιλογή της κεντρικής, αλλά κυρίως της περιφερειακής διοίκησης, προκειμένου να εδραιωθούν οι μηχανισμοί και οι δομές που θα την στηρίξουν! Τα κίνητρα και οι υπηρεσίες δικτύωσης έρχονται να βοηθήσουν την επιλογή αυτή.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του ΣΕΒΕ, η εξαγωγική δραστηριότητα της Ελλάδας συγκεντρώνεται σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία σε ποσοστό που φθάνει ή και υπερβαίνει το 70%, ως προς την αξία των εξαγώγιμων προϊόντων. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτές οι δύο κομβικές περιοχές μονοπωλούν τις εξαγωγές της χώρας: επίκεντρα και οι δύο της εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας, με εξελιγμένες υποδομές διασύνδεσης με άλλες χώρες του εξωτερικού. Οι υπόλοιπες περιφέρειες ακολουθούν, σημειώνοντας μικρότερη συμμετοχή στις εξαγωγές. Ενδεικτικά αναφέρονται η Θεσσαλία (6%), η Στερεά Ελλάδα (5%), η Ανατολική Μακεδονία-Θράκη (4%), ενώ οι υπόλοιπες περιφέρειες σημειώνουν ακόμη μικρότερη συμμετοχή.
Πολλοί οι λόγοι για αυτή την ανισότητα στο εξαγωγικό μείγμα. Οι επιχειρήσεις της ελληνικής περιφέρειας έχουν να αντιμετωπίσουν πολυεπίπεδες προκλήσεις. Από το αυξημένο ενεργειακό κόστος, τις δυσλειτουργίες στην εφοδιαστική αλυσίδα, το υψηλό κόστος πρώτων υλών, μέχρι τη δυσκολία πρόσβασης σε μεταφορικούς κόμβους και δίκτυα υποδομών, ενώ αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην εύρεση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, τόσο σε ποσοτικούς, όσο και ποιοτικούς όρους.
Η ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών, η ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων μέσω της κατάλληλης χρηματοδότησης, ο εξορθολογισμός του κόστους ενέργειας και το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των ελληνικών περιφερειών. Η προώθηση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, υπό τον όρο ότι πληρούνται σε μεγάλο βαθμό οι προηγούμενες προϋποθέσεις, είναι το επόμενο βήμα για τις επιχειρήσεις που θέλουν να αυξήσουν τα μεγέθη τους και να οδηγηθούν με μεγαλύτερη ασφάλεια στην επόμενη ημέρα, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη.
Ο ρόλος του κατάλληλα καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού
Οι σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες, σε όλο το ανθρώπινο κεφάλαιο, είναι η βάση για σύγχρονες, καινοτόμες και δυναμικές επιχειρήσεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας και για όλα τα μεγέθη των επιχειρήσεων. Οι τεχνικές γνώσεις, η καλλιέργεια των κατάλληλων δεξιοτήτων, αλλά και η κουλτούρα εξωστρέφειας των ανθρώπων μιας επιχείρησης, είναι το κλειδί για να αναπτυχθεί η επιχείρηση εκτός συνόρων.
Τι κάνει ο ΣΕΒ για να ενισχύσει την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα στις επιχειρήσεις της Περιφέρειας
Ο ΣΕΒ αξιοποιεί τις διασυνδέσεις που έχει με τους ομόλογους μεγάλους βιομηχανικούς συνδέσμους σε Ευρώπη και τρίτες χώρες και βοηθά τα μέλη του να αυξήσουν τα μερίδιά τους στις υφιστάμενες αγορές που δραστηριοποιούνται και να εισέλθουν σε νέες. Αυτό γίνεται μέσα από δράσεις δικτύωσης, παρέχοντας στρατηγική πληροφόρηση ανά κλάδο και χώρα και ενισχύοντας τις γνώσεις και τις δεξιότητες των εξαγωγικών στελεχών. Ειδικότερα, το πλέγμα υπηρεσιών ExportReady του ΣΕΒ που ήδη προσφέρεται στα μέλη του με επιτυχία, μπορεί να παρέχει την υποστήριξη που χρειάζονται οι επιχειρήσεις της Περιφέρειας για να αναπτύξουν τις εξαγωγικές ικανότητες που θα τις φέρουν πολύ κοντά σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Όσον αφορά τις δεξιότητες και την ενίσχυση των γνώσεων των εξαγωγικών στελεχών των επιχειρήσεων, ο ΣΕΒ οργανώνει σειρά εκπαιδευτικών εργαστηρίων που στοχεύουν στην αναβάθμιση των εξαγωγικών ικανοτήτων, εστιάζοντας σε ικανότητες όπως μεταξύ άλλων η κοστολόγηση & τιμολόγηση προϊόντων, η σωστή συσκευασία, οι σωστοί τρόποι επικοινωνίας με δυνητικούς πελάτες, το Digital Marketing & E-commerce, η φορολόγηση στο διεθνές εμπόριο, η σωστή εύρεση πελατών, η έρευνα αγοράς, ενώ παράλληλα με τα εργαστήρια “Doing Business” εξετάζουμε σε βάθος τις αγορές-στόχους.
Παράλληλα, και με στόχο πάντοτε την υποστήριξη των επιχειρήσεων της Περιφέρειας, ο ΣΕΒ οργανώνει εργαστήρια και εκδηλώσεις για όλα τα θέματα που απασχολούν το περιφερειακό επιχειρηματικό οικοσύστημα, όπως οι αδειοδοτήσεις, η φορολογία, η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή και τα εργασιακά και ασφαλιστικά ζητήματα.
Η διεύρυνση των εξαγωγικών επιδόσεων για τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας είναι μονόδρομος για τη μεγέθυνση και το αναπτυξιακό αποτύπωμά τους. Μια διαδικασία όμως, η οποία προϋποθέτει σωστή προετοιμασία. Το να είναι μια επιχείρηση καλός παραγωγός προϊόντων εντός Ελλάδας, δεν συνεπάγεται αυτόματα ότι είναι καλός έμπορος στις διεθνείς αγορές! Ο ΣΕΒ με τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες που παρέχει, βοηθά τις επιχειρήσεις μέλη του να αυξήσουν την εξωστρέφεια και το αναπτυξιακό τους αποτύπωμα. Κι αυτές, με τη σειρά τους, ενισχύουν το αναπτυξιακό αποτύπωμα της Περιφέρειας και συνδράμουν δυναμικά την οικονομία και την εθνική ανάπτυξη.
