Φορολογικές παρεμβάσεις για τη διάσωση επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας – Άρθρο του Μιχάλη Μητσοπούλου, Δ/ντή Τομέα Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος και Ρυθμιστικών Πολιτικών του ΣΕΒ, στα ΝΕΑ, 23/4/2020
Ο ΣΕΒ, έχει τονίσει κατά επανάληψη τα τελευταία χρόνια, μεταξύ άλλων με δυο Special Reports τον Μάιο του 2019 και το Νοέμβριο του 2017, την ανάγκη η Ελλάδα να αποκτήσει επιτέλους ένα σύγχρονο πλαίσιο διαχείρισης της επιχειρηματικής αφερεγγυότητας. Σίγουρα έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή τα τελευταία χρόνια. Όμως, χρειάζονται ακόμα κρίσιμες παρεμβάσεις, ώστε η χώρα να αποκτήσει ένα σύγχρονο πλαίσιο που να διασφαλίζει τη διάσωση αξίας και θέσεων εργασίας, την πραγματική δεύτερη ευκαιρία για τον έντιμο πτωχό και την θεσμική προστασία που αναμένουν όσοι προσφέρουν χρηματοδότηση σε παραγωγικές επιχειρήσεις.
Ένα σημαντικό μέρος των προβλημάτων που παραμένουν είναι ο χειρισμός των φορολογικών επιπτώσεων που έχει μια αναδιάρθρωση οφειλών και η έγκριση ενός σχεδίου εξυγίανσης μιας επιχείρησης. Σήμερα, η Ελλάδα συνεχίζει, συχνά ενάντια σε ρητές συστάσεις διεθνών οργανισμών, να επιβάλλει άσκοπες επιβαρύνσεις, οι οποίες αποθαρρύνουν τη διάσωση επιχειρήσεων, όπως:
1.Η «ωφέλεια» που «απολαμβάνει» ο οφειλέτης όταν πιστωτές του διαγράφουν μέρος ή το σύνολο των απαιτήσεων τους φορολογείται ως εισόδημα του οφειλέτη, με εξαίρεση τη διαγραφή τραπεζικών δανείων και υπό αυστηρές προϋποθέσεις.
2.Ο πιστωτής που διαγράφει μπορεί να αναγνωρίσει ως φορολογική ζημιά τη διαγραφή μόνο αν «έχει εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα», ακόμα και αν η απαίτηση έχει εγγραφεί εμπρόθεσμα στα βιβλία του οφειλέτη και του πιστωτή.
3.Επιβάλλεται χαρτόσημο του ΠΔ 28/1931 σε αναδιαρθρώσεις οφειλών και τραπεζικών δανείων.
4.Επιβάλλεται Φόρος Συγκέντρωσης Κεφαλαίου του N1676/1986 στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που γίνονται στα πλαίσια σχεδίων εξυγίανσης.
Τα παραπάνω μπορεί να αθροίζουν, υπό προϋποθέσεις, έως και σε 25% της οφειλής που διαγράφεται – δηλαδή ενδεικτικά όταν εμπορικοί πιστωτές ελαφρύνουν κατά 100 ευρώ τα χρέη ενός οφειλέτη για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια του το κράτος έμμεσα επιβαρύνει ποικιλοτρόπως την αναδιάρθρωση ή και απαιτεί άμεσα έως και 25 ευρώ. Το παράδοξο είναι ότι τα έσοδα του κράτους από τις προαναφερόμενες πρακτικές παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα ακριβώς επειδή αυτά τα αντικίνητρα αποθαρρύνουν τη διάσωση επιχειρήσεων!