Η ανάπτυξη της περιφέρειας είναι προϋπόθεση ευημερίας, άρθρο του Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ κ. Α. Χατζόπουλου, την εφημερίδα ”Πελοπόννησος”, 20/9/2019
Η ερχόμενη περίοδος, εκτός από την ανάκτηση της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, που είναι βασική προϋπόθεση για την κάλυψη του επενδυτικού κενού, πρέπει να αποτελέσει και την απαρχή για τη σταθερή και βιώσιμη σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Η θέση της Ελλάδας στους διάφορους διεθνείς δείκτες παραμένει χαμηλά. Η ανταγωνιστικότητα της χώρας υστερεί, βρισκόμενη στην 27η θέση στην ΕΕ στο δείκτη WEF, ενώ η εκτεταμένη γραφειοκρατία (72η θέση στο Doing Business, 2019), η υψηλή φορολογία, οι δυσκολίες στη χρηματοδότηση εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδη για τις επενδύσεις, που έχουν παραμείνει σχετικά στάσιμες (0,7% συνολική αύξηση το πρώτο εξάμηνο 2019 και μόλις +3,1% στο μηχανολογικό εξοπλισμό). Έτσι, εκτός του μεγάλου επενδυτικού κενού, και η μεταποίηση αδυνατεί να προσεγγίσει τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους (στο 9,6% του ΑΕΠ έναντι 14,6% στην ΕΕ). Σήμερα, με τον κόσμο να προχωράει ταχύτατα προς την 4η βιομηχανική επανάσταση, όλοι, με πρώτες τις παραγωγικές επιχειρήσεις, καλούνται να προσαρμοστούν προκειμένου να παραμείνουν στο παιχνίδι των διεθνών συνεργασιών και αλυσίδων αξίας και να συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικά, και τεχνολογικά ενήμερα, προϊόντα.
Η ανατροπή αυτής της κατάστασης είναι επείγουσα ανάγκη προκειμένου να αντιμετωπιστούν και οι συνέπειες της κρίσης στο παραγωγικό οικοσύστημα καθώς η κρίση επηρέασε καθοριστικά και τα περιφερειακά βιομηχανικά οικοσυστήματα. Σε εθνικό επίπεδο η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της μεταποίησης το 2008-2016 παρουσίασε μείωση της τάξης τους 21,2%. Στη Δυτική Ελλάδα άγγιξε το 26%, ενώ στην Πελοπόννησο ήταν 21.3%.
Στον ΣΕΒ πιστεύουμε σε στόχους και διαρκή προσπάθεια για την επίτευξή τους. Ένας τέτοιος στόχος, φιλόδοξος αλλά ρεαλιστικός, είναι η αύξηση της βιομηχανίας στο ΑΕΠ από το 9.6%, στο 12% σε τρία χρόνια και στο 15% μεσοπρόθεσμα. Στην ΕΕ, ο αντίστοιχος στόχος είναι για 20%. Μια τέτοια αναστροφή της εκτεταμένης αποβιομηχάνισης θα συντελέσει στην σταδιακή δημιουργία, άμεσα και έμμεσα, 550.000 νέων, ποιοτικών, σταθερών θέσεων εργασίας.
Κλειδί σε αυτή την κατεύθυνση είναι η περιφερειακή ανάπτυξη με επίκεντρο τη βιομηχανία. Και αυτό γιατί οι χώρες που διαθέτουν ισχυρή βιομηχανία και εξωστρέφεια, αντέχουν περισσότερο στους υφεσιακούς κύκλους, δημιουργούν πιο σταθερές και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και φυσικά βρίσκονται στην πρωτοπορία της τεχνολογικής καινοτομίας. Η επίτευξή του περνάει από περισσότερες επενδύσεις προστιθέμενης αξίας, αναπτυξιακή επιτάχυνση, αύξηση της παραγωγικότητας και εδραίωση της αύξησης της απασχόλησης και των μισθών σε μόνιμη βάση.
Για να ανταπεξέλθει η περιφερειακή παραγωγή σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να αντιμετωπίσει άμεσα δομικά προβλήματα στο πλαίσιο της συνολικής, εθνικής προσπάθειας. Πρόσφατα ιδρύσαμε στον ΣΕΒ το Συμβούλιο Περιφερειακών Βιομηχανικών Οργανώσεων. Πρόκειται για μια κοινή προσπάθεια ουσιαστικής εμβάθυνσης της συνεργασίας σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας. Συνεργαζόμαστε στενά και στο πλαίσιο αυτό καταθέσαμε στον πρωθυπουργό και στους αρμόδιους υπουργούς μια πλήρη εργαλειοθήκη αναζωογόνησης της βιομηχανίας, με έμφαση στην περιφερειακή ανάπτυξη.
Η ελληνική μεταποίηση καλείται να αντιμετωπίσει μία διττή πρόκληση. Πρέπει να αυξήσει την συνεισφορά της στην εθνική οικονομία (δείκτες ΑΕΠ, απασχόλησης, ΑΠΑ) σε αντίστοιχα επίπεδα με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και παράλληλα, να προετοιμαστεί για να μην χάσει το τρένο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η θέση της στο διεθνή ανταγωνισμό εξαρτάται από αυτό. Επίσης, πρέπει να αποκατασταθεί η περιφερειακή παρουσία της βιομηχανίας και να αναζωογονηθούν περιοχές με σημαντική μεταποιητική δραστηριότητα αλλά και που έχουν πληγεί υπέρμετρα από την κρίση.
Ζητούμενο είναι η εκπόνηση και εφαρμογή ενός Σχεδίου Βιομηχανικής Ανάπτυξης που θα βασίζεται σε δραστικές παρεμβάσεις στο σύνολο των προβλημάτων (δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση, υπερφορολόγηση, γραφειοκρατία, προώθηση εξωστρέφειας, περιορισμένες υποδομές, έλλειψη καταρτισμένου προσωπικού) που ταλανίζουν τον κλάδο, αποτελεί κεντρική προτεραιότητα για την βιομηχανική κοινότητα. Παράλληλα, πρέπει να στοχεύσουμε και στην παραγωγική μεγέθυνση των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων που σήμερα παραμένουν μακριά από τις ευρωπαϊκές επιδόσεις. Μια συντηρητική αύξηση των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων κατά 2% (από το 3%, στο 5% έναντι 7% στην Ε.Ε., επί του συνόλου των επιχειρήσεων), θα επιφέρει και αύξηση κατά 10% της παραγωγικότητας τους (σήμερα στο 50% της ΕΕ). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΣΕΒ. η μερική αυτή σύγκλιση των ελληνικών μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων (ΜμΕ) στα χαρακτηριστικά του μέσου ευρωπαϊκού όρου, μπορεί να δημιουργήσει έως και 100.000 νέες δουλειές (καθαρή αύξηση 6%) και επιπλέον €7,7 δισ. στο ΑΕΠ (+4%). Τέλος, η προετοιμασία για τις απαιτήσεις του Industry 4.0 και της σύγκλισης με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο χρειάζεται την άμεση κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, στα πρότυπα των προηγμένων ψηφιακά ευρωπαϊκών χωρών. Όσο δεν το κάνουμε, τόσο θα μεγαλώνει το χάσμα αποδοτικότητας του μεταποιητικού κλάδου έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού.
Όλα αυτά, χρειάζονται επενδύσεις και στήριξη μέσω κινήτρων για την αναζωογόνηση των τοπικών βιομηχανιών, εξειδικευμένα περιφερειακά προγράμματα για προσέλκυση στελεχών και οριζόντια φορολογικά κίνητρα (όπως είναι π.χ. οι υπερ-αποσβέσεις) και αύξηση του επιτρεπόμενου χρόνου μεταφοράς ζημιών στη 10ετία. Χρειάζονται και ευρείες συνεργασίες και κατανόηση των επιμέρους αναγκών των διαφόρων περιφερειών παράλληλα με την ένταξή τους σε ένα ολοκληρωμένο εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο και την επιτάχυνση εντάξεων και ελέγχων επενδύσεων ενταγμένων στον Αναπτυξιακό Νόμο και το ΕΣΠΑ. Ειδικότερα για το τελευταίο, πρέπει να δούμε και το σχεδιασμό της επόμενης προγραμματικής περιόδου ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των επιχειρήσεων και να αξιοποιεί νέα εργαλεία. Η ανάπτυξη υποδομών για ανταγωνιστική διακίνηση πρώτων υλών και προϊόντων με οδικούς άξονες, όπως ο «Καλαμάτα-Πύργος-Πάτρα», ο εκσυγχρονισμός των σιδηροδρομικών συνδέσεων, η ολοκλήρωση του ευρυζωνικού δικτύου στο 100% των βιομηχανικών συγκεντρώσεων είναι μερικές μόνο απαραίτητες παρεμβάσεις, όπως απαραίτητη είναι και η άμεση σύγκλιση με τις ευρωπαϊκές πρακτικές για ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας και η επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε βιομηχανικές συγκεντρώσεις που σήμερα δεν καλύπτονται επαρκώς σε περιοχές όπως τη Δυτική Ελλάδα. Στο καίριο σημείο της αδειοδότησης, χρειαζόμαστε απλοποιημένες και γρήγορες διαδικασίες και άμεση ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού με εκπόνηση του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τη βιομηχανία.
Καμία αναπτυξιακή προσπάθεια δεν μπορεί να ευδοκιμήσει εάν δεν εκπονηθεί με ρεαλισμό, σχέδιο που συνοδεύεται από μετρήσιμη στόχευση, και λειτουργικά εργαλεία, στο πλαίσιο μιας εθνικής στρατηγικής, που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της περιφέρειας και θα αξιοποιεί τις μεγάλες τους δυνατότητες. Ο ΣΕΒ θα σταθεί αρωγός σε αυτή την προσπάθεια.
