Η εξωστρέφεια κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη, Άρθρο του Αντιπροέδρου του ΣΕΒ κ. Κωνσταντίνου Μπίτσιου στην εφημερίδα Ελευθερία, 23/5/2019
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας είναι συγκεκριμένες: ή θα σέρνεται με αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ή θα μπει σε σταθερή αναπτυξιακή τροχιά με ρυθμούς 3-4% ετησίως.
Με την προοπτική ότι στο προβλεπτό μέλλον, δεν θα έχουμε σημαντική αύξηση της ελληνικής κατανάλωσης και ότι οι επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν να αναπτυχθούν με βάση την ελληνική αγορά οι εξαγωγές αποτελούν μονόδρομο.
Ο ΣΕΒ, στηρίζει ενεργά τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις και συμβάλλει ενεργά στην επιτυχία των εξαγωγικών τους δραστηριοτήτων. Με το πλέγμα υπηρεσιών ExportReady, έχουμε ως στόχο οι εταιρείες μέλη μας να αποκτήσουν καλύτερη εσωτερική οργάνωση, πληρέστερη ενημέρωση για αγορές-στόχους, επαρκή στοιχεία για το πολιτικό και οικονομικό ρίσκο, τις καταναλωτικές τάσεις, τα εμπόδια εισόδου στην αγορά, τους πιθανούς ανταγωνιστές. Και το κυριότερο: να αποκτήσουν ευκαιρίες δικτύωσης με δυνητικούς πελάτες στις αγορές του εξωτερικού. Πολλοί επιχειρηματίες αναφέρουν κακές εμπειρίες από την οργάνωση των επιχειρηματικών αποστολών στο παρελθόν. Είναι ο λόγος για τον οποίο ο ΣΕΒ πήρε την πρωτοβουλία να ενώσουν δυνάμεις οι εξαγωγικοί φορείς και να συνεργασθούν με την Πολιτεία. Έτσι, οι επιχειρηματικές αποστολές που διοργανώνει ο ΣΕΒ πραγματοποιούνται σε συνεργασία με τους εξαγωγικούς φορείς, το υπουργείο Εξωτερικών και το Enterprise Greece. Τα αποτελέσματα της νέας αυτής συνεργασίας είναι απτά: μία στις δυο επιχειρήσεις που συμμετέχει σε επιχειρηματική αποστολή, είτε έχει κλείσει εμπορική συμφωνία σε αγορά-στόχο, είτε βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο διαπραγματεύσεων.
Οι αποστολές, γίνονται κατά προτίμηση σε νέες και αναπτυσσόμενες αγορές με έμφαση στις αγορές της Ασίας και της υποσαχάριας Αφρικής. Για να εκτιμήσουμε την επιλογή αυτή, ας δούμε μερικά στοιχεία που απεικονίζουν τη νέα τάξη πραγμάτων. Στην πλειονότητά τους, οι χώρες της Αφρικής και της Ασίας, έχουν τρία βασικά χαρακτηριστικά: οικονομική άνθηση, νέο σε ηλικία πληθυσμό, αυξανόμενες καταναλωτικές και αναπτυξιακές ανάγκες.
Το Ινστιτούτο Brookings δημοσίευσε έκθεση που αναφέρει ότι από το επόμενο δισεκατομμύριο που θα εισέλθει στη μεσαία τάξη, το 88% θα είναι κάτοικοι Ασιατικών χωρών. Η μεσαία τάξη στην Ασία προβλέπεται να φθάσει τα 3,5 δισ. το 2030. Τις ίδιες προοπτικές έχει και η Αφρική. Τα Ηνωμένα Έθνη, υπολογίζουν ότι μέχρι το 2025, οι κάτοικοι της Αφρικής θα ξεπεράσουν εκείνους της Κίνας. Έως το 2050, αναμένεται ότι το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού, θα συγκεντρωθεί σε εννέα χώρες, εκ των οποίων οι πέντε βρίσκονται στην υποσαχάρια Αφρική.
Η Αφρικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα αναφέρει ότι το 34% του πληθυσμού της Αφρικής, έχει διπλασιάσει τις καταναλωτικές του δαπάνες σε λιγότερο από 20 χρόνια. Υπολογίζει ότι, μέχρι το 2060, η μεσαία τάξη στις θα ανέλθει στο 1.1 δισ. Αναφέρει επίσης, ότι η οικονομία του συνόλου των αφρικανικών χωρών αυξήθηκε κατά 3,5% το 2018 και αναμένεται, να αυξηθεί κατά 4.0% το τρέχον έτος και κατά 4.1% το 2020. Αυτό καθιστά την Αφρική ως την δεύτερη πιο γοργά αναπτυσσόμενη περιοχή του πλανήτη. Η διαρκώς αυξανόμενη αστικοποίηση σημαίνει επενδύσεις σε σημαντικά έργα υποδομών, ενώ η νέα, διαρκώς αυξανόμενη μεσαία τάξη ζητάει περισσότερα και πιο ποιοτικά καταναλωτικά προϊόντα. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι εισαγωγές τροφίμων προβλέπεται να αυξηθούν από τα $35 δισ. σε $110 δις μέσα στην επόμενη εξαετία ενώ η καταναλωτική δαπάνη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που σήμερα ανέρχεται σε περίπου $4 τρισ., θα αγγίξει τα $5.6 τρις το 2025.
Οφείλουμε συνεπώς, να μελετήσουμε αυτές τις νέες αγορές, να κατανοήσουμε τις καταναλωτικές τους συνήθειες και να εκμεταλλευτούμε κατάλληλα τις ευκαιρίες που δημιουργούνται. Δυο από τις χώρες στις οποίες ο ΣΕΒ διοργάνωσε φέτος επιχειρηματικές αποστολές, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα της ανάπτυξης που συντελείται στην Αφρικανική ήπειρο: η μεν Κένυα, μεταλλάσσεται οικονομικά, αναπτύσσοντας τους τομείς της μεταποίησης και των υπηρεσιών, η δε Αιθιοπία, μέχρι πρότινος εκ των φτωχότερων χωρών της Αφρικής, έχει πλέον έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης παγκοσμίως και όντας έδρα της Αφρικανικής Ένωσης και της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Αφρική, μετατρέπεται σταδιακά σε χώρα κλειδί της ευρύτερης περιοχής.
Οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται, έχουν εντείνει τον διεθνή ανταγωνισμό για επέκταση στις Αφρικανικές αγορές: πάνω από 320 νέες διπλωματικές αποστολές έχουν ξεκινήσει την λειτουργία τους στην Αφρικανική ήπειρο την τελευταία επταετία. Η γειτονική μας Τουρκία, χώρα ανταγωνιστική με την Ελλάδα σε πολλούς σημαντικούς εξαγωγικούς κλάδους όπως οι υποδομές, τα δομικά υλικά, τα βιομηχανικά προϊόντα και τα τρόφιμα-ποτά, έχει ανοίξει 29 νέες διπλωματικές αποστολές σε αφρικανικές χώρες, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό από 12 το 2009 σε 41 σήμερα. Ως αποτέλεσμα, οι τουρκικές εξαγωγές προς τις Αφρικανικές χώρες έχουν αυξηθεί από $3,1 δισ. σε $6,1 δισ. το διάστημα 2010-2017.
Είναι προφανές ότι η Ελλάδα έχει οικονομικό συμφέρον να ενισχύσει τη διπλωματική και οικονομική της παρουσία στην υποσαχάρια Αφρική. Η πληθώρα ευκαιριών που παρουσιάζεται, δεν πρέπει να πάει χαμένη. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου εξωτερικών έχει δώσει έμφαση στην ενίσχυση των σχέσεων μας με τις χώρες της Αφρικής. Είναι μια θετική εξέλιξη αλλά οι λίγες ελληνικές πρεσβείες, με ελάχιστα μέσα και υποστελεχωμένες, δίνουν μάχη οπισθοφυλακών. Έξι πρεσβείες, καλύπτουν 49 χώρες και μόνο μία, η Πρεσβεία της Νότιας Αφρικής, διαθέτει Οικονομικό και Εμπορικό Ακόλουθο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η ελληνική επιχείρηση, είναι υποχρεωμένη να κινηθεί σε ένα διεθνές περιβάλλον, και καλείται ν’ ανταγωνίζεται επιτυχώς τις ξένες επιχειρήσεις. Η καλή συνεργασία που έχει θεσμοθετηθεί ανάμεσα στον ΣΕΒ, τους εξαγωγικούς φορείς και την Πολιτεία είναι μια θετική εξέλιξη που συμβάλει στην εξωστρέφεια και στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και δίνει απτές ευκαιρίες στις ελληνικές επιχειρήσεις.
