Η φορολογική νομοθεσία και η τεχνολογία στην υπηρεσία της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου
Παναγιώτης Δαβέρος
Διευθυντής Φορολογικών και Τελωνειακών, Όμιλος ΕΛ.ΠΕ.
Ακούμε, όλο και πιο συχνά τελευταία, για μέτρα καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, ενίσχυσης του ανταγωνισμού και βελτίωσης των συνθηκών της αγοράς. Ειδικά στον κλάδο των καυσίμων, λόγω της ιδιαίτερης σημασίας του στο σύνολο της οικονομίας αλλά και των επιπτώσεών του στους καταναλωτές, τα δημόσια έσοδα και την αγορά, αυτό αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία.
Για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου φαινομένου, έχουν ψηφιστεί πλήθος διατάξεων και έχουν δρομολογηθεί κατά καιρούς πολλές ενέργειες από την πολιτεία. Σήμερα, ως σημαντικότερη πρωτοβουλία με μεγάλες πιθανότητες να λύσει οριστικά το πρόβλημα, αναγνωρίζεται από την αγορά η θέσπιση της παρακολούθησης των φυσικών διακινήσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα των καυσίμων, δηλαδή το σύστημα εισροών-εκροών. Σύμφωνα με αυτό, προβλέπεται ο διαρκής έλεγχος με ηλεκτρονικό τρόπο των αποθεμάτων καυσίμων, καθώς και των εισερχομένων και εξερχομένων ποσοτήτων τους σε πραγματικό χρόνο, όχι απλώς σε επίπεδο φορολογικής αποθήκης, αλλά πλέον σε αναλυτικότερο επίπεδο, ανά δεξαμενή. Στη συνέχεια, μέσω της συμφωνίας ισοζυγίων/βιβλίων με τις αντίστοιχες φυσικές μετρήσεις και – με τη συνθήκη ότι οι εκροές κάθε κρίκου της αλυσίδας αποτελούν εισροές για τον επόμενο – θα μπορεί να γίνεται πλήρης διασταύρωση με τη χρήση πιστοποιημένων τεχνολογικών εργαλείων. Παράλληλα, με τη συλλογή, καταγραφή και επεξεργασία όλων των δεδομένων που αφορούν το απόθεμα, τις εισροές και εκροές από τις δεξαμενές των καυσίμων, προβλέπεται η έκδοση ειδικών δελτίων/παραστατικών κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις τελωνειακές και φορολογικές διατάξεις. Τα παραστατικά υποβάλλονται ηλεκτρονικά και καταγράφονται σε κεντρικές βάσεις δεδομένων της ΓΓΠΣ, για την πλήρη διασταύρωσή τους και την παρακολούθηση των αποκλίσεων, που θα αποτελούν ένδειξη για έλεγχο. Με αυτό τον τρόπο, τα τελωνεία και οι ελεγκτικές υπηρεσίες, θα μπορούν να επικεντρώνονται σε ειδικούς και στοχευμένους ελέγχους, με τη βοήθεια μεθόδων ανάλυσης κινδύνου.
Tο συγκεκριμένο μέτρο, φαίνεται ότι μπορεί να αποδώσει. Το σύστημα έχει ήδη εγκατασταθεί και λειτουργεί στα πρατήρια υγρών καυσίμων και στις εγκαταστάσεις των εταιρειών εμπορίας, ωστόσο δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί πλήρως η συλλογή, η επεξεργασία και ο έλεγχος των δεδομένων από την πλευρά των αρμοδίων υπηρεσιών.
Στο Υπουργείο Οικονομικών, έχει συσταθεί μικτή Ομάδα Διοίκησης Έργου (ΟΔΕ) από εξειδικευμένα στελέχη και είναι θετικό ότι, φαίνεται κατ’ αρχάς να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ιδιαιτερότητες και τα ειδικά θέματα που έχουν προκύψει, για την αναγκαία προσαρμογή του πλαισίου, όπου απαιτείται, ενώ παράλληλα οι εταιρείες συμμορφώνονται στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την νομοθεσία. Εντούτοις εκκρεμούν ακόμη ενέργειες, τόσο σε νομοθετικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο, ώστε το σύστημα να εφαρμοσθεί πλήρως και ουσιαστικά.
Οι εταιρείες του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, παρακολουθούν διαρκώς και αναλυτικά κάθε διακίνηση (εισροή/εκροή), σύμφωνα με τις προβλέψεις της νομοθεσίας, αλλά και με τις διεθνείς πρακτικές στον κλάδο, με προηγμένες μεθόδους μετρήσεων, που εξασφαλίζουν όχι μόνο την ακρίβεια των ποσοτήτων, αλλά και την εγγύηση της ποιότητας των καυσίμων, από το διυλιστήριο μέχρι το πρατήριο.
Αναμένεται και από την πολιτεία να αξιοποιήσει πλήρως τα στοιχεία που υποβάλουν οι εταιρείες, ώστε με την υποστήριξη του νομοθετικού πλαισίου και τη χρήση της τεχνολογίας, να δούμε το λαθρεμπόριο να κατανικείται, όσο συντομότερα τόσο το καλύτερο.
