Η Ισότητα των Φύλων στην Εργασία
Άρθρο κ. Γιάννη Σιδηρόπουλου, Senior Advisor, Ανάπτυξη Ανθρώπινου Κεφαλαίου ΣΕΒ, στη Ναυτεμπορική
Για να υπάρξει σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πλήρης και ισότιμη συμμετοχή των γυναικών σε αυτό. Στην εποχή μας η ισότητα στην εργασία περιλαμβάνει πληθώρα παραμέτρων όπως, κατά κύριο λόγο, η πρόσβαση στην εργασία σε ποιοτικές δουλειές, η επαγγελματική εξέλιξη και ανάπτυξη, οι αμοιβές και οι πολιτικές στο εργασιακό περιβάλλον. Πέρα όμως από τα παραπάνω, είναι απαραίτητο να εξαλειφθούν τόσο τα κοινωνικά στερεότυπα που ήδη από τη σχολική ηλικία ‘κατευθύνουν’ την επαγγελματική πορεία των γυναικών προς συγκεκριμένα αντικείμενα όσο και οι ασυνείδητες προκαταλήψεις εντός και εκτός των επιχειρήσεων. Παρότι η ισότητα των φύλων είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη στη χώρα μας, ενώ αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στην πράξη αυτό δεν ισχύει με αποτέλεσμα οι γυναίκες ούτε να εκπροσωπούνται ισότιμα στις θέσεις ευθύνης, ούτε να λαμβάνουν τις ίδιες αποδοχές με τους άνδρες για ίδιες δουλειές ή δουλειές ίσης αξίας. Είναι όμως κοινά αποδεκτό ότι η ισότιμη συμμετοχή γυναικών στην εργασία, πέρα από τα προφανή οφέλη για τις ίδιες, επιδρά θετικά και στην απόδοση των επιχειρήσεων βελτιώνοντας τα συνολικά τους μεγέθη.
Για τον ΣΕΒ η πρόοδος προς την κατεύθυνση της ισότητας των φύλων παραμένει τόσο ηθική επιταγή, όσο και στρατηγικό πλεονέκτημα για κάθε οργανισμό και στο πλαίσιο αυτό η μόνιμη ομάδα εργασίας του για τη διαφορετικότητα την ισότητα και την συμπερίληψη αναλαμβάνει συνεχώς σχετικές δράσεις με την πλέον πρόσφατη μια έρευνα για τις γυναίκες στις επιχειρήσεις. Η έρευνα αυτή διεξήχθη την περίοδο Μαρτίου- Απριλίου σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 618 επιχειρήσεων που απασχολούν περισσότερα από 20 άτομα καθώς και σε δείγμα 1061 ατόμων από το γενικό κοινό και διερεύνησε την θέση των γυναικών στις επιχειρήσεις, τις πολιτικές για την προώθηση της έμφυλης ισότητας, τις αντιλήψεις των επιχειρήσεων και την εκτίμηση προόδου για το θέμα αυτό.
Όπως προκύπτει από τα ευρήματα πάνω από το 50% των επιχειρήσεων εφαρμόζουν περισσότερες πολιτικές για την ενίσχυση της γυναικείας απασχόλησης από όσες υποχρεώνει η νομοθεσία, αλλά μόνο το 39% των επιχειρήσεων εμπιστεύεται γυναίκες επικεφαλής σε περισσότερο από το 1/3 των διευθύνσεων ή κρίσιμων τμημάτων τους. Οι επιχειρήσεις σχεδόν καθολικά (84%) αναγνωρίζουν ότι η εφαρμογή ποσοστώσεων για την προώθηση της ισότητας των φύλων στις προσλήψεις και στις προαγωγές συμβάλλει στη βελτίωση των αποτελεσμάτων τους, ωστόσο, σε ίδιο ποσοστό 84% δηλώνουν πως προσλαμβάνουν αποκλειστικά βάσει προσόντων. Για πάνω από το 90% των επιχειρήσεων, τα οφέλη είναι σημαντικά και επικεντρώνονται στην ικανοποίηση των εργαζομένων, στην ενίσχυση της εικόνας τους, στην προσέλκυση και διατήρηση ικανού ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και στη βελτίωση της παραγωγικότητας, όμως το 83% δεν παρακολουθούν το ζήτημα της ισότητας των φύλων με συστηματικό τρόπο – στόχοι, συγκεκριμένοι δείκτες. Περισσότερο από το 80% των επιχειρήσεων θεωρεί ότι το θεσμικό πλαίσιο για την απασχόληση των γυναικών είναι σχετικά πλήρες και θα μπορούσαν επιπλέον να γίνουν νομοθετικές παρεμβάσεις σε τηλεργασία (33%), αντιμετώπιση της παρενόχλησης και της βίας στην εργασία (26%), επιδότηση επιχειρήσεων για τη λειτουργία χώρων φύλαξης παιδιών (25%) και η διεύρυνση των αδειών πατρότητας (17%). Συνολικά η επιχειρηματική κοινότητα αναγνωρίζει στη συντριπτική της πλειοψηφία (97%), αν και με διαβαθμίσεις στην ένταση της πεποίθησης (44% κάποια, 39% σημαντική), ότι έχει υπάρξει πρόοδος στην έμφυλη ισότητα στις επιχειρήσεις συγκριτικά με το παρελθόν.
Η επιδίωξη του ΣΕΒ είναι η εργασία χωρίς διακρίσεις. Αυτό σημαίνει κατάλληλη στελέχωση, με έμφαση σε δίκαιες αμοιβές, σε ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση και στις νέες τεχνολογίες ώστε να αναδειχθούν παράλληλα και νέα ταλέντα που χρειάζονται οι επιχειρήσεις. Κεντρική προτεραιότητα για το επόμενο διάστημα είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων για θέματα διαφορετικότητας, ισότητας και συμπερίληψης στην εργασία, καθώς και η υποστήριξή τους στην υιοθέτηση μιας κουλτούρας που δημιουργεί ένα σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς. Τον Μάιο του 2022 παρουσιάστηκε ο Οδηγός για τις επιχειρήσεις «Παρενόχληση και βία στην εργασία» αποσαφηνίζοντας πτυχές της νομοθεσίας και υποστηρίζοντας έμπρακτα τα μέλη του ΣΕΒ στην υιοθέτηση πολιτικών για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία. Η ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την ισότητα των αμοιβών θα αποτελέσει το νέο μεγάλο στοίχημα και ευκαιρία τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τις γυναίκες -εργαζόμενες.
