Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί – Άρθρο του Δρα Γιώργου Ξηρογιάννη, Διευθυντή Βιομηχανίας, Αναπτυξιακών Πολιτικών & Δικτύων του ΣΕΒ στο ΒΗΜΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 17/2/2019
Η κινητοποίηση επενδύσεων παραμένει η ασφαλέστερη διαδρομή ανάκαμψης. Είναι κρίσιμη προϋπόθεση για την αναβάθμιση της βιομηχανίας στο 12% του ΑΕΠ (9% περίπου σήμερα) και την προσαρμογή στις απαιτήσεις του Industry 4.0. Ο ΣΕΒ έχει τονίσει τα οφέλη από την ταχεία κάλυψη του επενδυτικού κενού των €100δις. Οι επενδύσεις σε καινοτομία, σύγχρονο βιομηχανικό εξοπλισμό, προϊόντα με εξωστρεφή προσανατολισμό είναι άμεσα συνδεμένες με ανάπτυξη μεγαλύτερη του 2%. Έχοντας βελτιωμένα δημοσιονομικά, η χώρα πρέπει να πλησιάσει ταχύτερα την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ με μια νέα στρατηγική, που όμως σήμερα δεν διαθέτει. Επίσης, πρέπει να αντιμετωπίσει ανατροπές στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού λόγω της νέας εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ, το Brexit, τις επενδύσεις της Κίνας, την εκ νέου συγκέντρωση επενδύσεων στην Αφρική.
Δεν είναι μόνο η προεκλογική περίοδος που ανατρέπει την μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Στην μετά τα μνημόνια εποχή η δημόσια διοίκηση συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την επενδυτική ανταγωνιστικότητα ως εξαιρετικά σημαντική, έχοντας επενδυτικούς μηχανισμούς περιορισμένης αποτελεσματικότητας. Οι «αναπτυξιακοί νόμοι» είναι παρωχημένοι ακόμα και όταν ξεπερνούν τις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις. Το σχέδιο νόμου για τις στρατηγικές επενδύσεις υιοθετεί με θάρρος προτάσεις του ΣΕΒ για φορολογικά κίνητρα (υπερ- και επιταχυνόμενες αποσβέσεις), όμως η περιβαλλοντική αδειοδότηση παραμένει δαιδαλώδης. Ως αποτέλεσμα, ορισμένες επενδυτικές κατηγορίες είναι θετικές (μεταφορές +154,5%, ΤΠΕ +16,5%, μηχανήματα +18,4%), αλλά συνολικά εμφανίζουν πτώση -23,2%.
Η ανάλυση της Deloitte για τον ΣΕΒ αναγνώρισε 5 κρίσιμα βήματα και 27 δείκτες (εμπόδια) σε κάθε επενδυτική απόφαση. Και στα πέντε αυτά βήματα, η δημόσια διοίκηση χρειάζεται μεταρρυθμιστική επιμονή ώστε να αντιστρέψει την πτώση στη πλειοψηφία των δεικτών.
Ενδεικτικά, η Ελλάδα έχει:
• Την 57η θέση στο δείκτη WEF, -4 θέσεις από το 2017. Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια μπορεί να εστιάσει στο επιχειρηματικό περιβάλλον (72η θέση, -5 θέσεις), υιοθέτηση ΤΠΕ (57η θέση, -2 θέσεις), δεξιότητες (39η θέση, -2 θέσεις). Επιπλέον, επέστρεψε σε προβληματική η εικόνα θεσμικής οργάνωσης (87η θέση), παρά τη παλαιότερη βελτίωση. Ας σημειωθεί όμως βελτίωση στις υποδομές (38η θέση, +2 θέσεις).
• Την 72η θέση στο δείκτη Doing Business, -5 θέσεις από το 2017. Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια μπορεί να εστιάσει στην επίλυση δικαστικών διαφορών (132η θέση, -1 θέση), διασυνοριακές συναλλαγές (31η θέση, -2 θέσεις), διαδικασίες έναρξης επιχείρησης (44η θέση, -7 θέσεις), χρήσεις γης και μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας (153η θέση, -8 θέσεις) και διαχείριση πτώχευσης (62η θέση, -5 θέσεις). Βελτίωση παρατηρήθηκε στην έκδοση οικοδομικής άδειας (39η θέση, +19 θέσεις).
• 40,8% δείκτη φορολογικής επιβάρυνσης (tax wedge) έναντι μέσου όρου 35,9% στις χώρες του ΟΟΣΑ.
• Τέλος, την 27η θέση στην ΕΕ στην τεχνολογική ωριμότητα, πάνω μόνο από τη Ρουμανία.
Οι μεταρρυθμίσεις που πρότεινε ο ΣΕΒ στο επενδυτικό συνέδριο το 2018 παραμένουν επίκαιρες. Από τις 70 προτάσεις, η συντριπτική πλειοψηφία (43) δεν παρουσιάζει πρόοδο, μόνο 2 παρουσιάζουν ουσιαστική πρόοδο, ενώ 25 έχουν μικρή πρόοδο. Αυτό το πρόγραμμα μπορεί να μειώσει τα ρυθμιστικά εμπόδια κατά 25%, να εξαλείψει καθυστερήσεις και διοικητικά βάρη στην αδειοδότηση κατά 30%, να ανατρέψει την υπερ-φορολόγηση κατά 30%, να θέσει κανόνες στη λειτουργία της αγοράς και να μειώσει το χρόνο επίλυσης δικαστικών διαφορών κατά 35%.
Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί για μεγέθυνση της παραγωγικής βάσης, στήριξη της καινοτομίας, άρση εμποδίων και υπερ-φορολόγησης, ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας. Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να έχουμε ουσιώδη μεταβολή στον παραγωγικό προσανατολισμό της οικονομίας.
