Η συνέντευξη του Προέδρου του ΣΕΒ, κ. Θεόδωρου Φέσσα στο περιοδικό STERN στους Andreas Petzold εκδότη και Ferry Batzoglou δημοσιογράφο

Δημοσιογράφος: Κύριε Πρόεδρε, γιατί η Ελλάδα δεν έχει υπερβεί ακόμα την κρίση;

Θ.Φ.: Η ευθύνη μας βαραίνει όλους. Μόνο μέσα από τη σύνθεση και την ανάληψη συλλογικών πρωτοβουλιών θα βγούμε από την κρίση. Από εκεί και πέρα το πελατειακό σύστημα, ο λαϊκισμός και η  έλλειψη συνεννόησης δηλητηριάζει την κοινωνία, τους θεσμούς την οικονομία και την ικανότητα διακυβέρνησης.  Και όλα αυτά μαζί εντείνουν το σπιράλ καθόδου.

Δημοσιογράφος: Απεργίες, διαμαρτυρίες, εξαθλίωση: Τι πρέπει να γίνει για να γιορτάσει η Ελλάδα επιτέλους το come back της.

Θ.Φ.: Πρέπει να δημιουργηθεί στη χώρα επιτέλους ένα περιβάλλον φιλικό στο επιχειρείν.  Αφήστε με να το πω παρακαλώ τόσο ξεκάθαρα:  Πρέπει να στρώσουμε ένα κόκκινο χαλί για τους επιχειρηματίες.  Πράγμα το οποίο δεν έχει γίνει μέχρι τώρα.

Δημοσιογράφος: Αυτό είναι αναμφισβήτητο!  Σε πια κατάσταση βρίσκονται οι επιχειρήσεις;

Θ.Φ.: Εδώ υπάρχουν δύο κατηγορίες: Όποιος είναι καλά οργανωμένος, εξωστρεφής και παράγει προϊόντα τα οποία έχουν ζήτηση διεθνώς δεν έχει καταλάβει σχεδόν καθόλου την κρίση στη χώρα.  Αντιθέτως:  Αυτές οι επιχειρήσεις έχουν γίνει στην κρίση πιο δυνατές.  Όποιος αντίθετα τροφοδοτεί κυρίως την ντόπια αγορά τον έχει πλήξει η κρίση.  Ο λόγος είναι ότι η ζήτηση στην εσωτερική αγορά έχει καταρρεύσει.  Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι πολλές από αυτές τις εταιρίες έχουν κλείσει. Άλλες στρέφονται τώρα στις εξαγωγές.  Αυτό είναι θετικό.

Δημοσιογράφος: Σε τι κλάδους έχει να προσφέρει κάτι η Ελλάδα;

Θ.Φ.: Φυσικά στον κλάδο του Τουρισμού. Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο έχουμε επίσης μία πολύ δυνατή βιομηχανία ICT (Πληροφορικής & Επικοινωνιών). Αυτό είναι και το δικό μου business. Σε αντίθεση με την εντύπωση που κυριαρχεί στο εξωτερικό τα βιομηχανικά μας προϊόντα κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών μας δεν πουλάμε μόνο ελιές και τυρί φέτα στο εξωτερικό. Αντιθέτως.

Δημοσιογράφος: Εδώ και μήνες σέρνονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Αθήνας και τον δανειστών για να συμφωνηθούν καινούργια μέτρα λιτότητας και μεταρρυθμίσεων.  Έχει κλειδώσει ήδη η εκ νέου η αύξηση του ΦΠΑ.  Αυτήν την φορά κατά μία μονάδα από το 23% στο 24%.  Αυτό δεν θα είναι ένα ικανό μέτρο για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Θ.Φ.: Έχετε δίκιο! Καταδικάζουμε αυτό το μέτρο έντονα.  Είναι ο τελείως λάθος δρόμος.  Αυτό καταστρέφει τις εταιρίες.  Καταστρέφει  θέσεις εργασίας.  Όσο πιο ψηλοί είναι οι φόροι τόσο περισσότερες εταιρίες θα εγκαταλείψουν την Ελλάδα.

Δημοσιογράφος: Ας μείνουμε στους φόρους:  Και ο φόρος επί των εταιρικών κερδών έχει αυξηθεί εκ νέου από 26% σε 29%.  Μπορούν να ανταπεξέλθουν οι ελληνικές εταιρίες;  Στην γειτονική χώρα τη Βουλγαρία ο φόρος είναι 10%. Τι ζητάτε;

Θ.Φ.: Το ερώτημα είναι: Τι είναι ρεαλιστικό;  Θα μπορούσαμε να ζητάμε ένα flat rate, ας πούμε του 15%.  Μιλάμε όμως για έναν φόρο επί των κερδών ο τονισμός είναι στο «των κερδών». Πρώτα πρέπει να δούμε να πραγματοποιούν οι εταιρίες μας κέρδη.  Το σύνθημα πρέπει να είναι:  Δημιουργούμε πρώτα πλούτο!  Και μετά μπορούμε να διεξάγουμε μία πολιτική συζήτηση για το πώς θα το μοιράσουμε.  Αποφασιστικό δεν είναι το ύψος του φόρου επί των εταιρικών κερδών, αν είναι δηλαδή 29% ή περισσότερα ή λιγότερα.  Το σημαντικό σημείο είναι:  Στην Ελλάδα έχουμε πλέον πολλούς φόρους.  Είτε άμεσους είτε έμμεσους φόρους: Όλα μαζί ναι μεν δεν κάνουν το επιχειρείν στην Ελλάδα αδύνατο, αλλά δύσκολο, πολύ δύσκολο.  Ο φόρος επί των εταιρικών κερδών έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω στην κρίση 3 φορές.  Από το 20% στο 26% και τελευταία στο 29%.  Αυτό προκαλεί αβεβαιότητα.  Ποιος μπορεί να σχεδιάζει εγκαίρως με αυτό το δεδομένο;  Ποιος μπορεί να ξέρει τι τον περιμένει ακόμα;  Η Βουλή των Ελλήνων θα ψηφίσει τώρα έναν Νόμο βάσει του οποίου οι φόροι θα μείνουν για 12 χρόνια αμετάβλητοι. Αλλά θα αφορά μόνο μεγάλες επενδύσεις άνω των 15 εκ. €.  Ρωτώ:  Γιατί, αυτή η ρύθμιση να μην ισχύει για όλες τις επενδύσεις και για όλες τις εταιρίες. Εξάλλου: Οι αυξήσεις φόρων δεν έχουν και το επιθυμητό αποτέλεσμα.  Ένα παράδειγμα:  Ο ΦΠΑ στον τουριστικό κλάδο έχει αυξηθεί από το 13% στο 23% .  Ξέρετε τι κέρδισε η Ελλάδα από αυτό; Μόλις 12 εκ. € περισσότερο φόρο.  Ο στόχος ήταν 500 εκ. € περισσότερα.

Δημοσιογράφος: Άρα ισχύει το ρητό: Οι φόροι σκοτώνουν τους φόρους!  Όπως έχει διατυπώσει ο θρυλικός επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος Ξενοφών Ζολώτας. Τι θα έπρεπε να γίνει αντ’ αυτού;

Θ.Φ.: Το κράτος μπορεί να εξοικονομήσει πόρους.  Υπάρχουν ακόμα εκατοντάδες δημόσιες υπηρεσίες και από το κράτος ελεγχόμενες εταιρίες οι οποίες είναι περιττές.

Δημοσιογράφος: Θα μπορούσε κανείς να καταπολεμήσει και την φοροαπάτη και φοροδιαφυγή.  Η κυβέρνηση Τσίπρα ισχυρίσθηκε τον Γενάρη του 2015 όταν ανέλαβε την εξουσία ότι θα καταπολεμήσει το λαθρεμπόριο καυσίμων και καπνού.  Ήθελε να εισπράξει πάνω από 2 δις €.

Θ.Φ.: Δυστυχώς δεν έχει γίνει τίποτα!  Είτε στο λαθρεμπόριο καυσίμων είτε στο λαθρεμπόριο καπνού θα μπορούσε να υπάρξει καταπολέμηση μέσω της χρησιμοποίησης σύγχρονων τεχνολογιών.  Η προμήθεια αυτού του αναγκαίου εξοπλισμού και του λογισμικού δεν θα ήταν ακριβή υπόθεση. Το κράτος  όμως δεν δαπανά ειδικά σε αυτό το σημείο. Ταυτόχρονα χάνει το ελληνικό δημόσιο όμως πολλαπλάσια χρήματα από έσοδα. Είναι κάτι παράλογο!

Δημοσιογράφος: Τι θα έπρεπε να ζητάνε οι δανειστές της Ελλάδος από την Κυβέρνηση της Αθήνας.

Θ.Φ.: Πρωτίστως θα έπρεπε να επιμείνουν σε δομικές μεταρρυθμίσεις.  Αυτό θα έπρεπε να είναι από εδώ και εμπρός προτεραιότητα.

Δημοσιογράφος: Αλλά και σε αυτό τον τομέα δεν φαίνεται να έχουν γίνει πολλά από το περασμένο καλοκαίρι.  Η Ελλάδα θα έπρεπε να ψηφίσει και να εφαρμόσει 190 μεταρρυθμίσεις μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2016. Έχουν ψηφισθεί όμως και εφαρμοσθεί μόλις 34 μεταρρυθμίσεις.  Είναι η Ελλάδα ανίκανη να μεταρρυθμιστεί;

Θ.Φ.: Σίγουρα όχι!

Δημοσιογράφος: Τι συνέπειες έχουν τα capital controls για την ελληνική οικονομία.

Θ.Φ.: Για νέες εταιρίες είναι μία δύσκολη κατάσταση.  Οι παλιές εταιρίες έχουν τρόπους να αμβλύνουν τις συνέπειες των capital controls.  Αυτό που είναι πολύ χειρότερο:  Οι ελληνικές τράπεζες όσο βαρύνονται με NPLs  δεν μπορούν να λειτουργήσουν.  Πρακτικά δεν είναι σε θέση να χρηματοδοτήσουν ακόμα και υγιείς επιχειρήσεις. Διότι κουβαλάνε ένα βουνό από κόκκινα τραπεζικά δάνεια.  Οι υγιείς επιχειρήσεις δεν θέλουν να πάρουν δάνεια, διότι δεν θέλουν να επενδύσουν στην Ελλάδα.  Εκείνες οι επιχειρήσεις, οι οποίες θα θέλανε ευχαρίστως να πάρουν ένα δάνειο ή απλά το έχουν ανάγκη δεν το παίρνουν.  Διότι δεν πληρούν τα κριτήρια.

Δημοσιογράφος: Αυτό δεν είναι πολύ ενθαρρυντικό.  Τι πρέπει να γίνει;

Θ.Φ.: Οπωσδήποτε χρειαζόμαστε επενδυτές και επενδύσεις από το εξωτερικό. Αλλιώς η Ελλάδα δεν μπορεί να πάρει τα πάνω της. Ακόμα και οι ντόπιοι επιχειρηματίες επενδύουν το τελευταίο ευρώ και το τελευταίο σεντς τους, εδώ, στην Ελλάδα, αυτό δεν αρκεί να ζωντανέψει εκ νέου την ελληνική οικονομία.  Χρειαζόμαστε έτσι και αλλιώς επενδύσεις από το εξωτερικό.  Και εσείς ξέρετε καλύτερα τι θέλει ένας επενδυτής από το εξωτερικό (χαμογελάει). Θέλει όπως ο κάθε επιχειρηματίας να πετύχει κέρδος για τα χρήματα που βάζει. Τα πράγματα είναι τόσο απλά αλλά ταυτόχρονα και τόσο δύσκολα!

Δημοσιογράφος: Θα παραμείνει η Κυβέρνηση Τσίπρα μέχρι το τέλος του χρόνου;

Θ.Φ.: Δεν το ξέρω. Δεν μπορώ να κάνω προγνώσεις.

Δημοσιογράφος: Θα θέλατε να παραμείνει η κυβέρνηση του αριστερού πρωθυπουργού Τσίπρα στην εξουσία;

Θ.Φ.: Η απάντηση έχει δοθεί από τον ελληνικό λαό στις πρόσφατες εκλογές. Κάτι μπορώ όμως να πω σε αυτό το σημείο: Ο κ. Τσίπρας είναι εδώ και 15-16 μήνες πρωθυπουργός της Ελλάδος. Είναι νέος πολιτικός, βρίσκεται ακόμα σε μία διαδικασία μάθησης, για να κατανοήσει καλύτερα το πρόβλημα που θέτει το κράτος και ο κρατισμός στην οικονομία και την επιχειρηματικότητα. Ο κ. Τσίπρας πρέπει να ολοκληρώσει αυτή τη διαδικασία μάθησης σύντομα.

Δημοσιογράφος: Η ελληνική κρίση κορυφώθηκε δραματικά το περασμένο καλοκαίρι.  Θα έχουμε αυτό το χρόνο μία επανάληψη του ελληνικού δράματος του ’15;

Θ.Φ.:  Όχι δεν το βλέπω αυτό.

Δημοσιογράφος: Απειλείται η Ελλάδα από ένα Grexit;

Θ.Φ.: Πιστεύω προσωπικά ότι το Grexit δεν βρίσκεται καν στο τραπέζι. Και το Grexit δεν πρέπει να είναι κατά τη δική μου άποψη καν ένα σενάριο για την Ελλάδα. Το δήθεν όφελος από μία επιστροφή στη δραχμή έχει πολλά ερωτηματικά και παγίδες.  Αντιθέτως θα είχαμε έναν υπερπληθωρισμό.  Αυτό θα ήταν ένα τελειωτικό κτύπημα για τους έτσι και αλλιώς αδύναμους θεσμούς. Και θα έδινε επιπλέον ώθηση σε ακραίες πολιτικές δυνάμεις. Ένα τέτοιο δραματικό ατύχημα δεν μπορεί να το θέλει κανείς. Αυτό το κατανοούν οι Έλληνες. Παρόλο που  υπάρχει μία πολύ ψηλή ανεργία.  Και συνεχίζεται η λιτότητα η μεγάλη πλειοψηφία των ελλήνων θέλει την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.

Δημοσιογράφος: Πως βλέπετε το μέλλον της Ελλάδας. Είστε αισιόδοξος ή σκεπτικός;

Θ.Φ.: Αχ ξέρετε:  Η Ελλάδα υπάρχει εδώ και 5000 χρόνια.  Ελπίζω ότι εμείς οι Έλληνες θα επιβιώσουμε με όλα αυτά.

Μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό δημοσίευμα