Η βιωσιμότητα στο επίκεντρο της αναθεώρησης των G20/ΟΟΣΑ Αρχών Εταιρικής Διακυβέρνησης αλλά και των συζητήσεων στην Ετήσια Σύνοδο του IOSCO στην Ελλάδα
Βασιλική Λαζαράκου
Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
Μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO)
Μέλος του Προεδρείου της Επιτροπής Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ
Άρθρο στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο ΣΕΒ – Ρυθμιστικό Περιβάλλον και Επιχειρήσεις – 24 Μαΐου 2024
Οι Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης της G20/ΟΟΣΑ αποτελούν τα παγκόσμια πρότυπα στον τομέα της εταιρικής διακυβέρνησης. Αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά πριν από σχεδόν 25 χρόνια και εγκρίθηκαν από την G20 το 2015, γεγονός που ενίσχυσε σημαντικά την επιρροή τους σε παγκόσμια κλίμακα. Κατά την περίοδο 2021-2023 συντελέστηκε επανεξέταση και επικαιροποίηση στο σύνολό τους υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων στην εταιρική διακυβέρνηση και τις κεφαλαιαγορές από την επιτροπή Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ, στο Προεδρείο της οποίας μετέχω, γεγονός που έδωσε τη δυνατότητα στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να έχει ενεργό ρόλο στην όλη διαδικασία αναθεώρησης και επικαιροποίησης του πλαισίου.
Το 2023, εγκρίθηκαν οι αναθεωρημένες Αρχές από τον ΟΟΣΑ και στη συνέχεια από τους ηγέτες της G20 (https://www.oecd-ilibrary.org/governance/g20-oecd-principles-of-corporate-governance-2023_ed750b30-en). Οι Αρχές αποτελούν ένα από τα βασικά Πρότυπα του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για υγιή χρηματοπιστωτικά συστήματα και τη βάση για τις εκθέσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας σχετικά με την τήρηση των προτύπων και των κωδίκων (ROSC). Σήμερα, 53 δικαιοδοσίες έχουν συμμορφωθεί με τις Αρχές, συμπεριλαμβανομένων όλων των μελών της G20.
Οι αναθεωρημένες Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης της G20/ΟΟΣΑ έφεραν σημαντικές βελτιώσεις στο πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
A.Την υψηλή ιεράρχηση της βιωσιμότητας και της αειφορίας στην στρατηγική και λειτουργία των εταιριών γεγονός που συμβάλλει τελικά στη βιωσιμότητα και την αειφορία της ευρύτερης οικονομίας. Ένα υγιές πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης σε σχέση με θέματα βιωσιμότητας μπορεί να βοηθήσει τις εταιρείες να αναγνωρίσουν και να ανταποκριθούν στα συμφέροντα των μετόχων και των ενδιαφερομένων μερών, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη δική τους μακροπρόθεσμη επιτυχία. Οι νέες συστάσεις για τη βιωσιμότητα επικεντρώνονται σε τρία βασικά ζητήματα:
- Τις γνωστοποιήσεις που σχετίζονται με ζητήματα βιωσιμότητας,
- Τις αρμοδιότητες του διοικητικού συμβουλίου σε θέματα βιωσιμότητας
- Τον διάλογο μεταξύ εταιρείας και των μετόχων της για το ίδιο αντικείμενο.
Σημαντικές σχετικές αλλαγές περιλαμβάνουν:
– την αξιολόγηση των ουσιωδών πληροφοριών, που πλέον μπορούν να συμπεριλάβουν και ζητήματα βιωσιμότητας, που είναι κρίσιμης σημασίας για την εταιρία, το εργατικό δυναμικό της και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.
– τη διασφάλιση ότι τα διοικητικά συμβούλια λαμβάνουν επαρκώς υπόψη τους σημαντικούς κινδύνους όπως και τις ευκαιρίες βιωσιμότητας κατά την εκπλήρωση των καθηκόντων τους αναφορικά με την παρακολούθηση αλλά και την υλοποίηση των πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης, γνωστοποιήσεων, διαχείρισης κινδύνου.
- B. Τον αναβαθμισμένο ρόλο των επιτροπών του Διοικητικού Συμβουλίου. Η εντολή, η σύνθεση και οι διαδικασίες εργασίας των επιτροπών θα πρέπει να καθορίζονται σαφώς και να δημοσιοποιούνται από το Δ.Σ., το οποίο διατηρεί την πλήρη ευθύνη για τις αποφάσεις που λαμβάνονται.
Για παράδειγμα, υπάρχει πρόβλεψη για σύσταση επιτροπής βιωσιμότητας για την παροχή συμβουλών στο συμβούλιο σχετικά με τους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, τις ευκαιρίες, τους στόχους και τις στρατηγικές που σχετίζονται με το περιβάλλον ή/και την κλιματική αλλαγή, ή για σύσταση επιτροπή για την παροχή συμβουλών σχετικά με τη διαχείριση των κινδύνων για την ψηφιακή ασφάλεια, καθώς και σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό μίας εταιρείας.
Γ. Την εξ αποστάσεως συμμετοχή των μετόχων στις Γενικές Συνελεύσεις ως μέσο διευκόλυνσης και μείωσης του κόστους συμμετοχής καθώς και επίτευξης μεγαλύτερης απαρτίας. Οι συνεδριάσεις αυτές θα πρέπει να διεξάγονται κατά τρόπο που να εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση σε πληροφορίες.
Συνεπώς, οποιαδήποτε αναθεώρηση του πλαισίου της εταιρικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα, είναι καλό να λάβει υπόψη τις πρόσφατα αναθεωρημένες G20/ΟΟΣΑ Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης, στο βαθμό που δεν έχουν ήδη υιοθετηθεί.
Πρέπει να τονιστεί επίσης ότι τα θέματα των Αναθεωρημένων Αρχών Εταιρικής Διακυβέρνησης θα συζητηθούν στην Ετήσια Σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού του Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO) που διεξάγεται στην Αθήνα, για πρώτη φορά στα 40 χρόνια λειτουργίας του IOSCO καθώς και στο Συνέδριο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς με θέμα «Climate in the Center of Economy” που θα ακολουθήσει την επόμενη ημέρα, 29 Μαΐου 2024, (www.hcmc.gr/el_GR/web/portal/plerophories) Στο εν λόγω συνέδριο θα παραστεί ο Πρωθυπουργός και θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι της Ελληνικής Κυβέρνησης, των εποπτικών αρχών κεφαλαιαγοράς από όλο τον κόσμο και επικεφαλής φορέων του χρηματοπιστωτικού τομέα. Στο Συνέδριο θα συζητηθούν οι τρέχουσες ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις στις κεφαλαιαγορές, με ιδιαίτερη έμφαση στην βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή (κάτι που είναι και μία από τις σημαντικότερες αλλαγές των G20/ΟΟΣΑ Αρχών εταιρικής διακυβέρνησης) καθώς και στις επιπτώσεις της στον χρηματοπιστωτικό τομέα και στην ελληνική οικονομία γενικότερα.
Η διαχείριση της κλιματικής κρίσης και η μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον είναι ένα απαιτητικό εγχείρημα που θα αποτελεί το επίκεντρο των εξελίξεων στα επόμενα χρόνια.
