Μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης διμερούς εμπορίου της Ελλάδας με το Περού, την Κολομβία και τον Ισημερινό
Συνέντευξη της Πρέσβεως της Ελλάδας στο Περού, με διαπίστευση στην Κολομβία και στον Ισημερινό, κας Ελένης Λιανίδου, στην Ντίνα Αθανασίου, Associate Advisor, Τομέας Διεθνών Σχέσεων & Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΣΕΒ
Ντ. Αθανασίου: Αξιότιμη κυρία Πρέσβη, σας ευχαριστούμε για το χρόνο που μας διαθέσατε για αυτή τη συνέντευξη. Η Ελλάδα και οι χώρες των Άνδεων της Λατινικής Αμερικής, αν και γεωγραφικά απέχουν πολύ, διατηρούν μια υγιή σχέση συνεργασίας. Πιστεύετε ότι υπάρχουν προοπτικές για περαιτέρω αύξηση του εμπορίου και εάν ναι, ποιοι τομείς θεωρείτε πως παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τους Έλληνες εξαγωγείς;
Ε. Λιανίδου: Τον τελευταίο χρόνο, ως πρέσβης της Ελλάδας με διαπίστευση στο Περού, την Κολομβία και τον Ισημερινό, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω το άριστο επίπεδο στις πολιτικές μας σχέσεις. Πρόκειται για δημοκρατικές χώρες της Λατινικής Αμερικής, με καθολικό θρήσκευμα, ευρωπαϊκές ρίζες, με σταθερή οικονομία και νομίσματα, πλούσιες σε πρώτες ύλες (χρυσό, άργυρο, χαλκό και άλλα πολύτιμα μέταλλα, σπάνιες γαίες, λίθιο, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και με παλαιούς πολιτισμούς και αρχαίες παραδόσεις των Ίνκας, που αγαπούν την Ελλάδα και θαυμάζουν τον ελληνικό πολιτισμό. Στο πλαίσιο σύσφιγξης των σχέσεων, καταθέσαμε στις αρχές του 2023 αίτημα να γίνει η χώρας μας μέλος-παρατηρητής στην Κοινότητα των Άνδεων, που αποτελείται από αυτές τις τρείς χώρες και τη Βολιβία. Και είχα την τιμή τον περασμένο Ιούνιο να λάβω την θετική απάντηση του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών μέσω της Γραμματείας της Κοινότητας των Άνδεων, που εδρεύει στη Λίμα. Το αίτημά μας έγινε δεκτό μόλις μέσα σε έξι μήνες και έκτοτε παρακολουθώ τις εργασίες του οργανισμού και έχω σημαντικές συναντήσεις με υψηλούς αξιωματούχους των τριών χωρών. Από τη νέα αυτή θέση μας, διαπιστώνω ότι ανοίγονται θετικές προοπτικές για την ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών μας σχέσεων, δεδομένου ότι η Κοινότητα των Άνδεων είναι κατεξοχήν Οικονομική Κοινότητα στα πρότυπα της ΕΕ. Επιπλέον, με το Περού, την Κολομβία και τον Ισημερινό υπάρχουν Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου με την ΕΕ, οι οποίες έχουν τεθεί σε ισχύ και έχουν επικυρωθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, ώστε να υπάρχει θεσμικό πλαίσιο που διευκολύνει την ανάπτυξη των σχέσεων, δηλαδή τις εξαγωγές μας και τις εισαγωγές μας, καθώς και τις επενδύσεις από και προς τις χώρες αυτές της Λατινικής Αμερικής. Θα ήθελα εδώ να αναφέρω ότι αντίστοιχη Συμφωνία Ε.Ε με τις χώρες του MERCOSUR (Βραζιλία, Αργεντινή, Παραγουάη, Ουρουγουάη), δεν υπάρχει ακόμη.
Ντ. Αθανασίου: Σύμφωνα με την εμπειρία σας, τι θέση κατέχουν τα ελληνικά προϊόντα στο Περού, στην Κολομβία και στον Ισημερινό και πώς αντιμετωπίζονται από τους εκεί καταναλωτές;
Ε. Λιανίδου: Το διμερές εμπόριο και με τις τρίτες χώρες βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, αλλά υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης.
Ειδικότερα το Περού, με 33 εκατομμύρια κατοίκους, θεωρείται μία από τις πιο δυναμικές οικονομίες στην περιοχή διαθέτοντας ευρύ φάσμα σημαντικών ορυκτών πόρων, μεταξύ των οποίων ο χρυσός και αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγό χώρα στον κόσμο σε ασήμι και την τρίτη σε χαλκό. Η χώρα διαθέτει πλούσια αλιευτικά πεδία και θεωρείται ένας από τους 10 μεγαλύτερους προμηθευτές τροφίμων στον κόσμο. Η εμφάνιση της πανδημίας Covid-19 επηρέασε αρνητικά την πορεία της οικονομίας του Περού, καθώς σημειώθηκε μείωση στις εξαγωγές της χώρας και ύφεση κατά το 2020 (-11,1 %). Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας το 2021 ολοκληρώθηκε θετικά για την εγχώρια οικονομία, καθώς σημειώθηκαν ιδιαίτερα υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης (12 %), τάση που αναμένεται να συνεχιστεί το 2022 και το 2023, αν και σε μικρότερο ποσοστό (4,56 % και 2% αντίστοιχα).
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2021 οι διμερείς συναλλαγές Ελλάδας και Περού έφτασαν το ποσό των 29,4 εκ. ευρώ, αυξημένες σημαντικά σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά (-20,7 %). Οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν μείωση (-24,1 %) έχοντας συνολική αξία 22,4 εκ. ευρώ, ενώ και οι εισαγωγές μας από το Περού μειώθηκαν (-7,1 %) με συνολική αξία περίπου τα 6,9 εκ. ευρώ σε σύγκριση με το 2020. Τέλος, είναι αξιοσημείωτο ότι το διμερές εμπορικό ισοζύγιο ήταν πλεονασματικό για το 2021 για τη χώρα μας (15,5 εκ. ευρώ), όπως και κατά τα τελευταία πέντε έτη, λιγότερο όμως σε σχέση με το 2020 (-29,9 %). Επιπρόσθετα, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου του 2022 οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές έφτασαν συνολικά σε αξία τα 6,3 εκ. ευρώ, μειωμένες (-36,1 %) σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν σημαντική μείωση και έφτασαν τις 3,6. εκ. ευρώ (-47,8 %), ενώ οι εισαγωγές μας από το Περού ανήλθαν συνολικά στο ποσό των 2,6 εκ. ευρώ μειωμένες ελάχιστα σε σχέση με το 2021 (-0,64 %). Τέλος, για το ίδιο διάστημα το εμπορικό ισοζύγιο ήταν πλεονασματικό για την Ελλάδα κατά 1,04 εκ. ευρώ, λιγότερο όμως σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021 (1,2 εκ. ευρώ).
Τα κυριότερα εξαγόμενα προϊόντα στο Περού για το 2021 βάσει αξίας σε ευρώ ήταν: καρποί και φρούτα (11,4 εκ.), γλυκά του κουταλιού (2,5 εκ.) μηχανές άλεσης (1,3 εκ.), οικοδομικά υλικά (1,2 εκ.), συσκευές για ψεκασμό υγρών ή σκόνης (1,1 εκ.), μηχανές για τη διαλογή σπόρων ( 1 εκ.), αντικείμενα από ορυκτές ύλες (800 χιλ.), προϊόντα ομορφιάς (750 χιλ.) και φάρμακα (500 χιλ.). Τα κυριότερα εισαγόμενα προϊόντα από το Περού για το 2021 βάσει αξίας σε ευρώ ήταν: μαλάκια κατεψυγμένα (2,2 εκ.), εντομοκτόνα (1,8 εκ.), λαχανικά/φρούτα (750 χιλ.), καφές (600 χιλ.) και δημητριακά (400).
Η αγορά του Περού παρουσιάζει πολλές επιχειρηματικές ευκαιρίες και έχει σχεδόν ολοκληρωθεί Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ PromPeru και Enterprise Greece, που προωθήθηκε τον περασμένο χρόνο σε συνάντηση με την Πρόεδρο του PromPeru Amora Carbahal. Διαπιστώνω ότι υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για τις ελληνικές εταιρείες στους τομείς της αμυντικής τεχνολογίας και της διαχείρισης αποβλήτων (κατασκευή μονάδων βιολογικού καθαρισμού). Η περουβιανή πλευρά έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της προς την ελληνική για τη διμερή συνεργασία σε επίπεδο G2G, ιδιαίτερα στους τομείς της κατασκευής έργων υποδομών, ΑΠΕ και διαχείρισης αποβλήτων.
Τα στοιχεία διμερούς εμπορίου Ελλάδας – Κολομβίας και Ελλάδας – Ισημερινού, είναι διαθέσιμα εδώ.
Ντ. Αθανασίου: Πόσο εύκολο είναι για μια ελληνική εξαγωγική επιχείρηση να εισέλθει στην αγορά του Περού, της Κολομβίας και του Ισημερινού; Υπάρχουν σημαντικά εμπόδια που δυσχεραίνουν την είσοδο; Τι θα συμβουλεύατε μια ελληνική εξαγωγική επιχείρηση που προσανατολίζεται στην εν λόγω αγορά;
Ε. Λιανίδου: Πρόκειται για μία αγορά 110 εκατ. κατοίκων, με σταθερές οικονομίες και με σταθερά συναλλαγματικά αποθέματα. Όλες οι άλλες χώρες της ΕΕ έχουν διεισδύσει και πραγματοποιούν σημαντικές εξαγωγές, επωφελούμενες και από το πλαίσιο των Συμφωνιών Ελευθέρου Εμπορίου της Ε.Ε. Στη Λίμα, που είναι και η γαστρονομική πρωτεύουσα της Λατινικής Αμερικής υπάρχει μεγάλο περιθώριο αύξησης των εξαγωγών ελαιόλαδου, φέτας, γιαουρτιού και άλλων προϊόντων μας, που σήμερα απουσιάζουν παντελώς. Από πλευράς μας, συνεπώς, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οποιαδήποτε μικροεμπόδια μπορούν να υπερκερασθούν και βέβαια σημαντική συνδρομή θα μπορούσε να προσφέρει και η ελληνική εταιρεία Dialectica, προσφέροντας υπεύθυνη πληροφόρηση και ενημέρωση στην ελληνική γλώσσα, μέσω του Γραφείου της στη Μπογκοτά, όπου υπηρετούν και Έλληνες. Αλλά και η Πρεσβεία μας θα ήταν στη διάθεση όσων ενδιαφέρονται, με δεδομένο ότι υπάρχουν και Έλληνες επιχειρηματίες στην περιοχή μας, που πιθανότατα θα επιθυμούσαν να έρθουν σε επικοινωνία.
Ντ. Αθανασίου: Υπάρχουν κατά τη γνώμη σας, αμοιβαία επωφελείς προοπτικές συνεργασίας σε επίπεδο επενδύσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και στις τρεις χώρες των Άνδεων;
Ε. Λιανίδου: Και βέβαια υπάρχουν σημαντικές προοπτικές συνεργασίας, αρκεί να υπάρξει η βούληση. Σήμερα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας θα μπορούσαν να διοργανωθούν τηλεδιασκέψεις και σεμινάρια, που θα φέρουν τους επιχειρηματίες μας σε επαφή με τους αντίστοιχους φορείς και τους επιχειρηματίες στο Περού, στην Κολομβία και στον Ισημερινό. Κατά τις επαφές και συναντήσεις μου με τους αξιωματούχους των χωρών αυτών, διαπίστωσα το θετικό κλίμα και τη διάθεση συνεργασίας, τόσο σε επίπεδο φορέων όπως το PromPeru, ProColombia και τα Εμπορικά Επιμελητήρια, όσο και την επιθυμία τους να διερευνήσουν και εκείνοι τις δυνατότητες της χώρας μας, δεδομένου ότι αποτελεί την σταθερότερη οικονομία της περιοχής και πύλη εισόδου, τόσο για τα Βαλκάνια όσο και τις Αραβικές Χώρες. Διακρίνω μάλιστα την επιθυμία τους να συμμετάσχουν σε Εκθέσεις στη χώρα μας και ιδιαίτερα στη ΔΕΘ, με το σκεπτικό ότι μια μελλοντική Έκθεση της Θεσσαλονίκης αφιερωμένη στην Κοινότητα των Άνδεων, για πρώτη φορά, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής του ενδιαφέροντος και της ενισχυτής της συνεργασίας μας. ιδιαίτερα στον τομέα των επενδύσεων, ενδιαφέρον θα είχε η διείσδυση του ελληνικού κατασκευαστικού τομέα καθώς και ελληνική τεχνογνωσία των επιχειρήσεων για κατασκευές βιολογικού καθαρισμού, φωτοβολταϊκών, ανακύκλωσης και ευρύτερα προστασίας του περιβάλλοντος, τομέας στον οποίο και οι τρείς χώρες βρίσκονται σε νηπιακό στάδιο. Δυνατότητες επίσης υπάρχουν για συμμετοχή μας, σε συνεργασία με ισπανικές ή άλλες εταιρείες-concortia που έχουν μεγάλη διείσδυση, σε κατασκευαστικά έργα λιμένων, οδικών συστημάτων, μετρό, αεροδρομίων, σχολείων, νοσοκομείων.
Ντ. Αθανασίου: Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η επιχειρηματική συνεργασία της Ελλάδας με το Περού, την Κολομβία και τον Ισημερινό τα επόμενα χρόνια;
Ε. Λιανίδου: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμμετοχή μας ως Παρατηρητή στην Κοινότητα των Άνδεων ανοίγει νέες προοπτικές για τη χώρα μας προς τις χώρες αυτές. Με δεδομένο το ισχύον πλαίσιο εμπορικής συνεργασίας με την Ε.Ε, μας δίνεται η δυνατότητα, όταν υπογραφούν και τα Μνημόνια Συνεργασίας που βαίνουν προς ολοκλήρωση, να προχωρήσουμε σε επωφελείς επιχειρηματικές συνεργασίες τα επόμενα χρόνια. Οι χώρες των Άνδεων, αν και βρίσκονται μακριά, χαίρουν οικονομικής ευμάρειας και σταθερότητας λόγω της αυξημένης ζήτησης του μεταλλευτικού πλούτου, των ορυκτέλαιων και του φυσικού αερίου τους. Με την ειρήνη και την σταθερότητα που επικρατεί στην περιοχή και τις καλές σχέσεις μεταξύ τους, μια και έχουν λύσει όλες τις μεθοριακές τους διαφορές εδώ και δεκαετίες, ακόμη και τον καθορισμό των μεταξύ τους ΑΟΖ μέσω του ΔΔΧ, αποκτά θετικό πρόσημο η περαιτέρω ανάπτυξη συνεργασίας. Είναι άλλωστε γνωστό ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε θεωρούν τις χώρες των Άνδεων, ως κατεξοχήν χώρες επιχειρηματικής συνεργασίας, ανοίγοντας τον δρόμο και για τις μικρότερες χώρες της Ε.Ε, οι οποίες με τις Συμφωνίες Ελευθέρου Εμπορίου παραχώρησαν τις αγορές τους στη διείσδυση των αγροτικών προϊόντων των Άνδεων, αλλά τώρα τους δίδεται η ευκαιρία να «ζητήσουν ανταλλάγματα» συνεργασίας σε άλλους τομείς. Σε όλα τα ανωτέρω, δεν θα πρέπει να παραλείψω να αναφέρω και τον τομέα του Τουρισμού, όπου λόγω της αγάπης για την Ελλάδα και τον θαυμασμό για τον αρχαίο πολιτισμό της, αλλά και τις αντίθετες εποχές λόγω του νοτίου ημισφαιρίου, παρουσιάζονται ιδιαίτερες ευκαιρίες αμοιβαίας συνεργασίας. Το άνοιγμα Γραφείου ΕΟΤ στη Μαδρίτη, με αρμοδιότητα και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, καθώς και η βελτίωση των ανταποκρίσεων των Αερογραμμών από και προς Ελλάδα αναμένεται να συνεισφέρουν θετικά προς την κατεύθυνση αυτή.
Ντ. Αθανασίου: Κυρία Πρέσβη, σας ευχαριστούμε ιδιαίτερα για την πολύτιμη πληροφόρηση που μοιραστήκατε μαζί μας. Οι εμπορικές και επενδυτικές προοπτικές που παρουσιάζονται για τις δύο χώρες μας είναι σημαντικές και αφορούν σε πολλούς κλάδους.