Ο πράσινος μετασχηματισμός ως πρόκληση και ευκαιρία – Άρθρο κ. Δημήτρη Βέργαδου, Δ/ντή Τομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ στην Deal News, 12/2/2021
«Ο καλύτερος τρόπος για να προβλέψουμε το μέλλον είναι να το δημιουργήσουμε» (Peter Drucker)
Στην επιστολή που απέστειλε φέτος στους CEOs των εταιρειών-πελατών του ο επικεφαλής του παγκόσμιου κολοσσού διαχείρισης κεφαλαίων της BlackRock, Larry Fink, αναφέρεται στην κρίση της πανδημίας, στις αλλαγές και στους μετασχηματισμούς που αυτή έχει επιφέρει, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Πιστεύω», γράφει, «ότι η πανδημία συνιστά μια υπαρξιακή κρίση –μας υπενθύμισε πόσο ευάλωτοι είμαστε–αλλά συγχρόνως μας οδηγεί στο να αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια απειλή της κλιματικής αλλαγής πιο αποφασιστικά, καθώς και να αντιληφθούμε ότι, όπως και η πανδημία, θα αλλάξει τη ζωή μας». Σκιαγραφώντας δε τις επενδυτικές εξελίξεις, επισημαίνει ότι από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2020 οι επενδυτές αμοιβαίων κεφαλαίων και ETF επένδυσαν 288 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως σε sustainable assets (βιώσιμα στοιχεία ενεργητικού), μια αύξηση 96% σε σχέση με το 2019. «Πιστεύω», συνεχίζει, «ότι αυτή είναι η αρχή μιας μακράς αλλά ταχέως επιταχυνόμενης μετάβασης. Γνωρίζουμε ότι ο κίνδυνος για το κλίμα είναι επενδυτικός κίνδυνος. Όμως πιστεύουμε επίσης ότι η [κλιματική] μετάβαση αποτελεί μια ιστορική επενδυτική ευκαιρία». Αλλά και στο φετινό –ψηφιακό– Davos, στη συνάντηση κορυφής του World Economic Forum, οι τρόποι ενσωμάτωσης της βιωσιμότητας (sustainability) και της κλιματικής προσαρμογής στην οικονομική ατζέντα κυριάρχησαν στις σχετικές συζητήσεις και αναζητήσεις, παράλληλα βεβαίως με την πανδημία και την αντιμετώπισή της.
Η κλιματική κρίση συνιστά ένα κορυφαίο πρόβλημα αλλά και μια μεγάλη ευκαιρία. Απαιτεί την προσαρμογή όλων μας· για να αλλάξουμε μοντέλο ανάπτυξης, υιοθετώντας μια προσέγγιση βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης που σέβεται τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να υπονομεύει τις μελλοντικές προοπτικές. Η ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, την οποία πρόσφατα παρουσίασε σε ειδική έκθεσή του ο ΣΕΒ, θεωρείται η συμβολή της γηραιάς Ηπείρου στην οικουμενική πρόκληση για μια ανάπτυξη που θα έχει θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον. Συγχρόνως, αποτελεί τον οδικό χάρτη για την εκπλήρωση του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, σε συνδυασμό με τη δέσμευση για κοινωνικά δίκαιη μετάβαση και την ανάγκη υλοποίησης επενδύσεων ύψους €1 τρισ.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση του ΣΕΒ, «στις σημαντικές προκλήσεις που θέτει η Πράσινη Συμφωνία, κυριαρχεί αυτή της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση του κινδύνου “διαρροής άνθρακα”, δηλαδή του κινδύνου μεταφοράς μέρους της παραγωγής της Ε.Ε. σε χώρες χωρίς το κόστος που συνεπάγεται ο περιορισμός εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η χώρα μας λόγω γεωγραφικής θέσης παρουσιάζει αυξημένη έκθεση στον κίνδυνο «διαρροής άνθρακα». Ακόμα, σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη, κατά το πρότυπο της Πράσινης Συμφωνίας, και στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας θα διαδραματίσουν μεταξύ άλλων η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του ενεργειακού μίγματος, η μετάβαση στην κυκλική οικονομία, η προστασία της βιοποικιλότητας και η έρευνα και η καινοτομία, με έμφαση στην ανάπτυξη των απαραίτητων «πράσινων» τεχνολογιών.
Ο «πράσινος μετασχηματισμός» είναι μια αναπόδραστη επιλογή. Ο δρόμος δεν είναι εύκολος, ενώ θέτει σε δοκιμασία το παρόν και το μέλλον των οικονομικών και παραγωγικών μας δομών. Είναι ωστόσο και μια ευκαιρία για φυγή προς τα εμπρός. Για τη χώρα μας, η υιοθέτηση ενός βιώσιμου οικονομικού μοντέλου, αξιοποιώντας αποτελεσματικά και χωρίς καθυστερήσεις τους διαθέσιμους πόρους της Πράσινης Συμφωνίας και του Ταμείου Ανάκαμψης, σημαίνει και συνεπάγεται περισσότερη «ανθεκτικότητα» και επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά διατηρήσιμης ανάπτυξης.
