Οι ευρωπαϊκές επιδόσεις της ελληνικής καινοτομίας και οι δράσεις για την επόμενη φάση ανάπτυξης του οικοσυστήματος
Άρθρο κ. Βασίλη Κατσαντώνη, Associate Advisor στον Τομέα Καινοτομίας του ΣΕΒ, στο Stratupper
Η καινοτομία είναι καταλυτικός παράγοντας για την επιτυχία μιας οικονομίας ανεξαρτήτως μεγέθους. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ηγέτιδες χώρες της ευρωπαϊκής καινοτομίας σύμφωνα με το European Innovation Scoreboard (EIS), εκτός του ότι είναι παρόμοιου και μικρότερου μεγέθους από την Ελλάδα, είναι και από τις πλουσιότερες της Ευρώπης[1].
Σύμφωνα με τον EIS η Ελλάδα έχει κάνει μικρά άλματα, καθώς συμπεριλαμβάνεται στις 5 χώρες με τη μεγαλύτερη βελτίωση επιδόσεων και με συνεχή ανοδική πορεία από το 2014. Εντούτοις, παραμένει στην προτελευταία ομάδα των κρατών-μελών που χαρακτηρίζονται από μέτριες επιδόσεις στην καινοτομία.
O ρυθμός βελτίωσης της Ελλάδας είναι σαφώς μεγαλύτερος κατά την τελευταία τριετία. Οι υψηλότερες επιδόσεις της που υπερβαίνουν το 150% του ευρωπαϊκού μ.ο. αφορούν στις πωλήσεις καινοτόμων προϊόντων (220,1%), στη συνεργασία καινοτόμων μΜΕ με άλλους φορείς (174,8%) καθώς και στις καινοτομίες προϊόντων (162,3%) και διαδικασιών (157,7%) από μΜΕ. Επίσης, υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου βρίσκονται οι δείκτες που αφορούν στον πληθυσμό με τριτοβάθμια εκπαίδευση, στις δαπάνες για καινοτομικές δραστηριότητες πλην Ε&Α, στις συνεργασίες δημόσιων και ιδιωτικών φορέων για την παραγωγή επιστημονικών δημοσιεύσεων και στην απασχόληση σε καινοτόμες επιχειρήσεις. Αυτά είναι τα ισχυρά σημεία του εθνικού μας οικοσυστήματος καινοτομίας. Το ανθρώπινο δυναμικό και μία έκφανση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας της χώρας.
Την ίδια στιγμή, τα προαναφερθέντα ισχυρά σημεία καλούνται να αντισταθμίσουν τις διαρθρωτικές αδυναμίες του οικοσυστήματος. Οι πιο προβληματικές εξ ’αυτών είναι ότι η συμμετοχή της μεταποίησης υπολείπεται σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου (9,5/16.5), ενώ το μέγεθος αυτής που αφορά σε μεσαίας και υψηλής τεχνολογίας είναι συγκριτικά μικρό (16,3/37,9). Ταυτόχρονα, το μερίδιο του τομέα των υπηρεσιών που είναι εντάσεως γνώσεως είναι μικρότερο του ευρωπαϊκού μ.ο. (28,2/35,1), ενώ και οι εξαγωγές υπηρεσιών που είναι εντάσεως γνώσεως βαίνουν συγκριτικά επιδεινούμενες καθότι σήμερα είμαστε στο 67.9% του μ.ο. τη στιγμή που το 2014 είμαστε στο 83.5%! Τέλος, η συγκέντρωση των επιχειρήσεων που επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη είναι μικρή (2.8/16.2) και οι δημόσιες προμήθειες που αφορούν σε εξελιγμένα τεχνολογικά προϊόντα υπολείπονται σημαντικά (2,6/3,5).
Ο ΣΕΒ προκειμένου να συμβάλλει στο scale up του ελληνικού οικοσυστήματος καινοτομίας έχει εστιάσει σε δράσεις που προσπαθούν να αμβλύνουν ορισμένες από τις προαναφερθείσες αδυναμίες και να ενισχύσουν τα ισχυρά του σημεία. Mέσω του Innovation Ready δικτυώνει start ups με μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις προκειμένου να αναπτύξουν συνέργειες, που θα αυξήσουν το αθροιστικό αποτύπωμα της καινοτομικότητας και της εξωστρέφειας τους. Έχει προβεί σε στρατηγικές πρωτοβουλίες σε συνεργασία με την Endeavor, με σκοπό την προβολή και ενίσχυση των ελληνικών start ups, όπως είναι οι Innovative Greeks και το Worktech. Συνδιαμορφώνει ως κοινωνικός εταίρος τις εθνικές πολιτικές για την περεταίρω ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος. Έχει γίνει το «σπίτι» για τις εταιρείες τεχνολογίας και τα start ups. Ήδη, μέσα σε τρεις μήνες η κοινότητα «SEV Scaleup» έχει φτάσει τα 50 μέλη και μέσα σε αυτές είναι μερικές από τις πιο γνωστές εταιρείας τεχνολογίας στην Ελλάδα που μας έχουν δώσει μια αίσθηση εθνικής υπερηφάνειας. Στον ΣΕΒ, οραματιζόμαστε η τεχνολογία και η καινοτομία να κατακτήσουν ένα σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ μας. Στοχεύουμε οι Ελληνικές startups να φτάσουν, μέσα στην επόμενη 5ετία, από τα 5 δις κεφαλαιοποίηση που είναι σήμερα στα 10 δις. Είναι εφικτό εαν ενώσουμε τις δυνάμεις μας για μια Ελλάδα αλλιώς. Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε για το εθνικό scale up.
[1] Το Βέλγιο, η Δανία, η Φινλανδία, η Σουηδία και η Ελβετία είναι πρωτοπόροι της καινοτομίας με επιδόσεις πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ, καθώς και πολλαπλάσιο κατά κεφαλήν εισόδημα από την Ελλάδα.
