Πως θα μεγαλώσουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις;: Άρθρο του Άκη Σκέρτσου, Γενικού Διευθυντή του ΣΕΒ στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, 30/9/2018
Ένα τετριμμένο κλισέ του δημόσιου λόγου που έχει χάσει την ουσία του είναι ότι «οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της Ελληνικής οικονομίας». Όχι τόσο διότι δεν ισχύει, όσο γιατί εκεί λίγο-πολύ ξεκινούν και σταματούν όσοι θέλουν να «χαϊδέψουν» την πολυπληθή τάξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, χωρίς δυστυχώς να προχωρούν και λίγο παρακάτω. Στις αναγκαίες προσαρμογές, δηλαδή, που είναι απαραίτητο να συμβούν στην οργάνωση και την απόδοση της Ελληνικής μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, ώστε να μπορεί να ξεφύγει από τη ζώνη της επιβίωσης και της στασιμότητας στην οποία είναι εγκλωβισμένη και να περάσει στη ζώνη της μεγέθυνσης και της ανάπτυξης.
Μια σύγχρονη μικρομεσαία επιχείρηση πρέπει να προσφέρει καλές και νόμιμες θέσεις εργασίας, να είναι διεθνώς ανταγωνιστική, να μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά ως προμηθευτής μιας μεγαλύτερης επιχείρησης, να λειτουργεί εντός της επίσημης οικονομίας συνεισφέροντας στα δημόσια έσοδα και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν πράγματι τη ραχοκοκαλιά της Ελληνικής οικονομίας, με κάποιες όμως σοβαρές διαφορές από αυτό που συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ποιες είναι αυτές;
Πρώτον, είναι κατά 50% λιγότερο παραγωγικές από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές.
Δεύτερον, έχουν περιορισμένη συνεργασία με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις που μπορούν να τους προσφέρουν σταθερό κύκλο εργασιών, τεχνογνωσία και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού τους. Η πλειοψηφία των ΜμΕ δεν είναι ενταγμένες σε ευρύτερες Β2Β αλυσίδες αξίας αφού κατά βάση παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες που απευθύνονται στον τελικό –συνήθως εγχώριο- καταναλωτή.σ (αυτό αφορά Τρίτον, είναι λιγότερο εξωστρεφείς και καινοτομικές σε σχέση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές.
Οι εξωγενείς δυσκολίες που προκαλούν τα παραπάνω εγγενή προβλήματα είναι γνωστές. Υπερφορολόγηση, γραφειοκρατία, περιορισμένη και ακριβή ρευστότητα. Υπάρχουν όμως και κάποιοι, εγγενείς εσωτερικοί παράγοντες που πρέπει κάποια στιγμή να μας απασχολήσουν σοβαρά.
Όλα αυτά συμβαίνουν και διότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι λιγότερο οργανωμένες και διότι διστάζουν να εφαρμόσουν σύγχρονα συστήματα οργάνωσης και διοίκησης, που θα τις καταστήσουν πιο παραγωγικές και αξιόπιστες έναντι συνεργατών και πελατών. Όπως είναι τα λεγόμενα συστήματα Διοίκησης Επιχειρησιακής Απόδοσης. Απαιτείται λοιπόν ένας ριζικός εκσυγχρονισμός της εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων που δυστυχώς διαχρονικά κατατάσσεται ως δευτερεύουσας σημασίας προτεραιότητα για την πλειονότητα των ΜμΕ.
Βασική προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι η εφαρμογή τέτοιων συστημάτων Επιχειρησιακής Απόδοσης, η οποία ως έννοια, είναι ευρύτερη της μέτρησης, καθώς περιλαμβάνει επίσης εργαλεία που βοηθούν στο σχεδιασμό της επιχειρησιακής στρατηγικής, καθώς και υποστηρικτικά συστήματα διοίκησης. Τα σύγχρονα συστήματα ΔΕΑ δεν περιορίζονται στην παρακολούθηση των οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησης, αλλά αφορούν επιπλέον στην ικανοποίηση πελατών, τις εσωτερικές διαδικασίες, την αξιολόγηση του ανθρώπινου δυναμικού και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την εταιρική κοινωνική ευθύνη.
Η ΔΕΑ είναι μία από τις πιο κρίσιμες διαδικασίες σε μία επιχείρηση καθώς γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ στρατηγικής και υλοποίησης και βελτιώνει τις επιδόσεις τόσο στα οικονομικά αποτελέσματά τους (έσοδα, κερδοφορία, ρευστότητα), όσο και σε μη χρηματοοικονομικούς δείκτες που επηρεάζουν την οικονομική απόδοση (π.χ. ικανοποίηση πελατών, μερίδια αγοράς, ποιότητα, αποτελεσματικότητα των επιχειρησιακών λειτουργιών, παραγωγικότητα).
Είναι σαφές ότι το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με τις πληγές που έχει δημιουργήσει η μακροχρόνια κρίση δεν επιτρέπουν την ανάληψη ανάλογων πρωτοβουλιών, κυρίως εξ’ αιτίας της αδυναμίας τους να τις χρηματοδοτήσουν. Κάθε καθυστέρηση ωστόσο σε επενδύσεις εκσυγχρονισμού και εκπαίδευσης απομακρύνει τις επιχειρήσεις και την χώρα από τον διεθνή ανταγωνισμό.
Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο να υπάρξουν μια σειρά από δράσεις, οι οποίες να υποστηρίξουν την προσαρμογή στο σύγχρονο περιβάλλον. Τις δράσεις αυτές καλούνται να τις αναλάβουν οι κοινωνικοί εταίροι, οι επαγγελματικές οργανώσεις, οι κλαδικοί σύνδεσμοι, οι φορείς της επιχειρηματικότητας και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί φορείς. Για παράδειγμα, πρέπει να γίνει πρώτη προτεραιότητα η δημόσια χρηματοδότηση μέσω των προγραμμάτων ΕΣΠΑ για την απόκτηση εξοπλισμού και λογισμικού για την μέτρηση της απόδοσης από τις επιχειρήσεις και της ανάλογης εκπαίδευσης των στελεχών τους. Και οι εγκρίσεις, όπως και οι εκταμιεύσεις για τα προγράμματα αυτά να γίνονται με τους ταχύτερους δυνατούς χρόνους.