Πόσο χρήσιμη είναι μια «Αναπτυξιακή τράπεζα», άρθρο του Δρα Γιώργου Ξηρογιάννη, Διευθυντή Βιομηχανίας, Αναπτυξιακών Πολιτικών και Δικτύων ΣΕΒ στο Έθνος, 1/04/2019
Το εγχείρημα δημιουργίας «αναπτυξιακής τράπεζας» έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για τις επενδύσεις. Οι επενδύσεις είναι προϋπόθεση ανάκαμψης, προσαρμογής στο Industry 4.0 και μεγέθυνσης των ΜμΕ. Όμως, η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας οπισθοδρομεί. Στους κρίσιμους δείκτες (πχ. ΟΟΣΑ, WEF, World Bank) παρουσιάζει πτώση και δυσκολεύεται να ανακάμψει άνω του 1,9% του ΑΕΠ.
- Ένα τυπικό επιχειρηματικό σχέδιο με (α) τους αποδέκτες-στόχους και τις χρηματοδοτικές ανάγκες που δεν καλύπτουν οι συστημικές τράπεζες, το ΕΣΠΑ, κ.τλ., (β) τη δημόσια χρηματοδότηση και την κεφαλαιακή διάρθρωση της «αναπτυξιακής τράπεζας», (γ) τη βασική οργανωτική δομή, (δ) τη δομή του κόστους, την τιμολογιακή πολιτική.
- Σαφείς κανόνες χρηματοδότησης, διαφάνειας και αντικειμενικότητας. Η «τράπεζα» πρέπει να θωρακιστεί με κανόνες ανταγωνισμού που ισχύουν στην ΕΕ. Είναι απαραίτητη η ρητή αναφορά στον ιδρυτικό νόμο για χρηματοδότηση με ιδιωτοικονομικά κριτήρια, ισότιμη μεταχείριση επιχειρήσεων, χωρίς ανάληψη υπέρμετρου χρηματοδοτικού κινδύνου. Επιπλέον, οι συγχρηματοδοτούμενοι πόροι (πχ. ΕΣΠΑ) να δίνονται υποχρεωτικά βάσει κανόνων κρατικών ενισχύσεων.
- Πλήρη εποπτεία από την Τράπεζα της Ελλάδας. Προκαλεί ερωτηματικά η αιτιολόγηση της εξαίρεσης εποπτείας για λόγους περιορισμού του κόστους. Η κατασπατάληση δημόσιων πόρων πάντα κοστίζει πολλαπλάσια. Συνεπώς, η ασφάλεια μέσω κανόνων φερεγγυότητας, διαχείρισης κινδύνων, πληροφόρησης και εσωτερικού ελέγχου είναι επιβεβλημένη.
- Κανένας δημόσιος οργανισμός δεν παρεκκλίνει από νομοθετημένες διαδικασίες, ειδικά όταν διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα. Προβληματίζει η εξαίρεση από διατάξεις φορέων της γενικής κυβέρνησης όπως του Ν.3429/05 περί λειτουργίας και εποπτείας δημόσιων επιχειρήσεων και του Ν.4024/11 περί μισθολογίων. Επίσης, του Ν.2190/94 περί επιλογής προσωπικού, του ΠΥΣ 33/2006 περί αναστολής διορισμών και προσλήψεων, του συστήματος ελέγχου κρατικών ενισχύσεων, κτλ.
- Διοικητική επάρκεια με κατάλληλο προσωπικό. Ανεξάρτητες και ανοικτές διαδικασίες επιλογής να εφαρμόζονται για όλες τις θέσεις ευθύνης μέχρι και το επίπεδο Διευθυντή.
Τέλος, η δημόσια χρηματοδότηση, ανεξαρτήτως εργαλείου, οφείλει να εστιάζει σε επενδύσεις προστιθέμενης αξίας. Τέτοια σχέδια σχετίζονται με βελτίωση της παραγωγικότητας των ΜμΕ (σήμερα είναι στο 50% της Ε.Ε.), μεγέθυνση των μικρότερων επιχειρήσεων (οι μικρές και μεσαίες στο 3% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, έναντι 7% στην ΕΕ), ψηφιακό μετασχηματισμό (27η στους ΕΕ-28), μετασχηματισμό της καινοτομίας σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα, βιομηχανικό εξοπλισμό και διείσδυση σε διεθνή εμπορικά δίκτυα, παρά σε εσωστρεφείς και περιορισμένης αξίας δραστηριότητες.
