Τα βιομηχανικά ρομπότ και η συμβολή τους στην ανάπτυξη
Δρ. Σωτήρης Μακρής
Εργαστήριο συστημάτων παραγωγής και αυτοματισμού, Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Αεροναυπηγών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Υπεύθυνος ερευνητικών προγραμμάτων, Υπεύθυνος βιομηχανικών εφαρμογών ρομποτικών συστημάτων
Η εισαγωγή ρομποτικών συστημάτων, συνετέλεσε στην προσπάθεια της βιομηχανίας να αυξήσει την παραγωγικότητα της μειώνοντας παράλληλα το κόστος παραγωγής, να ενισχύσει την ποιότητα προϊόντος και να εντάξει εξελιγμένα συστήματα για την προβλεψιμότητα των παραγωγικών διαδικασιών. Τα τελευταία χρόνια, στα πλαίσια της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης-Industry 4.0, έχει αναπτυχθεί μια νέα γενιά ρομποτικών συστημάτων, τα επονομαζόμενα συνεργατικά ρομπότ-collaborative robots ή cobots, τα οποία δίδουν επιπλέον δυνατότητες στην βιομηχανία. Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η δυνατότητα που δίνεται να δουλεύουν στο ίδιο εργασιακό περιβάλλον με τον άνθρωπο χωρίς κατά ανάγκη επιπλέον μέτρα ασφαλείας σε αντίθεση με τους κλασσικούς βραχίονες. Πρόκειται για προηγμένες κατασκευές, εξοπλισμένες με αισθητήρες είτε δύναμης ή ροπής ή ακόμα και αφής, οπτικούς αισθητήρες καθώς και με το λεγόμενο τεχνητό «δέρμα», δίνοντας την ικανότητα είτε να «αισθάνονται» την επαφή με τους ανθρώπους είτε ακόμα και να προβλέπουν την επαφή πριν αυτή προκύψει.
Η ένταξη των Cobots, ανοίγει νέες προοπτικές στην οργάνωση και την εξέλιξη της ελληνικής βιομηχανίας, αναδεικνύοντας τρόπους βελτίωσης της καθημερινότητας των εργαζομένων. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα να ανατεθούν στα Cobots αρκετές μη-εργονομικές εργασίες, όπως για παράδειγμα χειρισμός βαρέων αντικειμένων, ενώ εργασίες οι οποίες απαιτούν την ανθρώπινη επιδεξιότητα, εξυπνάδα και ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, παραμένουν προνόμιο του ανθρώπου. Μολονότι η ένταξη ρομποτικών συστημάτων έχει συνυφανθεί με τη μείωση εργατικού δυναμικού, τα Cobots ήρθαν για να εργαστούν μαζί με τον άνθρωπο, και να γίνουν ένας σημαντικός αρωγός στις δύσκολες εργασίες. Οι απαιτήσεις για προγραμματισμό, συντήρηση των Cobots και οι ανάγκες της παραγωγής για συνεργασία με αυτά θα συμβάλουν θετικά στην διατήρηση ή και αύξηση θέσεων εργασίας στη σύγχρονη βιομηχανία.
Οι βασικότεροι βιομηχανικοί τομείς που έχουν εντάξει σε μεγάλο βαθμό ρομποτικά συστήματα σε διεθνές επίπεδο είναι μεταξύ άλλων η αυτοκινητοβιομηχανία και η βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρονικών. Παρόλα αυτά, η εισαγωγή των Cobots σε μικρότερης εμβέλειας επιχειρήσεις έχει επίσης σημειώσει άνοδο τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα. Τα Cobots προσφέρουν στο χρήστη την άνεση να συνεργάζονται στον ίδιο χώρο εργασίας χωρίς φυσικά εμπόδια, ενώ σημαντικό κομμάτι είναι και ο φιλικός προς το χρήστη χειρισμός τους. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στην βιομηχανία να αξιοποιήσει υψηλής τεχνολογίας συστήματα χωρίς κατά ανάγκη την παρουσία εξειδικευμένου προσωπικού. Παραδείγματα βιομηχανιών κλάδων που θα επωφεληθούν από αυτές τις τεχνολογίες στην Ελλάδα είναι η βιομηχανία τροφίμων, καλλυντικών, φαρμάκων, χαρτιού, μεταλλικών κατασκευών και άλλα. Η εισαγωγή των Cobots ακόμη και σε απλές παραγωγικές διαδικασίες, όπως η παλετοποίηση μικρής κλίμακας, είναι μια καλή αρχή με σημαντικά οφέλη.
Η ενίσχυση των ελληνικών μονάδων παραγωγής με εξελιγμένα ρομποτικά συστήματα είναι ικανή να τους δώσει ώθηση στο να πετύχουν βελτίωση των μεθόδων παραγωγής, βελτίωση συνθηκών εργασίας και εισαγωγή νέων προϊόντων υψηλής ποιότητας. Μια τέτοια στρατηγική, θα ήταν καταλύτης για την ανάπτυξη επιχειρήσεων ανάπτυξης τέτοιων συστημάτων, και να οδηγήσει στην ανάπτυξη της οικονομίας μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης. Τέλος, η νέα τεχνολογία θα φέρει ανάπτυξη και νέες ευκαιρίες με θετικό πρόσημο στην εξέλιξη των εταιριών, ενώ θα ενισχυθεί και το ελληνικό Πανεπιστήμιο αναβαθμίζοντας τις υποδομές για να υποστηρίξουν του επιστήμονες του αύριο.
Η προώθηση και ανάπτυξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας, αποτελεί σημαντική ευκαιρία για την Ελλάδα καθώς η χώρα διαθέτει εξαιρετικό ανθρώπινο κεφάλαιο, το οποίο είναι ικανό να οδηγήσει τη χώρα στην πραγματοποίηση θεαματικής προόδου στο μέλλον.
