Θέμα παιδείας η δημιουργία φορολογικής συνείδησης

Άρθρο κ. Κώστα Σφακάκη, Συμβούλου Διοίκησης επί Φορολογικών Θεμάτων του ΣΕΒ, στο Βήμα της Κυριακής

Ο Πρώην Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι, επιφανής προσωπικότητα του Ευρωπαϊκού χώρου, είχε ζητήσει από τους υψηλά ιστάμενους δημόσιους λειτουργούς του, να επισκέπτονται τα σχολεία της χώρας και να διδάσκουν στα παιδιά τη σημασία της υποχρέωσης και της συνέπειας των πολιτών στην εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων έναντι του κράτους.

Αναμφίβολα, οι φορολογικοί θεσμοί οριοθετούν και παράλληλα θωρακίζουν ουσιαστικά και διαδικαστικά το φορολογικό σύστημα της κάθε χώρας. Όμως η ακριβής και έγκαιρη εφαρμογή των θεσμοθετημένων αυτών κανόνων στην καθημερινότητα των πολιτών έχει πολλαπλά αποδειχθεί ότι είναι και θέμα παιδείας, η οποία παιδεία διαμορφώνει την φορολογική συνείδηση και κουλτούρα του απλού πολίτη.

Αυτό επιτυγχάνεται όταν από τα μαθητικά χρόνια ακούει, καταλαβαίνει και εμπεδώνει ο μαθητής-παιδί ότι για να λειτουργήσουν τα σχολεία, τα νοσοκομεία, η ασφάλεια, οι συγκοινωνίες και η καθαριότητα της γειτονιάς του, απαιτούνται χρήματα τα οποία μόνο οι φόροι των πολιτών διασφαλίζουν. Αν οι πολίτες δεν πληρώνουν τους φόρους που τους αναλογούν, δεν είναι δυνατόν να έχουμε τα παραπάνω αγαθά.

Στο σημείο αυτό, ας μη προστρέξουμε να κρίνουμε «εμβαθύνοντας» για το δίκαιο η άδικο της λειτουργίας των Φορολογικών συστημάτων. Για την αποτελεσματικότητα τους συμβαίνει να γίνεται τους πρόσφατους μήνες έντονη συζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα ίδια αυτά σημερινά παιδιά θα ωριμάσουν σε λίγα χρόνια και θα είναι σε θέση, δικαιωματικά πλέον, να κάνουν τις κρίσεις και τις αξιολογήσεις τους, πάνω στο θέμα της αποτελεσματικότητας των φορολογικών συστημάτων. Με την κατανόηση όμως των φορολογικών τους υποχρεώσεων, από τα πρώτα παιδικά χρόνια, επιτυγχάνεται η δημιουργία φορολογικής συνείδησης και κουλτούρας η οποία συμβάλει ουσιαστικά στην σταδιακή επικράτηση της πολυπόθητης Φορολογικής και κατ’ επέκταση κοινωνικής Δικαιοσύνης.

Οι πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις στα θέματα ελέγχου των συναλλαγών (Ηλεκτρονικά Βιβλία – Ηλεκτρονική Τιμολόγηση – MyData) έχουν αποδεδειγμένα ουσιαστική επίδραση στη συρρίκνωση της φοροδιαφυγής. Όμως η καθιέρωση των ψηφιακών αυτών συστημάτων ελέγχου αφορούν και εφαρμόζονται στο χώρο της «οργανωμένης» οικονομίας / επιχειρηματικότητας.

Ουσιαστικό μέρος της φοροδιαφυγής προέρχεται κυρίως από το τεράστιο πλήθος των συναλλαγών της καθημερινότητας, εκ μέρους του αντίστοιχα τεράστιου πλήθους των συναλλασσόμενων πολιτών. Και ακριβώς εδώ βρίσκει εφαρμογή η αναφορά μας στο θέμα της καλλιέργειας της φορολογικής συνείδησης και παιδείας από τα παιδικά χρόνια, αφού ο ήδη «φορολογικά» συνειδητοποιημένος πολίτης θα απαιτήσει την ορθή εφαρμογή των φορολογικών κανόνων.

Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις πέραν όλων των άλλων και στο τομέα του ελέγχου των συναλλαγών γίνονται πλέον στοιχείο στη καθημερινότητα από τα παιδικά χρόνια και έτσι παράλληλα με την φορολογική Παιδεία συμβάλουν με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο στην περαιτέρω ανάπτυξη της φορολογικής συνείδησης και κουλτούρας με αποτέλεσμα την ουσιαστικότερη συμβολή τους στην επικράτηση της φορολογικής και κατ’ επέκταση της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Να σημειώσουμε εδώ ότι στους όρους Φορολογική συνείδηση και φορολογική κουλτούρα περιλαμβάνουμε την θεσμική υποχρέωση του κάθε πολίτη για την πληρωμή παράλληλα με τους οφειλόμενους φόρους και τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες παράλληλα με τους φόρους θα εξασφαλίσουν την φροντίδα για την υγεία και την μελλοντική συνταξιοδότηση.