Το λιανικό εμπόριο και η ψηφιακή πρόκληση – Άρθρο του Δημήτρη Βέργαδου, Δ/ντή Τομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης του ΣΕΒ, στη Deal News, 29/5/2020

Η ταχύτατη εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού, σχεδόν παντού.  Στον τρόπο που εργαζόμαστε, στον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε, διασκεδάζουμε και επικοινωνούμε.  Αρκετά πριν ενσκήψει ο κορονοιός και βιώσουμε τη μεγαλύτερη ίσως υγειονομική κρίση της γενιάς μας, είχαν ήδη γίνει ορατές οι δραστικές αλλαγές που φέρνει μαζί του ο ψηφιακός μετασχηματισμός.  Με το βλέμμα στραμμένο στο νέο τοπίο που επανα-χαράσσεται, με οδηγό τις τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, η κρίση του κορονοιού μπορεί να αποδειχθεί κομβική –όχι ως δημιουργική καταστροφή, αλλά ως σημείο αφύπνισης και ως επιταχυντής των αναγκαίων ψηφιακών αλλαγών.

Στο άμεσο μέλλον – και αυτό αφορά στους περισσότερους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας-  ή θα είσαι (και) ψηφιακός ή δεν θα υπάρχεις. Σύμφωνα με τον χάρτη ψηφιακής διαταραχής που έχει εκπονήσει η διεθνής εταιρεία Delloitte, οι αλλαγές σε επίπεδο επιχειρησιακής λειτουργίας και δημιουργίας αξίας, λόγω της επίδρασης της ψηφιακής τεχνολογίας σε πελάτες, συνεργάτες και γενικά στους συμμετέχοντες σε όλη την αλυσίδα, θα είναι καθοριστικές. Μάλιστα, τομείς σημαντικοί για τη ελληνική οικονομία, όπως των  Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΤΠΕ), ο τουρισμός, τα τρόφιμα, το banking και το λιανεμπόριο, έχουν πλέον εισέλθει σε φάση έντονου μετασχηματισμού.

Retail 360 η νέα κανονικότητα
Ειδικά στον χώρο του λιανικού εμπορίου το «έξυπνο κατάστημα», οι «διασυνδεδεμένοι πελάτες» και η «διασυνδεδεμένη εφοδιαστική αλυσίδα»  θα γίνουν τα επόμενα δομικά στοιχεία, μιας νέας κανονικότητας, αυτής του Retail 360. Ο ψηφιακός καταναλωτής είναι, ήδη, εδώ και κανείς δεν μπορεί να τον αγνoήσει. Η υγειονομική κρίση απετέλεσε ένα ρεαλιστικό crash test για το λιανεμπόριο.  Για να αντιληφθούμε τις αλλαγές που έρχονται, το 2019 μόλις 2 στους 10 καταναλωτές είχαν πραγματοποιήσει έστω μία αγορά από το Διαδίκτυο. Στις αρχές Απριλίου του 2020, το ποσοστό αυτό υπερδιπλασιάστηκε, ενώ εκτιμάται πως το 50% των νέων χρηστών/καταναλωτών θα παραμείνουν ψηφιακοί και μετά το άνοιγμα των φυσικών καταστημάτων. Και ακόμη δεν έχουμε δει τίποτε. Οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν αυτή την ίδια τη διαδικασία της αγοράς, προσφέροντας μοναδική εμπειρία εξυπηρέτησης στον πελάτη.  Η προσφορά προϊόντων αντικαθίσταται από την προσφορά εμπειριών, ενώ το φυσικό κατάστημα εξελίσσεται με άξονα την παροχή καλύτερης και ταχύτερης εξυπηρέτησης για να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό, που πλέον είναι διεθνής.

Το «έξυπνο» φυσικό κατάστημα ενσωματώνει σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία όπως είναι οι έξυπνοι καθρέφτες, οι ενημερωτικές οθόνες, οι αγορές χωρίς διέλευση από το ταμείο μέσω έξυπνων καλαθιών, κτλ. Επίσης, οι νέες τεχνολογίες κάνουν εφικτή τη δημιουργία διασυνδεδεμένων ψηφιακά δικτύων εφοδιασμού. Αισθητήρες (sensors) παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο τη διακίνηση πρώτων  υλών, ημι-έτοιμων και τελικών προϊόντων, καταγράφοντας ποσότητες αποθεμάτων στα ράφια και στις αποθήκες και προσφέροντας παράλληλα ποιοτικό έλεγχο, μέσω ανίχνευσης θερμότητας, υγρασίας και άλλων παραμέτρων. Συσκευές Wi-Fi, Bluetooth, NFC, RFID κ.ά. διαμεσολαβούν για τη μεταφορά των δεδομένων από τους αισθητήρες στις κεντρικές πλατφόρμες συγκέντρωσης δεδομένων, όπου προηγμένα λογισμικά αναλαμβάνουν την επεξεργασία τους, στοχεύοντας στη ταχύτερη λήψη αποφάσεων και στη βελτιστοποίηση της διαδικασίας αναπλήρωσης των αποθεμάτων.  Τέλος, μέσω τεχνητής νοημοσύνης αναλύεται το ιστορικό πωλήσεων αλλά και παραγόντων όπως η τοποθεσία, ο καιρός, προσφορές, γενικότερες τάσεις κ.ά. ώστε να προσδιοριστεί η καμπύλη ζήτησης των καταναλωτικών προϊόντων.

Ένας νέος, γενναίος ψηφιακός κόσμος ξεδιπλώνεται και το λιανεμπόριο καλείται να ανταποκριθεί στην πρόκληση αυτή.  Οι νέες γενιές καταναλωτών είναι ο καταλύτης που θα καταστήσει τα ψηφιακά εργαλεία απολύτως αναγκαία και για τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου. Οι νεότεροι καταναλωτές είναι καλύτερα ενημερωμένοι, είναι απαιτητικοί, ψάχνουν και συγκρίνουν διαρκώς και γρήγορα. Ζητούν σχεδόν το…αδύνατο. Το λιανικό εμπόριο του αύριο θα είναι ως εκ τούτου πολύ-καναλικό: το έξυπνο φυσικό κατάστημα θα συμπληρώνεται και θα ενισχύεται από την ψηφιακή εμπειρία και η διασυνδεδεμένη εφοδιαστική αλυσίδα θα είναι η ραχοκοκαλιά όλης της αλυσίδας αξίας.

Ο ΣΕΒ, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του για τον ψηφιακό μετασχηματισμό ετοιμάζει έναν αναλυτικό πρακτικό οδηγό για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Γιατί η μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή είναι μονόδρομος για τις επιχειρήσεις που θέλουν όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά και να αναπτυχθούν. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι όπως συχνά δηλώνουν οι βετεράνοι στο χώρο, το εμπόριο ποτέ δεν πεθαίνει, απλά…αλλάζει –και προσεχώς ψηφιακά.