«Το μέλλον της εργασίας είναι υπόθεση όλων μας» Άρθρο του κ. Άκη Σκέρτσου, Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ
Η συζήτηση για το μέλλον της εργασίας, όποτε αυτή ανοίγει, συνοδεύεται σχεδόν στερεοτυπικά από φοβία, αρνητισμό και αρκετά στερεότυπα. Οι εργαζόμενοι ανησυχούν ότι συνδέεται αυτόματα με περιστολή δικαιωμάτων και μείωση θέσεων εργασίας. Οι επιχειρήσεις που αγωνίζονται να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες του σήμερα, θεωρούν σχεδόν πολυτέλεια τις συζητήσεις για το αύριο. Οι πολιτικές ηγεσίες αλλά και οι κοινωνικοί εταίροι -για να κάνουμε και την αυτοκριτική μας- επιμένουν να δίνουν, πλην ελαχίστων φωτεινών εξαιρέσεων, αμυντικές μάχες οπισθοφυλακής.
Η αλήθεια είναι πως η μακροχρόνια ύφεση και η θηριώδης ανεργία έχουν αφήσει βαθύ αποτύπωμα στο κοινωνικό σώμα. Και μια διάχυτη ηττοπάθεια. Έχουν περιορίσει αισθητά την ικανότητά μας να κοιτάμε μπροστά, να εντοπίζουμε τις ευκαιρίες αλλά και τις προκλήσεις που επιφυλάσσει το μέλλον. Να συμμετέχουμε σε αντίστοιχες διεθνείς συζητήσεις που απασχολούν έντονα τους εταίρους μας. Επιπλέον έχουν ροκανίσει την εμπιστοσύνη των περισσότερων από εμάς στην ικανότητα των θεσμικών φορέων να καταπιάνονται με δύσκολα θέματα, να αναζητούν συμβιβασμούς και εν τέλει να συμφωνούν σε αποτελεσματικές λύσεις για τη διασφάλιση της συλλογικής ευημερίας.
Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζουμε την πολυετή κρίση και την ανεργία, σαν ένα κακό όνειρο, που κάποια στιγμή θα τελειώσει, για να ξαναβρεθούμε ως δια μαγείας στο προ του 2009 καθεστώς συλλογικής ευδαιμονίας. Πρόκειται για μέγιστη αυταπάτη. Πρώτον, διότι επρόκειτο περί μιας εύθραυστης και δανεικής “ευδαιμονίας” που δεν στηριζόταν στις δικές μας δυνάμεις. Και γι’ αυτό κατέρρευσε. Και δεύτερον, διότι το ρυθμιστικό πλαίσιο που όριζε τους κανόνες εργασίας και επιχειρηματικότητας εντός μιας κλειστής οικονομίας με ιδιαίτερη ροπή στην κατανάλωση αντί της παραγωγής, ήταν μέρος του προβλήματος, και όχι της λύσης. Συνεπώς η αναπαραγωγή του με το τέλος των μνημονίων φαντάζει εντελώς αδιέξοδη.
Σε ο,τι αφορά ειδικότερα τα θέματα της εργασίας, στην τρέχουσα συγκυρία διεξάγονται δύο παράλληλες συζητήσεις με μεγάλο ενδιαφέρον. Μια στο εσωτερικό της χώρας και μια δεύτερη στο εξωτερικό.
Η πρώτη συζήτηση αφορά το μέλλον της ελληνικής αγοράς εργασίας μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι μεταρρυθμίσεις στην ελληνική αγορά εργασίας έχουν προσωρινό χαρακτήρα με ημερομηνία λήξης το τέλος των προγραμμάτων. Η επόμενη μέρα συνεπώς θα πρέπει να μας βρει έτοιμους και με συγκεκριμένες απαντήσεις γύρω από το πλέγμα των ρυθμίσεων που κρίνουμε ότι είναι οι πλέον πρόσφορες για να υπηρετήσουν μια ανοιχτή, διεθνώς ανταγωνιστική αγορά.
Η δεύτερη εξίσου -αν όχι πιο- σημαντική συζήτηση, απασχολεί έντονα τη διεθνή κοινότητα και έχει να κάνει με τις τεκτονικές αλλαγές που φέρνει στις γραμμές παραγωγής και την οργάνωση της εργασίας, η 4η βιομηχανική επανάσταση. Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι οι βιομηχανικές και τεχνολογικές επαναστάσεις οδήγησαν ιστορικά στην ανάπτυξη των οικονομιών και της παραγωγικότητας, καθώς και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αυτό που φοβίζει, ωστόσο, ιδιαίτερα στη σημερινή κατάσταση, είναι οι εκθετικές αλλαγές που φέρνει η τεχνολογική πρόοδος, με ταχύτητες που βρίσκουν ανέτοιμα μεγάλα τμήματα του ενεργού πληθυσμού να τις υποδεχθούν.
Για τον ΣΕΒ, αυτές οι δύο συζητήσεις είναι αλληλένδετες και έχουν έναν κοινό παρονομαστή: την εστίαση στην παραγωγικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και στην βελτίωση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη που κάναμε στην Ελλάδα κατά την περίοδο πριν την κρίση, όπως την επαναφορά σε ισχύ του ίδιου πλαισίου εργασιακών σχέσεων που πληθώριζε μισθούς χωρίς να λαμβάνει καθόλου υπόψη τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας. Επιπλέον η ανεπαρκής διασύνδεση όλων των βαθμίδων του εκπαιδευτικού μας συστήματος με την αγορά εργασίας, έχει οδηγήσει σε στρατιές πτυχιούχων ανέργων που δεν καλύπτουν τις σημερινές ανάγκες των επιχειρήσεων.
Η λύση συνεπώς στην ελληνική κρίση απασχόλησης είναι μία ολοκληρωμένη στρατηγική απασχόλησης για την στήριξη ενός νέου παραγωγικού μοντέλου στην Ελλάδα, βασισμένου στην ενίσχυση και την ανάπτυξη του τομέα διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών, ο οποίος παράγει, εξάγει και δημιουργεί βιώσιμες θέσεις εργασίας. Αυτός χρειάζεται μεταξύ άλλων και το κατάλληλο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς εργασίας, ρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και διασύνδεσης της εκπαίδευσης με τις επιχειρήσεις. Ο μόνος τρόπος για την διασφάλιση βιώσιμων θέσεων εργασίας είναι η πορεία των μισθών να συνδέεται και να εξαρτάται από την πορεία της παραγωγικότητας. Η διατήρηση και η βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας (κι όχι μόνο αυτής), είναι η ενδεικνυόμενη στρατηγική επιλογή για τις επιχειρήσεις, τις κυβερνήσεις και τους εργαζόμενους.
Η συζήτηση για το μέλλον της εργασίας στην Ελλάδα και τον κόσμο είναι μία συζήτηση την οποία επιβάλλεται να κάνουμε άμεσα και συντεταγμένα μαζί με τους άλλους κοινωνικούς εταίρους, αναζητώντας απαντήσεις στα δύσκολα ερωτήματα που τίθενται διεθνώς και απασχολούν όλο το σύγχρονο κόσμο. Ο ΣΕΒ ανοίγει αυτή τη συζήτηση με ένα συνέδριο που πραγματοποιείται σήμερα, Τρίτη, 24 Οκτωβρίου, με τον τίτλο: “Το Μέλλον της Εργασίας μετά το Μνημόνιο” και με στόχο να πάρουμε εποικοδομητική θέση απέναντι στις διεθνείς αλλαγές, αλλά και να αναζητήσουμε λύσεις στα ιδιαίτερα δικά μας προβλήματα. Το βέβαιο είναι πως αν αδρανήσουμε, θα βρεθούμε, για άλλη μια φορά, να κλαίμε πάνω από το χυμένο γάλα και να αναρωτιόμαστε, μετά από κάποια χρόνια, τι πήγε λάθος όταν έπρεπε να είχαμε δράσει αποφασιστικά για να θωρακίσουμε την οικονομία, τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις μας.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στο Capital.gr http://www.capital.gr/arthra/3249384/to-mellon-tis-ergasias-einai-upothesi-olon-mas
