Υπεύθυνη επιχειρηματικότητα: Υπερβαίνοντας τα στεγανά της απλής συμμόρφωσης – Άρθρο κ. Χάρη Κυριαζή, Συμβούλου Διοίκησης & Πρώην Εκτελεστικού Αντιπροέδρου ΣΕΒ στην Καθημερινή της Κυριακής, 4/8/2019

Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου μόνο την περίοδο 2000-2015, ψηφίστηκαν 1.478 νόμοι, 3.452 Προεδρικά Διατάγματα και εκδόθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες κανονιστικές και ατομικές διοικητικές πράξεις, οι υπεύθυνοι κανονιστικής συμμόρφωσης των επιχειρήσεων φαντάζουν με σύγχρονους υπερήρωες που καλούνται καθημερινά να φέρουν σε πέρας ένα διπλό άθλο: της κατανόησης της νομοθεσίας και της επιτυχημένης μεταφοράς της στο επιχειρηματικό μοντέλο.

Πριν αμφισβητήσει κανείς αυτό τον ισχυρισμό, αξίζει να αναλογιστεί, επιπλέον της συχνότητας της παραγωγής του νομοθετικού έργου, την ποιότητά αυτού – λόγος για τον οποίο άλλωστε ο ΟΟΣΑ ανάδειξε τη νομική αβεβαιότητα πρώτη μεταξύ των πιθανών κινδύνων εμφάνισης φαινομένων διαφθοράς για την Ελλάδα.

Με δεδομένη την πολυνομία και την κακονομία, η εφαρμογή της νομοθεσίας συνιστά πρόκληση με όλη της σημασία της λέξεως. Μυστική συνταγή για την επιτυχία της συμμόρφωσης δεν υπάρχει, αλλά υπάρχουν ορισμένα βασικά συστατικά που μπορούν να εγγυηθούν και να διασφαλίσουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα: Εξειδίκευση, τεχνογνωσία, διαρκής παρακολούθηση των νομοθετικών εξελίξεων, αποτελεσματική εσωτερική οργάνωση, χρηστή εταιρική διακυβέρνηση.

Ως προς την εταιρική διακυβέρνηση, η νομοθεσία δίνει βέβαια τις απαραίτητες κατευθύνσεις καθώς αποτελεί το κατεξοχήν εργαλείο ρύθμισης σχέσεων και εξισορρόπησης των συμφερόντων μεταξύ περιουσίας και διοίκησης. Επιπλέον, παρέχει κίνητρα για την ενεργό συμμετοχή των μετόχων στις εταιρικές υποθέσεις και τα μέσα για συνεχή παρακολούθηση των εξελίξεων και εκτίμηση των κινδύνων.

Όμως, ανεξάρτητα των προβλέψεων του κάθε Νόμου, πάντα θα υπάρχουν περιστατικά κακής εταιρικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό η αγορά να απομονώνει και να αποβάλλει μόνη της τα περιστατικά αυτά. Αυτό θα γίνεται μόνο όσο η πλειοψηφία των επιχειρήσεων δεσμεύεται για την ουσιαστική υιοθέτηση των αρχών της καλής διακυβέρνησης, αναγνωρίζοντας ότι έτσι διασφαλίζει, όχι μόνο την επιτυχία και ευημερία της, αλλά και την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχει, πέραν του Νόμου, απέναντι στους εργαζομένους και συνεργάτες της καθώς και την κοινωνία ως σύνολο. Πρέπει να τονιστεί ότι η δέσμευση αυτή μπορεί να υλοποιηθεί με επιτυχία μόνο με την ειλικρινή, οικειοθελή και καθημερινή εφαρμογή τους.

Επιπλέον, όμως, απαιτείται και εξειδικευμένη τεχνογνωσία και ουσιαστική οργανωτική υποστήριξη. Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις που αυτό συνεπάγεται για πολλές επιχειρήσεις της ελληνικής αγοράς, ο ΣΕΒ πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Ελληνικού Συμβουλίου Εταιρικής Διακυβέρνησης. Επιπλέον, αναλαμβάνει και άλλες ουσιαστικές πρωτοβουλίες που μετατρέπουν τους υφιστάμενους κανόνες σε ισχυρά εργαλεία που τίθενται στη διάθεση του κάθε οργανισμού για την καλύτερη οργάνωση των διαδικασιών και των πολιτικών του. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί ο Πρακτικός Οδηγός για τη Συμμόρφωση των Επιχειρήσεων με τους Κανόνες του Ανταγωνισμού, που μεταφέρει με απλά λόγια τα «Δεν» και «Πρέπει» της οικείας νομοθεσίας στην επιχειρηματική καθημερινότητα.

Συνοψίζοντας, αξίζει να θυμόμαστε πάντα ότι η συμμόρφωση δεν είναι αυτοσκοπός, ούτε είναι ένας δρόμος στρωμένος μόνο με απαγορεύσεις και περιορισμούς. Όπως δείχνει η περίπτωση της εταιρικής διακυβέρνησης, η ορθή εφαρμογή αποτελεί το μέσο για την βιωσιμότητα, την πρόοδο και την εξέλιξη ενός οργανισμού. Όμως, με αυτή με τη σειρά της απαιτεί επαγγελματικό ήθος και διαρκή επαγρύπνηση και προετοιμασία σε όλα τα επίπεδα. Χρειάζεται δηλαδή να μπορεί κανείς να πει «όχι», να επιμείνει σε αυτό που θεωρεί σωστό, να διατηρεί την ακεραιότητά του και να στηρίζει τις απόψεις του καθώς ισορροπεί ανάμεσα στους κινδύνους και τις ευκαιρίες.