Κρίσιμες διευκρινίσεις από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και την ΕΛΤΕ σε σημαντικά ζητήματα του συστήματος εσωτερικού ελέγχου
Τη Δευτέρα 6 Μαρτίου 2023, πραγματοποιήθηκε ψηφιακή συνάντηση εργασίας που διοργάνωσε ο ΣΕΒ και το ΕΣΕΔ με θέμα «Αξιολόγηση Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου: Q&A session με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχου», με την υποστήριξη του Συνδέσμου Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης (ΣΕΚΑΣΕ), του Ελληνικού Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών (IIA Greece) και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Στελεχών Διαχείρισης Κινδύνων (ΠΑΣΥΣΔΙΚ).
Υπό το συντονισμό της κ. Θεοδουλίδου, Group Finance Director, Controlling, Planning and Corporate Governance του Ομίλου Fourlis και Μέλος της Ομάδας Εργασίας Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΣΕΒ, η αρμόδια Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης και Πρόεδρος του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών, κ. Στάμου και ο Προέδρος της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), κ. Γιαννόπουλος, απάντησαν σε ερωτήματα του κοινού με στόχο την αποσαφήνιση ζητημάτων που άπτονται της αξιολόγησης του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου.
Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει εκδώσει, κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 4706/20 για την εταιρική διακυβέρνηση, την απόφαση 1/891/30.09.2020, με την οποία καθορίζεται κυρίως ο χρόνος, η διαδικασία, το αντικείμενο και η περιοδικότητα της αξιολόγησης του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου, καθώς και τα χαρακτηριστικά του αξιολογητή. Εν όψει της λήξης της προθεσμίας ολοκλήρωσης των πρώτων αξιολογήσεων, την 31-3-2023 και σε συνέχεια της ψηφιακής εκδήλωσης του ΣΕΒ που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το ΕΣΕΔ και την υποστήριξη των ανωτέρω φορέων την 9η Φεβρουαρίου 2023 στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι δύο συνομιλητές απάντησαν σε πλήθος ερωτημάτων επί της πρακτικής εφαρμογής των σχετικών ρυθμίσεων.
Εδόθησαν απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν κυρίως τα ακόλουθα θέματα : α) το ρόλο του διοικητικού συμβουλίου ως προς τον καθορισμό του εύρους της αξιολόγησης, β) τον τρόπο εφαρμογής της φόρμας ελέγχου της ΕΛΤΕ ανά αντικείμενο ελέγχου, και ιδίως με προσαρμογή του προγράμματος ελέγχου σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες, τις συνθήκες και την οργάνωση της κάθε εταιρίας γ) την αξιολόγηση των σημαντικών θυγατρικών, δ) την εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε σχέση με τον σκοπό της αξιολόγησης.
Η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Αναστασία Στάμου δήλωσε τα εξής:
Η αξιολόγηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου (ΣΕΕ) από ανεξάρτητο αξιολογητή, προβλέφθηκε ως υποχρέωση των εισηγμένων εταιριών στο νόμο για την εταιρική διακυβέρνηση και αποτελεί καινοτόμο πρωτοβουλία, που αποσκοπεί στον έλεγχο, από την πλευρά της εταιρίας, της επάρκειας του ΣΕΕ και της διαπίστωσης περιοχών που χρήζουν βελτίωσης ή συμπλήρωσης. Το περιεχόμενο, η χρήση και οι επιπτώσεις της αξιολόγησης προσδιορίζονται εντός του κανονιστικού πλαισίου της απόφασής μας.
Με την αξιολόγηση η εταιρία επιβεβαιώνει το επίπεδο των τριών βασικών πυλώνων ελέγχου (διαχείριση κινδύνων, κανονιστική συμμόρφωση, εσωτερικό έλεγχο), διαπιστώνει αδυναμίες και προβαίνει σε διορθώσεις όπου απαιτείται.
Πρόκειται για εργαλείο «αυτογνωσίας» της εταιρίας που βοηθά στην αποτελεσματική λειτουργική εφαρμογή των αρχών, πολιτικών και διαδικασιών της της και εν τέλει στη διαμόρφωση κουλτούρας καλής εταιρικής διακυβέρνησης.
Ως τέτοιο καλούνται να το αντιμετωπίσουν και να το αξιοποιήσουν οι εταιρίες και να το εφαρμόσουν οι αξιολογητές.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, στο πλαίσιο άσκησης της προληπτικής της εποπτείας, έχει επεξηγήσει, με διευκρινιστικές επιστολές προς τις εισηγμένες ειδικότερα ζητήματα που ανακύπτουν από την απόφασή της.
Είναι όμως γεγονός ότι, η πρώτη εφαρμογή της απόφασης αυτής έχει προκαλέσει αρκετά ερωτήματα τόσο από τις εταιρίες, όσο και από τους αξιολογητές, επί των οποίων δίνονται κατά καιρούς διευκρινίσεις από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Κατά τη σημερινή διαδικτυακή συνάντηση, θεωρώ ότι έχουν πλέον αποσαφηνιστεί και τα τελευταία ζητήματα πρακτικής εφαρμογής, οπότε αναμένουμε την υποβολή των συνοπτικών εκθέσεων αξιολόγησης μέχρι την 31 Μαρτίου. Σκοπεύουμε δε να δημοσιοποιήσουμε στατιστικά στοιχεία από τις εκθέσεις αυτές, μόλις ολοκληρωθεί η επεξεργασία τους.
Ο Πρόεδρος της ΕΛΤΕ Παναγιώτης Γιαννόπουλος απαντώντας στο εάν από το ελεγκτικό πλαίσιο που έχει ανακοινώσει η ΕΛΤΕ στις 28/11/2022, υπάρχουν βήματα ελέγχου που αφορούν την αξιολόγηση του ΣΕΕ για τη σημαντική θυγατρική και πόσα είναι αυτά τα βήματα ελέγχου τόνισε ότι κάτι τέτοιο δεν απαιτείται μιας και τα βήματα είναι κοινά για όλες τις θυγατρικές, εφόσον απαιτείται η εφαρμογή τους.
Αναφορικά με τα θέματα που αφορούν το συμπέρασμα του αξιολογητή, των προτύπων αξιολόγησης, του υποδείγματος της Έκθεσης Αξιολόγησης καθώς και της ορολογίας που χρησιμοποιείται για τα ευρήματα των αξιολογητών απάντησε ότι η ΕΛΤΕ με το ελεγκτικό πλαίσιο που εξέδωσε έλυσε όλα αυτά τα θέματα. Η ορολογία που χρησιμοποιήθηκε ακολουθεί την ορολογία των ελεγκτικών προτύπων και είναι σημαντικό να υπάρχει ομοιομορφία και κατανόηση από όλα τα μέρη.
