Ομιλία του Πρωθυπουργού κ. Παναγιώτη Πικραμμένου στην Ετήσια Συνέλευση του ΣΕΒ, 31/5/2012

Κυρίες και κύριοι,

Μετά από δύο χρόνια σκληρής δοκιμασίας για την οικονομία και την κοινωνία μας, μετά από σχεδόν πέντε χρόνια συνεχούς ύφεσης, βλέπω γύρω μου μια κοινωνία εξουθενωμένη και απογοητευμένη. Η κατάσταση είναι πράγματι πολύ δύσκολη.

• Νιώθω την οργή στο εσωτερικό της χώρας για την ραγδαία επιδείνωση του βιοτικού μας επιπέδου.
• Θλίβομαι από τους δείκτες που δείχνουν ότι ένας στους δύο νέους μας είναι άνεργος.
• Αγωνιώ για τις υγιείς επιχειρήσεις που κλείνουν η μια μετά την άλλη, διότι το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να τις υποστηρίξει.
• Ανησυχώ για την αυξανόμενη δυσπιστία στο εξωτερικό, για το αν τελικά θέλουμε και μπορούμε να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις που συνοδεύουν τη συμμετοχή μας στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.

Από την άλλη πλευρά όμως η οικονομία έχει κάνει και σημαντικά βήματα προόδου.

• Το πρωτογενές δημόσιο έλλειμμα μειώθηκε από 24 σε 5 δισ. ευρώ το 2011. Αντικειμενικά, πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες μειώσεις πρωτογενούς ελλείμματος στις χώρες του ΟΟΣΑ τα τελευταία 30 χρόνια.
• Το εξωτερικό ισοζύγιο της οικονομίας μας και η ανταγωνιστικότητά της βελτιώνεται. Το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε το 2011 πλεόνασμα 1,8 δισ. ευρώ για πρώτη φορά από το 2000.
• Έγκυροι διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ, αποτυπώνουν με θετικό πρόσημο στις εκθέσεις τους την πρόοδο και την ταχύτητα με την οποία αλλάζει καθημερινά η ελληνική οικονομία.
• Οι θετικές αυτές πρώτες ενδείξεις, αν και δεν είναι ακόμη ικανές για να αναστρέψουν το αρνητικό κλίμα που επικρατεί, αντανακλούν τις υπαρκτές αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Προοπτικές που είναι υπαρκτές.

Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία δύο χρόνια ήρθαμε αντιμέτωποι με απότομες ανατροπές. Ο παραμορφωτικός καθρέφτης που για χρόνια κοιταζόμασταν έσπασε σε κομμάτια. Η πραγματική εικόνα για τις δικές μας αδυναμίες, στρεβλώσεις και ελλείψεις, ως Πολιτεία και κοινωνία αλλά και για την ίδια την Ενωμένη Ευρώπη, μας προσγείωσε απότομα.

Πιστεύω πως και οι δύο, και η Ελλάδα και η Ευρώπη, μπορούσαμε να έχουμε πάει καλύτερα.
Είναι σαφές ότι μέσα από την κρίση η Ελλάδα γυρίζει μια σελίδα στην ιστορία της. Το πώς θα απαντήσουμε στην κρίση σήμερα, εμείς οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, θα επηρεάσει γενιές Ελλήνων και Ευρωπαίων στο μέλλον.

Δεν πρόκειται απλώς για μια κρίση δημοσιονομική. Ούτε μόνο για μια κρίση ανταγωνιστικότητας. Πρόκειται για μια δοκιμασία πολιτική, κοινωνική, θεσμική, πολιτισμική, για μια πολυμέτωπη προσπάθεια που ζητά υπερβάσεις και τομές από όλους μας.

Ταυτόχρονα, βλέπουμε μέσα σε τρία χρόνια την ευρωπαϊκή κρίση χρέους να εξελίσσεται, τελικά, σε δοκιμασία για το ίδιο το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Ίσως να εξελίσσεται και πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν, όπως δείχνουν τα τελευταία γεγονότα.

Μπροστά σ’ αυτήν την ιστορική πρόκληση πρέπει όλοι να επιδείξουμε αποφασιστικότητα, αλληλεγγύη και συνέπεια στο ευρωπαϊκό όραμα.
Είναι αναγκαίο η Ευρωζώνη να κάνει θαρραλέα βήματα προς την πραγματική οικονομική ενοποίηση, θέτοντας σε πρώτο πλάνο, μαζί με τη δημοσιονομική σταθερότητα, και την ανάπτυξη.

Έτσι μόνο θα βοηθηθούν οι ασθενέστερες οικονομίες της Ευρωζώνης. Έτσι μόνο θα θωρακιστεί και η ίδια η Ευρώπη απέναντι στη διεθνή οικονομική αστάθεια.

Κυρίες και κύριοι,

Στην εθνική προσπάθεια που καταβάλλουμε για τη διάσωση της Ελλάδας, η πολυπόθητη ανάπτυξη για την οποία όλοι μιλούμε δεν είναι φυσικά μια ουδέτερη έννοια. Δεν μπορεί να είναι ξεκομμένη από τις ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.

Τι μπορεί να σημαίνει συνεπώς ΑΝΑΠΤΥΞΗ σήμερα; Το βέβαιο είναι πως δεν μπορεί να σημαίνει εκ νέου αύξηση του ΑΕΠ μέσω της κατανάλωσης και της διόγκωσης των εσωστρεφών κλάδων της οικονομίας.

Ανάπτυξη σήμερα σημαίνει, πολύ απλά, αλλαγή του μοντέλου της οικονομίας που παράγει το ΑΕΠ της χώρας.

Σημαίνει σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές, αλλαγές στις πολιτικές για τις ιδιωτικές επενδύσεις, αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, δραστική απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στροφή σε κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας με προστιθέμενη αξία για τη χώρα και το εθνικό εισόδημα, όπως π.χ. οι εξαγωγές και η καινοτομία.

Σημαίνει αξιοποίηση των πολλών και σημαντικών αναξιοποίητων μέχρι σήμερα δυνατοτήτων της χώρας: το καλά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό μας, τους φυσικούς μας πόρους, τη γεωστρατηγική μας θέση. Όλα αυτά και πολλά άλλα ακόμη μπορούν να αποδώσουν πολλαπλά, με την προϋπόθεση να επικρατήσουν συνθήκες σταθερότητας στη χώρα.
Οφείλουμε να πάψουμε να χτίζουμε δημόσιες πολιτικές με μόνο κριτήριο την παραγωγή άμεσων και αποσπασματικών αποτελεσμάτων προς όφελος μεμονωμένων ομάδων.

Σε αυτό το σημείο, ο ρόλος της επιχειρηματικότητας είναι καθοριστικός. Εσείς αποτελείτε τις υγιείς δυνάμεις της επιχειρηματικότητας και της δημιουργικής καινοτομίας. Απασχολείτε εργαζομένους, συμβάλλετε στο εθνικό εισόδημα, πληρώνετε τους φόρους σας. Η οικονομική κρίση σημαίνει ένα περιβάλλον αυξημένων κινδύνων, ρευστότητας και αβεβαιότητας για σας και τις επιχειρήσεις σας. Γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα τους κινδύνους, όπως επίσης ξέρετε να διακρίνετε και τις ευκαιρίες.

Μια τέτοια συγκυρία απαιτεί από όλους μας προσπάθεια και μόχθο που ξεπερνά τα όρια του συνηθισμένου. Όλοι καλούμαστε να αναλάβουμε τις ευθύνες μας απέναντι στις οικογένειές μας, στους ανθρώπους μας, απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και την πατρίδα μας.

Θέλω να σας απευθύνω μια διπλή έκκληση:

• Ως επιχειρηματίες, προστατεύστε τις θέσεις εργασίας, αποτελέστε το ανάχωμα στην επέκταση της ανεργίας.
• Και ως διακεκριμένοι συντελεστές του οικονομικού βίου της χώρας, λειτουργήστε ως δύναμη σταθερότητας και ευθύνης. Κρατήστε τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις σας στη χώρα, δείξτε εμπιστοσύνη στην πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Όλοι θα βγούμε έτσι μακροπρόθεσμα κερδισμένοι.

Υπάρχουν παραδείγματα επιχειρήσεων που ακόμη και μέσα στη δίνη της κρίσης παράγουν, επενδύουν, επεκτείνουν τη δράση τους στο εξωτερικό, προσθέτουν θέσεις απασχόλησης σε μια χειμαζόμενη οικονομία.

Γνωρίζω συγκεκριμένα παραδείγματα, όμως δεν θεωρώ σκόπιμο να τα αναφέρω.
Αυτό είναι όμως το νέο πρότυπο επιχειρηματικότητας που αναζητούμε και πρέπει πάση θυσία να στηρίξουμε. Τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται και έχουν προσανατολισμό εξωστρέφειας. Η Ελλάδα να ξαναγίνει μια χώρα παραγωγός προϊόντων και υπηρεσιών για τις διεθνείς αγορές, για τη διεθνή ζήτηση.

Μόνον έτσι θα κλείσουμε την αρνητική ψαλίδα μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών. Μόνον έτσι και η κοινωνία με τη σειρά της θα αγκαλιάσει την επιχειρηματικότητα σαν μια μηχανή ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να εξάρω την εξαιρετικά πετυχημένη και χρήσιμη πρωτοβουλία του ΣΕΒ «Η Ελλάδα καινοτομεί!», η οποία όπως πληροφορούμαι έχει μπει ήδη στον δεύτερο κύκλο της, και εύχομαι να αναδείξει ακόμη περισσότερους νέους καινοτόμους έλληνες επιχειρηματίες με διάθεση και μεράκι να ανεβάσουν την Ελλάδα πιο ψηλά.

Κυρίες και κύριοι,

Επιχειρήσεις δυναμικές σαν κι αυτές που σας ανέφερα, νέοι επιστήμονες που βάζουν την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας, εργαζόμενοι που δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό, δημόσιοι υπάλληλοι που παρά τις τεράστιες αντιξοότητες επιμένουν να κάνουν καλά τη δουλειά τους, όλοι αυτοί εκπέμπουν ένα έμπρακτο μήνυμα: Δεν πρέπει η Ελλάδα μας να ζει στο περιθώριο της Ευρώπης. Πρέπει όλοι μαζί και ο καθένας χωριστά να την υπερασπιστούμε.

Ιδιαίτερα σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, με τη νέα τουριστική περίοδο ήδη προ των πυλών, είναι χρέος όλων μας να κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε η Ελλάδα να παραμείνει ένας ελκυστικός προορισμός, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η πραγματική Ελλάδα δεν είναι αυτή που μεταφέρεται ως εικόνα στα διεθνή ΜΜΕ. Να δώσουμε το μήνυμα ότι σήμερα είναι η ευκαιρία για τουρισμό στην Ελλάδα.

Κυρίες και κύριοι,

Αυτή η χώρα έχει καταφέρει και στο παρελθόν να αναγεννιέται μέσα από τα δύσκολα. Έχουμε καταφέρει και στο παρελθόν να βρίσκουμε δυνάμεις και ανθρώπους και να πετυχαίνουμε εθνικούς στόχους. Θέλουμε μια κοινωνία που μπορεί να δημιουργεί, να παράγει, να μετέχει στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, να σέβεται τις δεσμεύσεις της, να νομοθετεί δίκαια, αλλά και να εφαρμόζει τους νόμους καθώς να επιβάλλει κυρώσεις. Τέλος, να σέβεται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του συνόλου αλλά και καθενός χωριστά.

Όλα αυτά είναι εφικτά. Με μία προϋπόθεση όμως: ότι θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε, και να αφήσουμε πίσω όλα όσα μας έφτασαν μέχρι εδώ. Είμαι αισιόδοξος ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων επιθυμεί, υπομένει και αγωνίζεται γι’ αυτό.