Συνέντευξη Προέδρου του ΣΕΒ κ. Οδυσσέα Κυριακόπουλου στον ΑΝΤ1 Radio και την εκπομπή «Φακός Επαφής» με τον Γιώργο Χουδαλάκη, 21/12/2005
ΕΡΩΤΗΣΗ. Σας έχουν περιλάβει οι συνάδελφοι και πρέπει να πω ότι και εγώ εκπλήσσομαι με το πνεύμα αν θέλετε, αλλά δεν είναι θέμα να πω εγώ την άποψή μου, θέλω να ρωτήσω γιατί αυτή η προσέγγιση που θέλει πολλές συλλογικές συμβάσεις, πολλά κουστούμια; Γιατί;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Κοιτάξτε είμαστε μια από τις λίγες χώρες στον κόσμο που έχουμε το θεσμό της Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν κλαδικές συμβάσεις, υπάρχουν επιχειρησιακές συμβάσεις και ατομικές συμβάσεις. Είναι λοιπόν στη χώρα μας καιρός να επανεξετάσουμε το θεσμό αυτό και να δούμε αν μπορούμε να βρούμε τον ελάχιστο παρονομαστή. Τι είναι η Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας; Είναι η διαπραγμάτευση που γίνεται για τον κατώτατο μισθό του ανειδίκευτου που πρωτο-εισέρχεται στην αγορά εργασίας. Του ημερομίσθιου, του μισθωτού του ανειδίκευτου επαναλαμβάνω, που ξεκινά να δουλέψει. Αυτή είναι η Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
ΕΡ. Δεν θα λέγατε, ότι το αποτέλεσμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης δεν είναι τίποτα άλλο παρά το ανεκτό όριο ζωής όπως το ορίζει και ο εργοδότης και ο εργαζόμενος με την συνομιλία που κάνετε εσείς με την ΓΣΕΕ και τους άλλους εταίρους και καταλήγετε σε κάτι ότι κάποιος για να ζήσει θέλει 700€.
ΑΠ. Όχι δεν έχει καμία σχέση με το βιοτικό επίπεδο.
ΕΡ. Γιατί το λέτε αυτό.
ΑΠ. Γιατί όσα χρήματα κανείς να έχει, φαντάζομαι ότι δυστυχώς ποτέ δεν φτάνουν.
ΕΡ. Έχετε απόλυτο δίκιο με μια διαφορά ότι μερικές φορές δεν είναι ότι όσα και να έχει δεν φτάνουν είναι ότι αυτά που έχει δεν φτάνουν και γι’ αυτό υπάρχει ο κατώτατος μισθός.
ΑΠ. Όχι ο κατώτατος μισθός υπάρχει για πάρα πολλούς λόγους. Υπάρχει καταρχήν για να υπάρχει ένα εύλογο επίπεδο πάνω στο οποίο να προσδιορίζονται και οι κρατήσεις και όλα τα υπόλοιπα επιδόματα τα οποία πρέπει πάνω σε μια βάση να υπάρχουν. Αυτή τη στιγμή έχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο κατώτατου μισθού το οποίο ισχύει από τη μια άκρη της χώρας ως την άλλη, αυτό λέμε ουσιαστικά για τον πρώτο εισερχόμενο που είναι στα 600 περίπου €μηνιαίως, επί 14, μπορείτε να κάνετε τον υπολογισμό σας. Αυτό το επίπεδο είναι ένα επίπεδο το οποίο μας κατατάσσει σαν μισθό εισόδου στην αγορά εργασίας επαναλαμβάνω ξανά, σε ένα επίπεδο που είναι πιο ψηλό από αυτό της Ισπανίας, της Πορτογαλίας είναι εφάμιλλο με τον κατώτατο των Ηνωμένων Πολιτειών και υπολείπεται σημαντικά βεβαίως από τον κατώτατο της Γερμανίας, του Βελγίου και της Γαλλίας. Σε όλες αυτές τις χώρες που ανέφερα τώρα δεν είναι προϊόν διαπραγμάτευσης ο κατώτατος μισθός. Είναι κάτι που ορίζεται από κλαδικές συμβάσεις. Η πρόταση η δική μου είναι η εξής ότι πρέπει να είμαστε ευαίσθητοι στα κοινωνικά προβλήματα και πρώτα από όλα στην ανεργία. Όταν ένας στους 4 νέους κάτω από 29 χρονών είναι άνεργος και οι περισσότεροι από αυτούς προσπαθούν να ξεκινήσουν δουλειά με αυτόν τον κατώτατο μισθό και δεν μπορούν να βρουν δουλειά πιστεύω ότι δεν μπορούμε να μείνουμε τελείως ανεπηρέαστοι στην λογική που θα προσδιορίσει το εργασιακό πλαίσιο του 2006. Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι δεν πρέπει επιχειρήσεις που πάνε καλά, κλάδοι που πάνε καλά να δώσουν σημαντικές αυξήσεις ή να προσδιορίσουν επίπεδα αμοιβών διαφορετικά. Απλούστατα επειδή εδώ μιλάμε για τον πρωτοεισερχόμενο στην αγορά εργασίας λέω ότι τον πήχη ίσως τον έχουμε ανεβάσει ψηλά και κάνουμε την είσοδο πιο δύσκολη σε αυτά τα παιδιά. Και δεύτερον είναι και λίγο ουτοπία να μιλάμε για αυξήσεις σημαντικές σε επιχειρήσεις και κλάδους που κλείνουν, πάρτε την κλωστοϋφαντουργία για παράδειγμα.
ΕΡ. Όταν λέτε ότι ο μισθός των 600 ευρώ μικτά….
ΑΠ. Δεν υπάρχουν φορολογικές κρατήσεις. Υπάρχει όμως ΙΚΑ.
ΕΡ. Δηλαδή ο εργαζόμενος θα πάρει γύρω στα 500 στην τσέπη του.
ΑΠ. 550 περίπου.
ΕΡ. Εγώ αυτό που θέλω να ρωτήσω είναι το εξής επειδή είπατε για τον πήχη, που βλέπετε εσείς τον πήχη να είναι ικανοποιητικός; Δηλαδή αν τα 600 € φαίνονται πολλά ή εν πάση περιπτώσει η κουβέντα γίνεται για να χαμηλώσουν πόσα χρήματα πιστεύετε θα έπρεπε να είναι ένας μισθός εισόδου για έναν πλήρως απασχολούμενο άνθρωπο ο οποίος είναι ένας εργάτης; Ανειδίκευτος είναι.
ΑΠ. Δεν είναι λογικό αυτό που λέω εγώ ότι όσο ανεβάζουμε τον πήχη τόσο δυσκολότερο είναι να προσλάβει κανείς έναν νέο; Δηλαδή είναι ανελαστική η αγορά εργασίας; Σε μια περιοχή όπου η ανεργία είναι στο 20% έχει κανένα νόημα και καμία λογική εμείς να βάζουμε αυτό τον πήχη πιο ψηλά;
ΕΡ. Εγώ θέλω απλά να σας πω ότι ακόμα και το λάστιχο έχει τις δικές του αντοχές. Δώστε μου ένα νούμερο, δώστε μου έναν αριθμό, πέστε μου ότι από 600 έπρεπε να κατέβει στα 500, να το καταλάβω.
ΑΠ. Δεν μπορώ να το πω αυτό το πράγμα εγώ ξέρω ότι αυτό το κατώτατο συνεχώς το ανεβάζουμε με ρυθμούς διπλάσιους του πληθωρισμού…
ΕΡ. Πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρχει ένα κατώτατο;
ΑΠ. Υπάρχει το ισχύον. Υπάρχει ένα, μπορούμε να το κρατήσουμε σταθερό.
ΕΡ. Εσείς πιστεύετε ότι πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει κατώτατος μισθός;
ΑΠ. Ναι το πιστεύω. Δεν πιστεύω ότι πρέπει αυτόν να τον αναπροσαρμόζουμε κάθε χρόνο με ρυθμούς που να υπερβαίνουν τον πληθωρισμό αν θέλετε να το πω διαφορετικά. Για τον κατώτατο μιλάω. Και στο κάτω κάτω της γραφής να σας πω κάτι άλλο για σκεφτείτε τι είναι το 4% σε αυτό ή το 5% ή το 8% σε αυτόν τον κατώτατο. Δηλαδή τα 10 ευρώ είναι που θα λύσουν το πρόβλημα του συγκεκριμένου ανθρώπου; Όχι αλλά σε μια αγορά εργασίας η λογική πρέπει να επανεξεταστεί.
ΕΡ. Θεωρώ ότι εδώ μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονται στα όρια της φτώχιας, δεν μπορεί κάποιος να ζήσει με 600€.
ΑΠ. Νομίζετε ότι το επίδομα ανεργίας είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο;
ΕΡ. Όχι αλλά νομίζω ότι πρέπει να υπάρχει μια στοιχειώδης διαφορά ανάμεσα στον εργαζόμενο και στον άνεργο.
ΑΠ. Μα εσείς και εγώ μιλάμε γιατί έχουμε λύσει το βιοποριστικό μας πρόβλημα. Ο άνεργος δεν εκπροσωπείται και πρέπει να ρωτήσετε τον άνεργο έξω, αυτόν που 3 χρόνια ψάχνει να βρει δουλειά και δεν βρίσκει εάν του κάνουμε τη ζωή πιο εύκολη αν ανεβάσουμε κατά 20 ευρώ πιο πάνω το σημείο εισόδου ή το κάνουμε πιο δύσκολο; Για ρωτήστε τον αν αυτό είναι το πρόβλημά του: να βρει δουλειά, να πάρει ένσημα ή τα 20 ευρώ παραπάνω. Θα του λύσουν το πρόβλημα διαβίωσης;
ΕΡ. Δεν έχετε την αγωνία, την ανησυχία ότι αυτοί που μας ακούνε, να επιχειρηματολογείτε επί της πρότασης για τις διαφορετικές συλλογικές συμβάσεις…
ΑΠ. Για τις κλαδικές ή επιχειρησιακές. Δηλαδή ένας κλάδος που πάει καλά δεν έχει κανένα λόγο να μην δώσει αυξήσεις. Αλλά το να πάτε τώρα στην Νάουσα και να μιλάτε για αυξήσεις όταν το 20% είναι άνεργο και δεν μπορεί να σταυρώσει δουλειά νομίζω ότι είναι αστείο.
ΕΡ. Επειδή γνωρίζω τι έχει γίνει στη Νάουσα νομίζω ότι εκεί είναι προκλητική η στάση των βιομηχάνων.
ΑΠ. Πάμε στα Ναυπηγεία αν δεν σας αρέσει, πάμε στην Χαρτοβιομηχανία.
ΕΡ. Εσείς μου είπατε για τη Νάουσα..
ΑΠ. Ένα παράδειγμα γιατί είναι 20% η ανεργία εκεί.
ΕΡ. Είναι 20% γιατί κάποιος πήρε επιδοτήσεις για να φτιάξει ένα εργοστάσιο πήρε τα μηχανήματα τα άφησε και σηκώθηκε και έφυγε.
ΑΠ. Έπεσε έξω.
ΕΡ. Εντάξει, επιτρέψτε μου να μείνω λίγο …
ΑΠ. Εγώ δεν θέλω να υπερασπιστώ τον κάθε επιχειρηματία, η επιχειρηματική δράση είναι προϋπόθεση για να βρεθεί εργασία. Εάν μια επιχείρηση δεν πάει καλά δε μπορεί να υπάρχει και εργασία. Εάν η επιχείρηση πέσει έξω όλα αυτά που λέμε εμείς είναι ακαδημαϊκά τελείως.
ΕΡ. Πήγα να σας ρωτήσω εάν ανησυχείτε αν αυτοί που μας ακούν λένε κοίτα ο Κυριακόπουλος έχει βρει ένα περιβάλλον ανεργίας γιατί περί αυτού πρόκειται όταν μου μιλάτε για την Νάουσα που έχει πολλούς ανέργους και κοιτά να το εκμεταλλευτεί.
ΑΠ. Γιατί δεν πάμε στο 11% της Θεσσαλονίκης ή στο 15% της Πάτρας; Γιατί θέλουμε να φορέσουμε ένα κουστούμι σε όλο τον κόσμο; Εδώ υπάρχουν επιχειρήσεις που πάνε καλά, κλάδοι που πάνε καλά και επιχειρήσεις που πέφτουν έξω, γιατί προσπαθούμε να βρούμε ένα μέτρο; Και λέω μήπως στον 21ο αιώνα αφού είμαστε από τους λίγους στην Ευρώπη από τις τελευταίες χώρες στην Ευρώπη που έχουν μείνει με αυτή τη λογική μήπως πρέπει να το επανεξετάσουμε και να σκεφτούμε διαπραγματεύσεις κατεξοχήν σε κλαδικό επίπεδο και μετά σε επιχειρησιακό επίπεδο; Εγώ λέω ας ξεχάσουμε αυτή τη βαρύτητα που δίνουμε σε ένα πράγμα που έχει εξυπηρετήσει την ελληνική κοινωνία προφανώς τα τελευταία 30 χρόνια αλλά και συγχρόνως έχει δημιουργήσει ένα εμπόδιο και πρόβλημα σε χιλιάδες βιομηχανίες ιδίως στην μεταποίηση γιατί στο εμπόριο φαντάζομαι πολύ λιγότερο, στη μεταποίηση την οποία εγώ σε μεγάλο βαθμό εκπροσωπώ, έχει δημιουργήσει το πρόβλημα. Αυτές είναι οι επιχειρήσεις που φεύγουν και πάνε στην Βουλγαρία, στην Φύρομ στην Σερβία. Μήπως κύριοι πρέπει να τα ξανασκεφθούμε αφούπάμε να επαναπροσδιορίσουμε το εργασιακό περιβάλλον του 2006;
ΕΡ. Θέλετε να γίνουμε μια χώρα φθηνού εργατικού δυναμικού;
ΑΠ. Όχι βεβαίως. Ποιος μπορεί να το θέλει αυτό το πράγμα;
ΕΡ. Αναφέρετε παραδείγματα χωρών που έχουν χαμηλό εργατικό κόστος.
ΑΠ. Μα εκεί χάνουμε τις θέσεις εργασίας.
ΕΡ. ¶ρα για να γίνουμε ανταγωνιστικοί με αυτές τις χώρες τι πρέπει να κάνουμε να κατεβάσουμε τα μεροκάματα στο επίπεδο της Αλβανίας;
ΑΠ. Οι αμοιβές προσδιορίζονται σε μεγάλο βαθμό από το γνωστικό επίπεδο, από τις δεξιότητες που έχει κάποιος, από την ανταγωνιστική του την προσωπική του ανταγωνιστική θέση και από την επιχείρηση στην οποία εργάζεται. Δηλαδή αν παράγουμε ένα προϊόν που πραγματικά έχει ζήτηση και μπορεί να πουληθεί και αυτό έχει σημαντική προστιθέμενη αξία τότε είναι λογικό και οι εργαζόμενοι σε αυτή την επιχείρηση να αμείβονται ανάλογα. Οι αμοιβές δεν είναι όλες ίδιες και τα προϊόντα δεν έχουν την ίδια τιμή παντού. ¶λλο κάνει το Βουλγάρικο προϊόν, άλλο το κινέζικο, άλλο το ινδικό, το ξέρετε πολύ καλά γιατί η αγορά είναι γεμάτη από αυτά τα προϊόντα.
ΕΡ. Το τελευταίο ερώτημα έχει να κάνει με αυτό που είπατε στους ήδη εργαζομένους συμφωνήστε για τη διαμόρφωση άλλων συμβάσεων και εσείς θα πάρετε γενναιόδωρες αυξήσεις.
ΑΠ. Όχι λέω το εξής εάν ξεφύγουμε από τη λογική του ενός κορμού για όλους είμαι αναγκασμένος να πάω στον ελάχιστο παρονομαστή και θα πρέπει να σκεφτόμαστε σοβαρά όταν μιλάμε κυρίως στον άνεργο και στην επιχείρηση η οποία κλείνει, για τις χιλιάδες των θέσεων που χάνονται, εάν πάμε στον κοινό παρονομαστή. Εάν φύγουμε από τη λογική αυτή και μπορούμε να δούμε τομεακά και περιφερειακά την λογική των διαπραγματεύσεων εκεί υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία και σημαντικά διαφορετικές αμοιβές.
ΕΡ. Όταν λέτε σε μένα ότι εγώ μπορώ να κρατήσω το μισθό μου και τα δικαιώματά μου φαντάζομαι αλλά ο νεοπροσλαμβανόμενος….
