Επισκόπηση
Η Ευρώπη χάνει έδαφος σε σχέση με τις λοιπές μεγάλες ανταγωνιστικές δυνάμεις στην παγκόσμια οικονομία. Τα τελευταία 10 χρόνια το κατά κεφαλή ΑΕΠ στις ΗΠΑ αυξήθηκε ταχύτερα απ΄ ό,τι στην Ευρώπη, ενώ η υπεροχή της Ευρώπης ως προορισμού Άμεσων Ξένων Επενδύσεων εξασθένησε σε σχέση με τις ΗΠΑ. Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα καθώς η Ευρώπη υστερεί στην υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, λόγω της εθνικής περιχαράκωσης και της ατελούς ενιαίας αγοράς. Σύμφωνα με το Βαρόμετρο των Μεταρρυθμίσεων του 2018, που πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα από την BusinessEurope, τον πανευρωπαϊκό οργανισμό των εθνικών συνδέσμων επιχειρήσεων (που στην Ελλάδα εκπροσωπείται από τον ΣΕΒ), οι προτάσεις για μεταρρυθμίσεις που απευθύνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε επιμέρους κράτη-μέλη δεν υλοποιούνται ικανοποιητικά παρά μόνο στο 22% των περιπτώσεων, παρόλο που σε ποσοστό 89% οι προτάσεις αυτές κρίνονται ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι μεταρρυθμιστικές προτάσεις της BusinessEurope περιλαμβάνουν: (1) Στην αγορά εργασίας και τις δεξιότητες: μεγαλύτερη παραγωγή φυσικών, τεχνολόγων, μηχανικών, μαθηματικών και στελεχών με ψηφιακές δεξιότητες, μείωση του μη μισθολογικού κόστους, αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού που εργάζεται, μισθολογικές αναπροσαρμογές στα όρια της παραγωγικότητας, (2) Στο επιχειρηματικό περιβάλλον: ενιαία αγορά σε ψηφιακή οικονομία, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, υπηρεσίες, μεταφορές, διασύνδεση ενεργειακών υποδομών, χαμηλότερες τιμές ενέργειας για τη βιομηχανία, αύξηση του μεγέθους, και δημιουργία νεοφυών, επιχειρήσεων μέσω ευέλικτου ρυθμιστικού περιβάλλοντος, (3) Στην καινοτομία κα τον ψηφιακό μετασχηματισμό: αύξηση της δαπάνης Ε&Α, ενίσχυση συνεργασίας εταιριών με ερευνητικά ιδρύματα, βελτίωση ψηφιακής υποδομής 5G, ενιαία αγορά στη ψηφιακή οικονομία, επέκταση διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου, (4) Στην πρόσβαση στην χρηματοδότηση και την χρηματοοικονομική σταθερότητα: εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, χαμηλότερα επιτόκια, ενιαίο σύστημα προστασίας καταθέσεων, χαμηλότερα κόστη συμμόρφωσης τραπεζών στο ρυθμιστικό περιβάλλον, προβλέψεις για κράτη-μέλη με υψηλά επίπεδα δανείων σε καθυστέρηση ώστε να μην επηρεασθούν δυσανάλογα από την αύξηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων στα δάνεια σε καθυστέρηση, και τέλος, (5) Στη φορολογία και τα δημόσια οικονομικά: μείωση μη παραγωγικών κρατικών δαπανών, αύξηση δαπανών φιλικών προς την ανάπτυξη (εκπαίδευση, υγεία, μεταφορές και επικοινωνίες, έρευνα και ανάπτυξη), μείωση φόρων που στρεβλώνουν την παραγωγική διαδικασία, μείωση φορολογίας εργασίας και κεφαλαίου, απλούστευση και αύξηση αποτελεσματικότητας του διοικητικού φοροεισπρακτικού μηχανισμού, εξαίρεση δημοσίων επενδύσεων από τα δημοσιονομικά όρια του Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ο κυριότερος περιοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας εξακολουθεί να συνδέεται με την μη ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ενιαίας Αγοράς, και, κυρίως, τον κατακερματισμό των αγορών κεφαλαίων και τραπεζικών υπηρεσιών, την έλλειψη κινητικότητας στην αγορά εργασίας, την ανεπαρκή λειτουργία του ανταγωνισμού στους τομείς της ψηφιακής οικονομίας, των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και της παροχής υπηρεσιών, και την ελλιπή διασύνδεση ενεργειακών και μεταφορικών υποδομών. Στην ουσία, η ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα διεκδικεί συνθήκες ενιαίας αγοράς, που μόνο μια πολιτική ένωση μπορεί να διασφαλίσει σε όλη της την έκταση. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα σπεύδει ασθμαίνουσα να βελτιώσει τις επιδόσεις της έναντι της Ευρώπης, όταν η ίδια η Ευρώπη υστερεί σε πολλούς τομείς έναντι της παγκόσμιας οικονομίας. Η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να συμμετέχει στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και να αντλεί τα οφέλη της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, όσο ατελής και αν είναι. Η χώρα μας έχει μεγαλύτερες δυνατότητες από αυτές που προδιαγράφουν οι αδύναμοι θεσμοί της και η μικρή συμμετοχή της στην παγκόσμια οικονομία. Η πραγματική σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη θα μειώσει το κενό που μας χωρίζει από τον υπόλοιπο κόσμο και θα απελευθερώσει παραγωγικές και αναπτυξιακές δυνάμεις. Impossible is nothing! (Muhammad Ali)
-
Υποχώρησε ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Μάρτιο του 2018, έπειτα από σημαντική άνοδο το τελευταίο τρίμηνο του 2017 και τους δύο πρώτους μήνες του 2018, κυρίως λόγω της κάμψης των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία, ακολουθώντας τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, μετά από τη θεαματική άνοδο της μεταποιητικής παραγωγής το 2017. Αντίθετα, η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώθηκε οριακά, καθώς τα νοικοκυριά εμφανίζονται περισσότερο αισιόδοξα αναφορικά με την εξέλιξη της ανεργίας, την ώρα που οι εκτιμήσεις τους για την οικονομική τους κατάσταση και τη γενικότερη οικονομική κατάσταση επιδεινώνονται. Ο κύκλος εργασιών στη βιομηχανία κινήθηκε θετικά τον Ιανουάριο του 2018, με τη μεταποίηση πλην πετρελαιοειδών να καταγράφει αύξηση +11,3%, επιπλέον αύξησης +4,1% τον Ιανουάριο του 2017 και +5,4% το 2017 συνολικά, ενώ η αύξηση του κύκλου εργασιών σε συγκεκριμένους κλάδους (τσιμέντο, χαλύβδινοι σωλήνες, ανυψωτικά μηχανήματα) αποτελεί θετικό σημάδι για την εξέλιξη της παραγωγής στις κατασκευές, παρά την υποχώρηση των επιχειρηματικών προσδοκιών στον τομέα. Την ίδια ώρα, οι εξαγωγές αγαθών πλην καυσίμων και πλοίων (+21,8%) και υπηρεσιών (+7,8%) συνέχισαν τον Ιανουάριο του 2018 την ανοδική πορεία που είχαν το 2017, ενώ τον Φεβρουάριο του 2018 η χρηματοδότηση επιχειρήσεων παρέμεινε αμετάβλητη (+0% ετήσια μεταβολή) και οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν (+€505 εκατ. μηνιαία καθαρή ροή). Η ελαφρά, αλλά ξεκάθαρη, ενίσχυση στα έσοδα από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, ΦΠΑ εκτός καπνικών και ενεργειακών προϊόντων και, κυρίως, η επανάληψη των ισχυρών πληρωμών μερίσματος και ANFA/SMP από την ΤτΕ υποστήριξαν την καλή πορεία των εσόδων το Φεβρουάριο. Συγκυριακές εξελίξεις σε ότι αφορά τη σταθεροποίηση των εσόδων από φορολόγηση καπνικών, που ήταν ιδιαίτερα αδύναμα το Φεβρουάριο 2017 λόγω αύξησης του ΕΦΚ, οδηγούν στην καταγραφή μιας συγκριτικά ισχυρής πορείας των εσόδων το Φεβρουάριο 2018.
Διαβάστε εδώ το Εβδομαδιαίο Δελτίο για την Ελληνική οικονομία – Οικονομία & Επιχειρήσεις:BusinessEurope: Μεταρρυθμίσεις ακούμε, μεταρρυθμίσεις δεν βλέπουμε! – 29 Μαρτίου 2018.
