Η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στο εννιάμηνο του 2017 είναι ικανοποιητική, με τη βιομηχανική παραγωγή, τις εξαγωγές, και τον κύκλο εργασιών στον τουρισμό να ενισχύονται, καθώς ενδυναμώνεται η ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας. Παράλληλα, οι λιανικές πωλήσεις ανακάμπτουν, αν και με κάποια υστέρηση, καθώς η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει συγκρατημένη (+0,6%), λόγω της υφεσιακής επίπτωσης που ασκεί το πρόγραμμα προσαρμογής ακόμη στην οικονομία. Την ανάκαμψη της οικονομίας στηρίζει η αύξηση της απασχόλησης κατά 1,9% και η αύξηση των μισθών κατά 0,5%. Η αύξηση, όμως, του φορολογικού βάρους και η συγκράτηση των συντάξεων και των παροχών, δεν επιτρέπουν ακόμη ούτε την άνοδο του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, που εξακολουθεί να μειώνεται στο εννιάμηνο του 2017 κατά -0,3%, ούτε την βελτίωση του ποσοστού αποταμίευσης των νοικοκυριών, που διαμορφώθηκε σε -8% του διαθέσιμου εισοδήματος από -7% πέρυσι. Ως αποτέλεσμα, η ιδιωτική κατανάλωση εξακολουθεί ενδεχομένως να στηρίζεται και στη ρευστοποίηση αποταμιεύσεων και την έξαρση της φοροδιαφυγής. Ταυτόχρονα, με την αύξηση της απασχόλησης (+1,9%) να υπερβαίνει την αύξηση του ΑΕΠ (+1,1%), η παραγωγικότητα της οικονομίας υποχωρεί. Η μείωση της παραγωγικότητας, στην ουσία, ενσωματώνει όλες τις διαρθρωτικές παθογένειες που εξακολουθούν να επηρεάζουν το παραγωγικό πρότυπο της χώρας, παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν επιχειρηθεί τα τελευταία χρόνια. Σε συνδυασμό, δε, με την αύξηση των αμοιβών, οδηγεί σε αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, και τείνει να συμπιέζει την ελκυστικότητα της ελληνικής οικονομίας ως επενδυτικού προορισμού. Εν προκειμένω, η αχίλλειος πτέρνα της ανάκαμψης είναι οι επενδύσεις, που εξακολουθούν να μειώνονται (πλην των μεταφορικών μέσων), ενώ σε καθαρή βάση (μετά τις αποσβέσεις) είναι ακόμη αρνητικές, δεν αρκούν δηλαδή για να αυξήσουν το κεφαλαιακό απόθεμα της χώρας και, κατ’ επέκταση, το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της. Σημειώνεται, ότι η χειροτέρευση της ανταγωνιστικότητας, που συσσωρεύεται από το 2015 και μετά, πρέπει να προβληματίσει τους ασκούντες την οικονομική πολιτική, καθώς η εξέλιξη αυτή τείνει να εξασθενεί τους κλάδους διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών (τη βιομηχανία κατά κύριο λόγο) και, έτσι, να παρεμποδίζει τον μετασχηματισμό της οικονομίας προς την επιθυμητή κατεύθυνση ενός εξωστρεφούς παραγωγικού προτύπου. Με τα δεδομένα αυτά, οι μισθολογικές προσαρμογές θα πρέπει να είναι συνδεδεμένες με την παραγωγικότητα της οικονομίας ώστε να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος.
- Σε θετικό έδαφος για 7ο συνεχόμενο μήνα κινήθηκαν οι πωλήσεις στη μεταποίηση πλην πετρελαιοειδών τον Νοέμβριο του 2017 (+5,9% το διάστημα Ιαν – Νοε 2017), με τους περισσότερους κλάδους να καταγράφουν θετικές μεταβολές, ακολουθώντας και την άνοδο της βιομηχανικής παραγωγής. Η ανοδική πορεία των βιομηχανικών πωλήσεων οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στις εξαγωγές, καθώς οι πωλήσεις της μεταποίησης πλην πετρελαιοειδών στην εξωτερική αγορά κατέγραψαν αύξηση +10,5% το διάστημα Ιαν – Νοε 2017. Παράλληλα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βελτιώνεται (πλεόνασμα €232 εκατ. το διάστημα Ιαν – Νοε 2017, έναντι ελλείμματος €108 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα το 2016), ως αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης των εισπράξεων από τουρισμό και μεταφορές (+10,7% και +17,6% αντίστοιχα), ενώ οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα κινούνται επίσης δυναμικά (+9,4% σε τρέχουσες και +6,5% σε σταθερές τιμές). Την ίδια ώρα, σταδιακή υποχώρηση καταγράφει το ποσοστό αδήλωτης απασχόλησης (6% κατά το διάστημα Ιαν – Αυγ 2017, από 7,1% το 2016), ενώ συνεχίζεται η βελτίωση στο δανειακό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, με το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στο σύνολο των ανοιγμάτων να υποχωρεί σε 44,6% το ενιάμηνο του 2017, έναντι 44,8% τον Δεκέμβριο του 2016, κυρίως λόγω διαγραφών δανείων.
Διαβάστε εδώ το Εβδομαδιαίο Δελτίο για την Ελληνική οικονομία – Οικονομία & Επιχειρήσεις:Προϋποθέσεις για μια βιώσιμη ανάκαμψη… – 25 Ιανουαρίου 2018.
Δείτε εδώ το infographic.
