Επισκόπηση
Σήμερα στην Ελλάδα, το 38% των εργαζομένων παρουσιάζει τις ίδιες ή χαμηλότερες επιδόσεις από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στις βασικού επιπέδου γραμματικές και μαθηματικές δεξιότητες, καθώς και στις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων με τη χρήση υπολογιστών. Σε μια δεκαετία, όμως, το ποσοστό αυτό θα έχει μεγαλώσει στο 59%, εάν δεν αναβαθμιστούν οι βασικές δεξιότητες του πληθυσμού! Δηλαδή, οι άνθρωποι, που σήμερα έχουν τις ίδιες ή χαμηλότερες δυνατότητες από τους υπολογιστές σε αυτές τις τρεις βασικές δεξιότητες, δεν θα μπορούν σε μια δεκαετία να χρησιμοποιούν τις δεξιότητές τους κατά πάσα πιθανότητα στην καθημερινή τους εργασία. Η οδυνηρή πραγματικότητα είναι ότι σήμερα μόνο το 6% των ενηλίκων 25-34 ετών, που σε 10-20 χρόνια θα βρίσκονται στο απόγειο της εργασιακής τους εμπειρίας, διαθέτουν αυτές τις βασικές δεξιότητες σε υψηλό επίπεδο. Συνεπώς, μαζί με την κατάρτιση των εργαζομένων σε νέες δεξιότητες που απαιτούνται από τη νέα τεχνολογική επανάσταση που έρχεται, είναι επιτακτική η ανάγκη να αναβαθμιστούν και οι βασικές δεξιότητες των εργαζομένων. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται επειγόντως μια αυτονόητη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο, που να προάγει την ικανότητα των ανθρώπων να διαβάζουν και να κατανοούν ένα κείμενο, να μπορούν να κάνουν στοιχειώδεις μαθηματικούς υπολογισμούς και να επιλύουν ένα καθημερινό πρόβλημα στη δουλειά τους χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Τυχόν αδράνεια σήμερα σημαίνει ότι στο κοντινό μέλλον, η οικονομία δεν θα μπορεί πλέον να λειτουργεί στοιχειωδώς στην ανταγωνιστική διεθνή αγορά, καθώς θα υπάρχει χάσμα προσφοράς και ζήτησης ακόμη και των πιο βασικών δεξιοτήτων. Ταυτόχρονα, η κοινωνία θα αντιμετωπίζει τεράστια θέματα απασχολησιμότητας ανθρώπων που θα τους λείπουν δεξιότητες, και, συνακόλουθα προβλήματα οικονομικής ανισότητας, φτώχειας, κοινωνικού αποκλεισμού, και εν τέλει πολιτικής νομιμοποίησης. Αυτό, όμως, θα είναι αποτέλεσμα δική μας ανεπάρκειας και επιλογών, και όχι αναπόφευκτης αναγκαιότητας λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων. Η νέα εποχή αυτοματοποίησης και ιδιαίτερα η εισαγωγή τεχνολογιών ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης στην παραγωγή, αναμένεται να οδηγήσει σε επαναπροσδιορισμό παρά σε εξάλειψη θέσεων εργασίας, όπως συνέβη άλλωστε με την εισαγωγή των υπολογιστών τη δεκαετία του ’80 που οδήγησε στη δημιουργία 1500 νέων επαγγελμάτων. Μια καλύτερη παιδεία προβάλλει ως αντίδοτο στην κούρσα δεξιοτήτων μεταξύ ανθρώπων και μηχανών. Οι σύγχρονοι «Λουδίτες» που δαιμονοποιούν την τεχνολογική εξέλιξη στην παραγωγική διαδικασία, κάνουν λάθος! Η τεχνολογία δεν γυρίζει πίσω. Αλλά ακόμα μεγαλύτερο λάθος κάνουν όσοι ανεκδιήγητοι μεταμορφώνουν τα σχολεία σε εργοστάσια παραγωγής πτυχίων χωρίς αντίκρισμα! Η απάντηση βρίσκεται στην αποτελεσματικότερη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την ψηφιακή οικονομία και στην ανάπτυξη της δυνατότητας των νέων να μαθαίνουν διαρκώς και να προσαρμόζονται χωρίς φόβο στις αλλαγές. Το υπαρξιακό ερώτημα για τη χώρα μας είναι το εξής: Θα εξάγουμε προϊόντα ή ανθρώπους;
- Περαιτέρω βελτίωση παρουσίασε το οικονομικό κλίμα τον Ιανουάριο του 2018, ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης των θετικών προσδοκιών στη βιομηχανία και το λιανικό εμπόριο και της άμβλυνσης των αρνητικών εκτιμήσεων στις κατασκευές. Αντίθετα, η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε ελαφρά, έχοντας όμως διαμορφωθεί τον προηγούμενο μήνα στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2015. Η εξέλιξη αυτή είναι αναμενόμενη, καθώς φαίνεται ότι μετά από το θετικό κλίμα της εορταστικής περιόδου των Χριστουγέννων, επανέρχεται ο προβληματισμός των νοικοκυριών για την εξέλιξη της οικονομικής τους κατάστασης, την ώρα που οι εκτιμήσεις τους για την ανεργία εξακολουθούν να βελτιώνονται. Παράλληλα, η πτώση του όγκου λιανικών πωλήσεων πλην καυσίμων για 3ο συνεχόμενο μήνα τον Νοέμβριο του 2017 (-3%) αναμένεται να επηρεάσει την ιδιωτική κατανάλωση κατά το 4ο τρίμηνο του 2017, αν και οι εκτιμήσεις της αγοράς για τον Δεκέμβριο του 2017 είναι ιδιαίτερα θετικές, ενώ συνολικά κατά το διάστημα Ιαν – Νοε 2017 καταγράφεται αύξηση +1,2% έναντι αύξησης +0,6% το αντίστοιχο διάστημα το 2016. Από την άλλη πλευρά, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν για 7ο συνεχόμενο μήνα τον Δεκέμβριο του 2017 (+€2,6 δισ.), γεγονός το οποίο αποδίδεται κυρίως και στην καταβολή των αγροτικών επιδοτήσεων και του κοινωνικού μερίσματος, καθώς και του δώρου Χριστουγέννων στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Παράλληλα, η απομόχλευση δανείων προς τις επιχειρήσεις φαίνεται να τερματίζεται, με τον ρυθμό μεταβολής της χρηματοδότησής τους να περνά σε θετικό έδαφος (+0,3% σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο του 2017).
Διαβάστε εδώ το Εβδομαδιαίο Δελτίο για την Ελληνική οικονομία – Οικονομία & Επιχειρήσεις: Θα εξάγουμε προϊόντα ή ανθρώπους; – 1 Φεβρουαρίου 2018.
