Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλούνται στην ενιαία αγορά από ξένες επιδοτήσεις
Η ενιαία αγορά της ΕΕ είναι μία από τις πιο ανοιχτές παγκοσμίως. Χαρακτηριστικά, και σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η συνολική αξία των άμεσων ξένων επενδύσεων στην ΕΕ το 2019 υπερέβαινε τα € 7 τρις.
Ως υπέρμαχος των ανοιχτών αγορών, στόχος της ΕΕ είναι να παραμείνει ένα ελκυστικός προορισμός για άμεσες ξένες επενδύσεις. Με δεδομένο μάλιστα ότι, κατά την επόμενη δεκαετία, το 85% της παγκόσμιας ανάπτυξης θα πραγματοποιηθεί εκτός της ΕΕ, η επιλογή μπορεί να χαρακτηριστεί και ως «μονόδρομος» καθώς οι αναπτυξιακές προοπτικές της Ευρώπης θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα της να προσελκύσει ένα τμήμα του πλούτου που θα παραχθεί εκτός των συνόρων της.
Ωστόσο, ο ανοιχτός χαρακτήρας της ευρωπαϊκής οικονομίας απαιτεί ισοτιμία σε παγκόσμιο επίπεδο ώστε να λειτουργεί ομαλά. Πιο συγκεκριμένα, η λειτουργία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων εντός της ενιαίας αγοράς διέπεται από ένα αυστηρό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων που διασφαλίζει τον ισότιμο ανταγωνισμό εντός της ΕΕ. Δυστυχώς, πολλές κυβερνήσεις εκτός ΕΕ, συνεχίζουν να δίνουν σημαντικές κρατικές ενισχύσεις στις επιχειρήσεις τους με αποτέλεσμα να δημιουργούνται στρεβλώσεις εντός της ενιαίας αγοράς όταν οι εν λόγω επιχειρήσεις συμμετέχουν σε δημόσιους διαγωνισμούς ή προχωρούν σε εξαγορά ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στις 5 Μαΐου, νομοθετική πρόταση αντιμετώπισης των στρεβλώσεων που προκαλούνται στην ενιαία αγορά από ξένες επιδοτήσεις. Πιο συγκεκριμένα, ο νέος κανονισμός θα επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διεξάγει έρευνες στις ακόλουθες τρεις περιπτώσεις:
- Σε συγχωνεύσεις όπου ο κύκλος εργασιών στην ΕΕ, της υπό εξαγορά εταιρείας, είναι τουλάχιστον € 500 εκατ. και η ξένη επιδότηση της αγοράστριας, τουλάχιστον € 50 εκατ.
- Σε δημόσιες συμβάσεις αξίας τουλάχιστον € 250 εκατ. και στην οποία εμπλέκεται χρηματοδοτική συνεισφορά από κυβέρνηση τρίτης χώρας.
- Σε όλες τις άλλες καταστάσεις της αγοράς, καθώς και μικρότερων συγκεντρώσεων και διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρίνει ότι ενδέχεται να υπάρξει στρέβλωση της ενιαίας αγοράς από ξένες επιδοτήσεις.
Στις δύο πρώτες περιπτώσεις, η επιχείρηση που έχει καταθέσει πρόταση εξαγοράς ή συμμετέχει σε δημόσια σύμβαση θα πρέπει να κοινοποιεί εκ των προτέρων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ποσό που έχει λάβει ως κρατική ενίσχυση από κυβέρνηση τρίτης χώρας. Όσο διαρκεί η έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα απαγορεύεται η ολοκλήρωση του δημόσιου διαγωνισμού ή της συγχώνευσης και σε περίπτωση που η εν λόγω εταιρεία δεν κοινοποιήσει ως οφείλει το πόσο της κρατικής ενίσχυσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να επιβάλλει πρόστιμα. Στην τρίτη περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να κινεί διαδικασία, αυτεπάγγελτα και να ζητά ad-hoc κοινοποιήσεις.
Σε περίπτωση που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρίνει ότι υπάρχει στρέβλωση της αγοράς, θα εξετάζει τις πιθανές θετικές επιπτώσεις της ξένης επιδότησης και θα τις συγκρίνει με τις αρνητικές επιπτώσεις που προκαλεί η στρέβλωση. Αν αποφανθεί ότι οι αρνητικές επιπτώσεις υπερτερούν των θετικών, τότε θα μπορεί είτε να απαγορεύει την εξαγορά ή την ανάθεση της δημόσιας σύμβασης στον επιδοτούμενο προσφέροντα, είτε να επιβάλλει επανορθωτικά μέτρα, όπως π.χ. την εκποίηση ορισμένων στοιχείων ενεργητικού.
