Νέοι κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για τις ξένες επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την εσωτερική αγορά
Με μία από τις μεγαλύτερες και πιο εύρωστες εσωτερικές αγορές παγκοσμίως, η ΕΕ παραμένει μία από τις ισχυρότερες εμπορικές και επενδυτικές δυνάμεις παγκοσμίως παρά τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει στην παρούσα φάση λόγω της ενεργειακής κρίσης. Σύμφωνα με στοιχεία τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αξία του συνόλου των άμεσων ξένων επενδύσεων το 2019 υπερέβαινε τα 7 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Η ανοιχτός χαρακτήρας της ενιαίας αγοράς είναι από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της ΕΕ. Για να λειτουργήσει ωστόσο αποτελεσματικά σε παγκόσμια κλίμακα, απαιτείται ισοτιμία από τρίτες χώρες που δυστυχώς έλειπε επί δεκαετίες.
Πιο συγκεκριμένα, η σημαντική χορήγηση επιδοτήσεων από τρίτες χώρες σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά δημιουργούσε στρεβλώσεις για τις ευρωπαϊκές εταιρίες που καταρχήν δεν μπορούν να λαμβάνουν κρατικές ενισχύσεις.
Για να αποκατασταθεί ο θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ όλων των εταιριών, το Συμβούλιο της ΕΕ έδωσε στις 28 Νοεμβρίου την τελική έγκριση στον ευρωπαϊκό κανονισμό για την αντιμετώπιση των ξένων επιδοτήσεων. Ο καινούργιος κανονισμός καλύπτει πρώτον, τις συγχωνεύσεις και εξαγορές και δεύτερον, τις δημόσιες συμβάσεις.
Πιο συγκεκριμένα, οι εταιρείες θα πρέπει να κοινοποιούν στην Ευρωπαϊκές Επιτροπή συγχωνεύσεις και εξαγορές στις οποίες εμπλέκεται χρηματοδοτική συνεισφορά από κυβέρνηση τρίτης χώρας, όταν ο κύκλος εργασιών της εν λόγω εταιρίας στην ΕΕ ισούται με τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ και η ξένη χρηματοδοτική συνεισφορά ισούται με τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ. Για τους διαγωνισμούς δημόσιων συμβάσεων, θα υπάρχει υποχρέωση κοινοποίησης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για διαγωνισμούς με αξία τουλάχιστον € 250 εκατ. Στη περίπτωση που μια επιχείρηση δεν συμμορφωθεί με τους κανόνες κοινοποίησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί να επιβάλει πρόστιμα και να εξετάσει τη συναλλαγή σαν να είχε κοινοποιηθεί.
Αν διαπιστωθεί η ύπαρξη ξένης επιδότησης που στρεβλώνει τον ανταγωνισμό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εφαρμόζει σε δεύτερη φάση το κριτήριο της εξισορρόπησης. Πιο συγκεκριμένα, θα σταθμίζει τα θετικές και αρνητικές επιπτώσεις τις επιδότησης και εάν καταλήξει ότι οι αρνητικές υπερτερούν, θα έχει την εξουσία να επιβάλει επανορθωτικά μέτρα όπως, π.χ. την επιστροφή της ξένης επιδότησης.
Βάσει των κανόνων που εγκρίθηκαν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει καταρχήν το δικαίωμα να διερευνήσει ξένες επιδοτήσεις που δόθηκαν έως και πέντε χρόνια πριν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού.
