Χρειαζόμαστε δομές στήριξης των γυναικών από την πολιτεία και οργανωμένες πολιτικές από τις επιχειρήσεις – Ομιλία αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή ΣΕΒ, κ. Αλέξανδρου Χατζόπουλου, 13/3/2019

Κύριες και Κύριοι καλημέρα,

Εκ μέρους του ΣΕΒ θα ήθελα με τη σειρά μου να σας καλωσορίσω στη σημερινή εκκίνηση του προγράμματος «Γυναίκες και Ηγεσία» του ΣΕΒ, που υλοποιεί το ALBA και εντάσσεται στο πλαίσιο της κοινής εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας «ΜΑΖΙ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ».

Σε έναν ιδανικό, λογικό, σύγχρονο κόσμο, η πρωτοβουλία θα έπρεπε να αφορά την «ηγεσία» – σκέτο, χωρίς να προορίζεται συγκεκριμένα για γυναίκες.

Προσωπικά κάθε φορά που πρέπει να συζητήσω γι’ αυτό το θέμα αισθάνομαι αμήχανα, γιατί οι αντιλήψεις και οι εμπειρίες μου από τον επαγγελματικό στίβο, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης ότι στη δουλειά, στην αποτελεσματικότητα, στις επιτυχίες, αλλά και στα λάθη, στις αποτυχίες, το φύλο δεν παίζει κανέναν ρόλο.

Όμως η πραγματικότητα διαψεύδει όλους όσοι σκεφτόμαστε μ’ αυτόν τον τρόπο. Οι γυναίκες αποτελούν περίπου το ήμισυ του πληθυσμού, αλλά λιγότερο από το ένα τέταρτο των ανώτερων ηγετικών ρόλων παγκοσμίως.

Υπάρχουν σήμερα μόνο 26 γυναίκες, που ηγούνται στις εταιρείες του Fortune 500 και μόνο το 21% των διευθυντικών στελεχών των 500 μεγαλύτερων εταιρειών του δημοσίου είναι γυναίκες, στις ΗΠΑ.

Στην τελευταία έκθεση της Κομισιόν για την ισότητα των δύο φύλων διαπιστώνεται ότι στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. στο τέλος του 2016 το 65,5% των γυναικών έναντι του 77,4% των ανδρών απασχολούνταν σε κάποια εργασία.

Σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε διοικητικές θέσεις, στοιχεία του Οκτωβρίου του 2016 που διαθέτει η Κομισιόν δείχνουν ότι 1 στα 4 μέλη στο διοικητικό συμβούλιο μεγάλων εταιρειών είναι γένους θηλυκού και μόνο σε τέσσερις χώρες της Ε.Ε., στη Γαλλία, στην Ιταλία, στη Φινλανδία και στη Σουηδία, η αναλογία είναι 1 στα 3. Κατά συνέπεια, ελάχιστες είναι και οι γυναίκες επικεφαλής διοικητικών συμβουλίων στις επιχειρήσεις της Ε.Ε.

Αν δούμε τα στοιχεία που αφορούν τη χώρα μας, η κατάσταση είναι ακόμα πιο απογοητευτική.

Μία στις τρεις ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν γυναίκες στη διοίκηση. Στα διοικητικά συμβούλια των υπόλοιπων εταιρειών υπάρχει μία γυναίκα για κάθε δέκα άνδρες.

Στο σύνολο, δε, των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, μόλις μία στις τέσσερις ανώτερες διοικητικές θέσεις καλύπτεται από γυναίκες. Επίσης, οι γυναίκες αμείβονται ετησίως κατά μέσο όρο 15% λιγότερο από τους άνδρες.

Παρά τις σημαντικές μεταβολές της θέσης των γυναικών στην ελληνική αγορά εργασίας,  η συμμετοχή τους εξακολουθεί να παραμένει μικρότερη σε σχέση με εκείνης των αντρών στις ηγετικές διοικητικές θέσεις και στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Και εδώ υπάρχουν πολλοί μύθοι προς κατάρριψη:

Ο μύθος ότι η επένδυση στις γυναίκες είναι μόνο ένα ηθικό χρέος χωρίς οικονομικά και κοινωνικά οφέλη.

Ο μύθος ότι γυναίκες δεν μπορούν, γιατί δεν έχουν τις απαιτούμενες δεξιότητες και ικανότητες.

Ο μύθος ότι οι γυναίκες υστερούν στην ηγεσία και στη διοίκηση ομάδων.

Ή ότι οι πολιτικές των επιχειρήσεων για τις γυναίκες και την ισορροπία της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής δεν έχουν κανένα όφελος για τις επιχειρήσεις.

Η αλήθεια είναι ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν στερεότυπα, που όταν μελετήσει κανείς τα στοιχεία καταρρέουν αμέσως.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με έκθεση του McKinsey Global Institute, αν γινόταν πραγματικότητα η πλήρης εργασιακή ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών διεθνώς, 28 τρισ. δολάρια θα προστίθεντο στο παγκόσμιο ΑΕΠ έως το 2025.

Ή ότι οι γυναίκες έχουν καλύτερες επιδόσεις στην εκπαίδευση.

Καθώς και ότι οι εταιρείες που επενδύουν σε φιλικές προς την οικογένεια πολιτικές που ανταποκρίνονται στο φύλο έχουν βρει υψηλές αποδόσεις στις επενδύσεις τους, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης απουσίας και της αυξημένης παραγωγικότητας.

Αλήθεια επίσης είναι ότι γνωρίζουμε, επίσης, καλά τι πρέπει να κάνουμε γι’ αυτό.

Η πολιτεία οφείλει να στηρίξει τις γυναίκες μέσα από δομές. Ενδεικτικό είναι ότι η Ελλάδα δεν έχει εκπληρώσει κανέναν από τους δυο στόχους της Βαρκελώνης, δηλαδή την παροχή βρεφονηπιακής μέριμνας τουλάχιστον στο 33% των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών και στο 90% των παιδιών μεταξύ της ηλικίας των τριών ετών και της ηλικίας υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης. Στην Ελλάδα τα ποσοστά εγγραφής αγγίζουν το 11% και 67% αντίστοιχα.

Αλλά και οι επιχειρήσεις αποτελούν σημαντικό μέρος του προβλήματος. Χρειαζόμαστε οργανωμένες πολιτικές για τις γυναίκες με πρωτοβουλία των ίδιων των επιχειρήσεων, αλλά και την αλλαγή των μοντέλων ηγεσίας, που αναδεικνύουν τα πλεονεκτήματα των γυναικών και συμβαδίζουν  με τη δική τους αντίληψη για το προφίλ του ανώτατου στελέχους.

Και βέβαια, βλέποντας στο μέλλον και ξεκινώντας από νωρίς, εξίσου σημαντικό είναι να σπάσουμε άλλο ένα στερεότυπο και να ωθήσουμε τις νέες γυναίκες να στραφούν πιο μαζικά στους τομείς του ΙΤ  και των STEM, ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων σε τομείς που έως σήμερα παραδοσιακά καταλαμβάνονται από άνδρες.

Σ’ αυτή την πορεία κάθε προσπάθεια προσθέτει αξία, γίνεται ένα ακόμα βήμα. Και γι’ αυτό ο ΣΕΒ αποφάσισε να δημιουργήσει σε συνεργασία με το ALBA το πρόγραμμα «Γυναίκες & Ηγεσία», στο πλαίσιο της κοινής μας εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας για την ενδυνάμωση των στελεχών των επιχειρήσεων – μελών μας, δηλωτικό  της δέσμευσής μας συμβάλλουμε ενεργά στην ανάδειξη της αναπτυξιακής διάστασης των πολιτικών για την προώθηση των ίσων ευκαιριών.

Μέχρι, λοιπόν, να μη χρειάζονται ειδικά προγράμματα, εκδηλώσεις και παγκόσμιες ημέρες για τις γυναίκες και τη θέση τους στην οικονομία, στις επιχειρήσεις αλλά και σε κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα, εύχομαι καλή επιτυχία και σας ευχαριστώ.