Ομιλία του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου του ΣΕΒ κ. Κωνσταντίνου Μπίτσιου στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), 22/5/2017

Κυρίες και κύριοι,

Εκ μέρους του Προέδρου και του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΒ, χαιρετίζω τη σημερινή Γενική σας Συνέλευση,
Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες σας.

Στην πορεία της ιστορίας, η συμβολή των ορυκτών είναι καθοριστική. Ο χρυσός, χρησιμοποιήθηκε από το 6.000 π.Χ., στην εποχή του Λίθου. Με τον χαλκό, περάσαμε από την εποχή του Λίθου στην εποχή των Μετάλλων.  Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποίησαν το μόλυβδο. Οι Σουμέριοι τον ορείχαλκο.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι τα ορυχεία από την αρχαιότητα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας και του πολιτισμού μας.

Πάντα λέω ότι έχουμε μιαν ευλογημένη χώρα. Η Ελλάδα, είναι από τις πλουσιότερες κοιτασμολογικές περιοχές της Ευρώπης.Έχουμε ποσότητα, ποιότητα, αλλά και ποικιλία ορυκτών και μεταλλευμάτων που συμβάλλουν σημαντικά στη βιομηχανία μας. Οι ορυκτές πρώτες ύλες αποτέλεσαν τη βάση εκβιομηχάνισης της χώρας.  Αποτελούν λόγο ύπαρξης μεγάλου μέρους της βιομηχανίας. Αυτό σημαίνει ότι και στηρίζουν την ελληνική βιομηχανία αλλά και εξαρτώνται από αυτήν. Οι επιχειρήσεις του κλάδου είναι ισχυρές και  κατατάσσονται πολύ ψηλά σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο ως προς την παραγωγή και τις πωλήσεις.Ο εξορυκτικός κλάδος τροφοδοτεί με πρώτες ύλες άλλους κλάδους.

Τις κατασκευές, την παραγωγή ενέργειας, την τσιμεντοβιομηχανία, τη βιομηχανία μη σιδηρούχων μετάλλων-αλουμίνιο, νικέλιο- τη βιομηχανία ανοξείδωτου χάλυβα. Το αποτέλεσμα είναι παντού, στην καθημερινότητα μας, χωρίς πάντα να το αντιλαμβανόμαστε. Η τηλεόραση χρησιμοποιεί τριάντα πέντε ορυκτά. Η οδοντόπαστα αποτελείται από ανθρακικό ασβέστιο, το ψυγείο χρησιμοποιεί φθορίτη.

Το ηλεκτρικό σίδερο περιέχει φύλλα μίκας. Το κινητό τηλέφωνο μπορεί να περιέχει ίνδιο για τη λειτουργία της οθόνης ή βολφράμιο για τη δόνηση.

Έχουμε, όμως, και  θετικές ενδείξεις ότι η Ελλάδα έχει ένα πλούσιο υπέδαφος και σε σπάνιες γαίες που είναι στρατηγικά μέταλλα.

Κρίσιμα στη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας: κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές, διαστημική τεχνολογία, ιατρικός εξοπλισμό, φωτοβολταϊκά.

Η μεταλλευτική βιομηχανία, είναι ένας δυναμικός κλάδος με εξωστρεφή προσανατολισμό που επενδύει και δημιουργεί αξία. Μέσα στην κρίση, διατηρεί, σε μεγάλο βαθμό, αλώβητες τις θέσεις εργασίας. Αποτελεί πεδίο σημαντικών επενδύσεων παρά τα αναχώματα που αντιμετωπίζει.

Διαθέτει, εγγύτητα πολλών κοιτασμάτων με τη θάλασσα, δηλαδή ένα καταρχήν μεγάλο πλεονέκτημα ως προς τη μεταφορά των υλικών.

Κυρίες και κύριοι,

Τα στοιχεία αυτά προφανώς, τα γνωρίζετε.

Είναι, όμως, σημαντικό να τα λέμε και να τα προβάλλουμε. Γιατί, κάπου έχουμε χάσει τις έννοιες άρα και την ουσία. Για το ποιος παράγει για να μειωθούν οι εισαγωγές και να αυξηθούν οι εξαγωγές. Για το ποιος απορροφά τους εργαζόμενους που έχουν υψηλές δεξιότητες και εξειδικεύσεις. Για το ποιος μπορεί να φέρει σταθερή ανάπτυξη και να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας.

Πράγματι, τα στοιχεία του κλάδου είναι εντυπωσιακά:

3,4 % συνεισφέρει συνολικά ο εξορυκτικός κλάδος στο ΑΕΠ. 34.000 άμεσες θέσεις εργασίας στην εξορυκτική βιομηχανία και 50.000 έμμεσες. Πωλήσεις πάνω από 2.4 δισεκατομμύρια, τα μισά εκ των οποίων στο εξωτερικό. Παραγόμενη προστιθέμενη αξία 800 εκατομμυρίων. Επενδύσεις 2 δισεκατομμυρίων μέσα στην κρίση και άλλα τόσα σε έρευνα, ανάπτυξη και αποκατάσταση. Επτακόσια τριάντα εκατομμύρια η συμβολή στα δημόσια έσοδα.

Και αυτά πρέπει να τα λέμε και να τα προβάλλουμε.

Βέβαια, έχουμε και τα προσκόμματα:

Πρέπει να προάγουμε την κυκλικότητα αλλά και την εκμετάλλευση των παραγόμενων παραπροϊόντων που είναι και βασικές πηγές καινοτομίας. Να τις εντάσσουμε δηλαδή, στο συνολικό σχεδιασμό εκμετάλλευσης.

Και τέλος, η Δικαιοσύνη έχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο να επιτελέσει διακρίνοντας ανάμεσα σε προσφυγές με ουσιαστική βάση και στις καταχρηστικές. Η εξορυκτική βιομηχανία, εφόσον αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και τα προσκόμματα που ορθώνονται μπροστά της μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια νέα γενιά εθνικών υποδομών, μια ευκαιρία επανεκκίνησης της μεταποίησης στην Ελλάδα και ένα καλό παράδειγμα περιβαλλοντικής συνείδησης και βιώσιμης ανάπτυξης.

Κυρίες και κύριοι,

Η αξιολόγηση φαίνεται ότι κλείνει. Το κλείσιμο απομακρύνει την αβεβαιότητα που για μήνες κρατούσε όμηρο την ιδιωτική οικονομία. Διασφαλίζει. με σημαντικές θυσίες για τον ελληνικό λαό τη δημοσιονομική πειθαρχία μετά το πέρας του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018. Οι συμφωνίες, όμως, πρέπει να υλοποιούνται και από τις δυο πλευρές. Εάν λοιπόν, η ελληνική κυβέρνηση έχει υλοποιήσει τις δικές της υποχρεώσεις αντίστοιχα, πρέπει να ανταποκριθούν και οι εταίροι μας για να προχωρήσουμε χωρίς ασάφειες. Το στοίχημα, όμως, για την έξοδο από την κρίση παραμένει: Πρέπει να μεγαλώσει η πίτα.

Αυτό προϋποθέτει επενδύσεις.

Και στο ερώτημα γιατί δεν γίνονται επενδύσεις παρά τις διαρθρωτικές αλλαγές των τελευταίων ετών, η απάντηση είναι απλή. Για να γίνουν επενδύσεις απαιτείται πολιτική και οικονομική σταθερότητα, απαιτείται η κατάργηση των αντικινήτρων, καθώς και η διαμόρφωση σταθερών κανόνων σε όλα τα επίπεδα. Απαιτείται, όμως, και ένα κλίμα εμπιστοσύνης γύρω από τις προοπτικές των επενδύσεων.

Η επένδυση της Eldorado Gold είναι για μια ακόμα φορά σε δυσκολίες.

Θα ήθελα να θέσω το θέμα των επενδύσεων σε ένα γενικότερο πλαίσιο, το οποίο ισχύει και για την Eldorado, αλλά και για την επένδυση στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.

Για τους επενδυτές, τίθεται ένα θέμα αρχής.

Όταν μια εταιρεία είναι συνεπής με τις υποχρεώσεις της σε όλα τα επίπεδα, το κράτος οφείλει και πρέπει να την διευκολύνει να ολοκληρώνει την επένδυση της και να λειτουργεί απρόσκοπτα.

Είναι, όμως, και κάτι άλλο. Όσα στο πλαίσιο των ιδιωτικοποιήσεων η Πολιτεία παραχωρεί με διαγωνισμούς σε ιδιώτες, πρέπει να τα παραχωρεί καθαρά, χωρίς κρυφά βάρη και κρυφές υποθήκες και κυρίως χωρίς κρυφά εμπόδια. Οφείλει δηλαδή, πριν παραχωρήσει να έχει ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο.

Πυροβολούμε τα πόδια μας,+ όταν η Πολιτεία προσκαλεί επενδυτές, ολοκληρώνει ιδιωτικοποιήσεις και στη συνέχεια προκύπτουν προσκόμματα.

Θέλω να υπογραμμίσω, ότι η απρόσκοπτη υλοποίηση των υφιστάμενων επενδύσεων είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την προσέλκυση νέων. Οι προκλήσεις, όμως, δεν σταματούν εδώ.

Το γενικότερο επιχειρηματικό περιβάλλον, η απουσία υποδομών, η υπερφορολόγηση της εργασίας, το υψηλό ενεργειακό κόστος, λειτουργούν ανασταλτικά και για τις εφοδιαστικές αλυσίδες και τις αλυσίδες αξίας, δηλαδή τις συνδέσεις της εξορυκτικής βιομηχανίας με την υπόλοιπη παραγωγική οικονομία.

Για αυτό και ο ΣΕΒ προτείνει και προωθεί μίαν Εθνική Πολιτική που θα περιλαμβάνει:

• Για τον χωροταξικό Σχεδιασμό:  τη χαρτογράφηση των υφιστάμενων πόρων, ειδικές διατάξεις για περιοχές με αποθέματα μεγάλης αξίας, προβλέψεις για χρήσης γης μετά την ολοκλήρωση της εξόρυξης, αλλαγές στα περιφερειακά χωροταξικά σχέδια, εκσυγχρονισμό μελετών διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών.
• Για την αδειοδότηση: Αύξηση αποτελεσματικότητας διαδικασιών και για τις έρευνες κοιτασμάτων που βασίζονται στο χωροταξικό σχεδιασμό, ζητήματα που αφορούν ειδικά οδηγίες και εγχειρίδια για την αδειοδότηση στην περιφέρεια, αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων, και το ηλεκτρονικό μητρώο περιβαλλοντολογικών έργων βασιζόμενο στο Ν4014/2011.
• Για την κωδικοποίηση: σταθερή επικαιροποίηση, νέο λατομικό νόμο, διευκόλυνση νέων δραστηριοτήτων.
• Για την έρευνα και την εκπαίδευση: ενίσχυση των ερευνητικών ιδρυμάτων, βάση δεδομένων GIS (Geographic Information System), προγράμματα για τη βιώσιμη ανάπτυξη σε πανεπιστήμια, εισαγωγή θεματικών ενοτήτων σε σχολικό πρόγραμμα, ανταλλαγή καλών πρακτικών.
• Για την Κοινωνική συναίνεση: Αποτελεσματική λειτουργία ελεγκτικών μηχανισμών, αντιμετώπιση φαινομένου παράνομης εξόρυξης και λατόμευσης, δημιουργία χρηματικών εγγυήσεων, εξορθολογισμό κατανομής ωφελειών σε τοπικές αρχές, αποκατάσταση παλιών σημείων εξόρυξης, δημιουργία πλατφόρμας συνεχούς διαλόγου.
• Τέλος, για την καινοτομία και την κυκλική οικονομία: επεξεργασία αποβλήτων και χρήση φτωχών κοιτασμάτων, νέες διαδικασίες μεταλλουργίας, ανακύκλωση βιομηχανικών αποβλήτων και αποβλήτων τέλους ζωής, αύξηση αποδοτικότητας χρήσης βιομηχανικών ορυκτών, υποκατάσταση υλικών.

Εθνική στρατηγική σημαίνει να βελτιώσουμε τη γνώση για τον ορυκτό μας πλούτο. Να έχουμε ξεκαθαρίσει τι θέλουμε και τι δεν θέλουμε να εκμεταλλευθούμε. Να έχουμε ενσωματώσει τις βέλτιστες πρακτικές που υφίστανται και εμπεριέχουν, τις οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές πτυχές που αφορούν όλες τις φάσεις της εξορυκτικής δραστηριότητας.

Δηλαδή, την έρευνα, την εξόρυξη και παραγωγή, και τη λειτουργία του εξορυκτικού χώρου, έως την αποκατάσταση της περιοχής μετά την ολοκλήρωση των εξορυκτικών εργασιών.

Να έχουμε υιοθετήσει τα νέα τεχνολογικά εργαλεία, και φυσικά τη σύνδεση με την υπόλοιπη παραγωγική δραστηριότητα.

Με ελεγκτικούς μηχανισμούς που εμπιστεύεται ο κόσμος για την αξιοπιστία και αμεροληψία τους.

Κυρίες και κύριοι,

Για να αξιοποιήσουμε το φυσικό πλούτο της χώρας μας κατά το βέλτιστο τρόπο είναι σημαντικό να ενημερώνουμε και να συνεργαζόμαστε με τις τοπικές κοινωνίες. Ο στόχος δεν είναι ανταγωνιστικός αλλά κοινός. Ο ρόλος των ελεγκτικών μηχανισμών και η εμπιστοσύνη που μπορούν να κτίσουν είναι κλειδί σε αυτή την κατεύθυνση. Υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι θα είναι ανεξάρτητες και δεν θα υποκύπτουν σε πολιτικές ή άλλες παρεμβάσεις.

Έτσι, θα πετύχουμε τη συμφιλίωση της κοινωνίας με την εξορυκτική δραστηριότητα και θα επιτρέψουμε στην εξορυκτική βιομηχανία να αναλάβει το μερίδιο που της αναλογεί στην αναπτυξιακή προσπάθεια. Οι αναπτυξιακές δυνατότητες της Ελλάδας σε τομείς όπως τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, τα δίκτυα ηλεκτρισμού και οπτικών ινών, ύδρευσης και αποχέτευσης, διαχείρισης αποβλήτων, ανάπλασης αστικών οικιστικών και εμπορικών περιοχών περνούν από τις ορυκτές πρώτες ύλες.  Η εξορυκτική βιομηχανία καλείται να συμβάλει ουσιαστικά στην έξοδο από την κρίση και στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Η Ελλάδα έχει αξιόλογο μεταλλευτικό παρελθόν, ανθεκτικό παρόν.

Το ερώτημα που τίθεται, είναι τι μέλλον θα έχει.

Χρέος της Πολιτείας και των επιχειρήσεων είναι να εξασφαλίσουμε ότι το μέλλον θα είναι υγιές και δυναμικό.

Κερδισμένη θα είναι όλη η χώρα.

Σας ευχαριστώ.