Oμιλία του Προέδρου του ΣΕΒ κ. Θεόδωρου Φέσσα στην απογευματινή συνεδρίαση της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΒ, 29/5/2018
Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Κυρίες & Κύριοι,
Ευχαριστούμε θερμά που είστε μαζί μας απόψε.
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον αγαπητό κ. Gabriel, έναν υποστηρικτή και φίλο της Ελλάδας, για την τιμή που μας κάνει σήμερα.
Το όραμά μας για την Ελλάδα, είναι να γίνει μια χώρα ανταγωνιστική και πρωταγωνιστική. Μια χώρα που κάθε πολίτης του κόσμου θα θέλει να επισκεφθεί, να εργασθεί, να επενδύσει, και να ζήσει.
Είναι ένα όραμα φιλόδοξο, αντάξιο της πατρίδας μας, που δοκιμάζει τα όρια των δυνατοτήτων μας και των προσδοκιών μας.
To έχουν τιμήσει με το έργο τους μεγάλοι επιχειρηματίες, όπως ο Θεόδωρος Βασιλάκης, τον οποίον με θλίψη αποχαιρετίσαμε πρόσφατα.
Ο Θεόδωρος Βασιλάκης αποτελεί πρότυπο για όλους μας. Απέδειξε, ότι εκεί που το κράτος αποτυγχάνει ως επιχειρηματίας, ο ιδιωτικός τομέας κάνει θαύματα.
Σε τρεις μήνες, η χώρα μας βγαίνει από τα μνημόνια.
Κύριε πρωθυπουργέ, αυτό είναι αναμφισβήτητα μια πολύ θετική εξέλιξη. Συγχαρητήρια!
Καθώς λοιπόν σηματοδοτείται η αρχή μιας νέας περιόδου, αξίζει να συζητήσουμε απόψε, πώς το όραμά μας μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Την τελευταία οκταετία, όσο εμείς προσπαθούσαμε να λύσουμε προβλήματα του προηγούμενου αιώνα, ο κόσμος έκανε οικονομικά και τεχνολογικά άλματα.
Το 2017, η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας ήταν 3.8%, της Ευρωζώνης 2.3%, ενώ της Ελλάδας 1.4%.
Οι επενδύσεις στην Ευρωζώνη κινήθηκαν στο 20.5% του ΑΕΠ. Στην Ελλάδα περιορίσθηκαν στο 12.6%, όταν στην πρωταθλήτρια της Ευρωζώνης Τσεχία, ξεπέρασαν το 25%.
Εμείς, όλα αυτά τα χρόνια, παλεύαμε με τον χειρότερο εαυτό μας.
Δεν ομονοήσαμε ως προς τις βαθύτερες αιτίες της κρίσης, ούτε και τα εργαλεία για να βγούμε από αυτήν.
Οι ηγεσίες της χώρας μας, αλλά και των δανειστών, έκαναν καθοριστικά λάθη στο μείγμα πολιτικής, στον χρονισμό των μεταρρυθμίσεων και στην υλοποίησή τους.
Τον Αύγουστο, μας δίνεται η ευκαιρία να σταματήσουμε τη συνεχή ανακύκλωση της εσωστρέφειάς μας και να ξανασυστηθούμε στη διεθνή κοινότητα.
Να διευρύνουμε το μυαλό μας και την οπτική μας, να ασχοληθούμε και με άλλα σημαντικά θέματα, όπως είναι:
- οι μεγάλες παγκόσμιες πολιτικές και οικονομικές αλλαγές,
- ο ψηφιακός μετασχηματισμός,
- η 4η βιομηχανική επανάσταση,
- οι δεξιότητες των εργαζομένων στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης,
- η κλιματική αλλαγή,
- η κυκλική οικονομία,
- ο νέος ευρωπαϊκός προϋπολογισμός 2020.
Και φυσικά, να είμαστε αρωγοί στην προσπάθεια αποτροπής νέας κρίσης στην ευρωζώνη, στηρίζοντας την ευρωπαϊκή συνοχή.
Ο λαϊκισμός και ο καιροσκοπισμός αποτελούν απειλή για την Ευρώπη.
Η Ελλάδα, με την Ευρωπαϊκή στήριξη, παρέμεινε ισότιμο μέλος στο πιο προηγμένο πολιτικά και κοινωνικά μέρος του κόσμου.
Μπορούμε και οφείλουμε να προσφέρουμε τις εμπειρίες μας στον ευρωπαϊκό διάλογο. Να αναδείξουμε τα οφέλη της νομισματικής ένωσης και της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Αλήθεια, πού βρισκόμαστε σήμερα;
Στον κόσμο των επιχειρήσεων, όταν ολοκληρώνουμε ένα μεγάλο έργο, έρχεται η ώρα του απολογισμού.
Είναι σημαντικό να κάνουμε το ίδιο και για τη χώρα.
Ας είμαστε ρεαλιστές:
Έχουμε νοικοκυρέψει τα δημόσια οικονομικά και παράγουμε πλέον πλεονάσματα. Όμως με υπερφορολόγηση και με υποβάθμιση των υπηρεσιών του κράτους.
Έχουμε ισοσκελίσει το εξωτερικό μας ισοζύγιο, κυρίως λόγω τουρισμού. Το εμπορικό μας ισοζύγιο παραμένει ελλειμματικό.
Έχουμε βελτιώσει ορισμένες επιδόσεις μας στους διεθνείς δείκτες ανταγωνιστικότητας. Το έλλειμα όμως ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας, παραμένει μεγάλο.
Έχουμε κάνει επίσης σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Στην είσπραξη των φορολογικών εσόδων, στην επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, στην αγορά εργασίας, στη συγκράτηση των δημοσίων δαπανών.
Υπάρχει πολλή δουλειά να γίνει ακόμη. Στο ασφαλιστικό, στη δημόσια διοίκηση, στη χωροταξία, στις αδειοδοτήσεις, στη δικαιοσύνη, στην απελευθέρωση των αγορών.
Η πολυετής κρίση δημιούργησε και νέα προβλήματα. Υψηλή ανεργία, βαθιά αποεπένδυση, αρνητική αποταμίευση, τεράστιο όγκο κόκκινων δανείων, μετανάστευση, κα.
Η «έξοδος από τα μνημόνια» θα φέρει τη λήξη της προνομιακής χρηματοδότησης και την προσφυγή στις αγορές. Θα φέρει επίσης κάποια αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους, ώστε να καταστεί βιώσιμο – με αυξημένη εποπτεία και αυστηρή τήρηση των ήδη ψηφισμένων μέτρων. Παράλληλα, θα επιτρέψει μεγαλύτερη ευελιξία σε επιμέρους εθνικές πολιτικές.
Συνεπώς, 8 χρόνια μετά, κάνοντας τον απολογισμό, μπορούμε να πούμε ότι γλυτώσαμε τη συντριβή και βελτιωθήκαμε σε αρκετούς τομείς. Με τεράστιο όμως κόστος, θυσίες, καθυστερήσεις και νέα προβλήματα.
Το πολιτικό μας σύστημα είναι σίγουρα ωριμότερο σήμερα, αλλά με έλλειμμα εθνικής συνεννόησης και συνεργασίας.
Η δε κοινωνία, προσφεύγει σε προσωπικές στρατηγικές επιβίωσης και αναζητά όραμα, ηγεσία και κατεύθυνση.
Εμείς, βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο. Η έξοδος από τα μνημόνια σηματοδοτεί τη δυνατότητα επανεκκίνησης της οικονομίας.
Με τη χώρα μας ανταγωνιστικότερη, αλλά φτωχότερη. Ελπίζουμε ειλικρινά και σοφότερη.
Καλούμαστε πλέον να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο μέλλον με τις δικές μας δυνάμεις.
Η συνταγή για την ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας είναι μία:
Μεταρρυθμίσεις για επενδύσεις, ευημερία και δουλειές. Την παρουσιάσαμε αναλυτικά στο πρόσφατο επενδυτικό μας συνέδριο.
Ο κύκλος της αποεπένδυσης πρέπει να κλείσει. Να προσεγγίσουμε σε 4-5 χρόνια τους μέσους όρους της Ευρωζώνης. Δηλαδή να γίνονται νέες επενδύσεις περίπου στο 20% του ΑΕΠ, ή 45 δις ευρώ ετησίως, από τα 22,5 δις του 2017.
Οι σημαντικές επενδύσεις που σχεδιάζουν πολλές επιχειρήσεις μέλη μας, δεν αρκούν για να καλύψουν το επενδυτικό κενό. Χρειαζόμαστε και πολλές ξένες επενδύσεις.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την προέλκυση επενδύσεων, είναι μία μεταρρυθμιστική υπέρβαση. Τόσο σε επίπεδο στόχων και χρόνων, όσο και σε επίπεδο νοοτροπίας.
Δηλαδή, ένα συνολικό πρόγραμμα που να καλύπτει οριζόντιες και κλαδικές μεταρρυθμίσεις. Με συγκεκριμένους στόχους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς υλοποίησης, υπό την άμεση εποπτεία και καθοδήγηση του Πρωθυπουργού.
Θα ήθελα να τονίσω ιδιαίτερα δύο σημεία:
Πρώτον, οι μεταρρυθμίσεις που ψηφίζονται να μην μένουν στα χαρτιά, αλλά να εφαρμόζονται. Διαφορετικά ακυρώνονται και εν τέλει δυσφημίζονται.
Δεύτερον, οι στόχοι να υποστηρίζονται από τα κατάλληλα εργαλεία πολιτικής για την επίτευξή τους, π.χ.:
- Θέλουμε να εξαλείψουμε την φοροδιαφυγή;
Πρέπει όλες οι συναλλαγές να είναι ηλεκτρονικές και να περιορισθεί δραστικά η κυκλοφορία των μετρητών.
- Θέλουμε να αναπτύξουμε μία οικονομία της γνώσης και της καινοτομίας;
Πρέπει να θεσπίσουμε ειδικά φορολογικά κίνητρα για να προσελκύσουμε καινοτόμες επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους.
- Θέλουμε λιγότερη γραφειοκρατία;
Πρέπει να εφαρμόσουμε «νομοθετική γκιλοτίνα», δηλαδή κάθε νέα ρύθμιση που εισάγεται, να καταργεί, ή να απλοποιεί υφιστάμενες.
Τέτοιες ριζοσπαστικές προσεγγίσεις θέλουμε να καθοδηγούν το Αναπτυξιακό Σχέδιο της Ελλάδας.
Εξίσου σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε και την ανάγκη για επένδυση στην παιδεία και το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
Ο ανορθολογισμός και η εσωστρέφεια που διατρέχουν την Ελληνική κοινωνία,
Οι χαμηλές επιδόσεις των μαθητών μας στους διεθνείς δείκτες αξιολόγησης,
Η συνεχιζόμενη υποβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης,
Το χάσμα δεξιοτήτων μεταξύ αγοράς εργασίας και εκπαιδευτικού συστήματος,
Όλα αυτά, δημιουργούν σοβαρό κίνδυνο να εγκλωβιστούμε στην κατηγορία των χωρών χαμηλής εξειδίκευσης, παραγωγικότητας και μισθών.
Σε όσους αναρωτηθούν «τι δουλειά έχει ο ΣΕΒ να ασχολείται με την εκπαίδευση», απαντούμε ευθέως:
Τα πάντα τελικά είναι θέμα Παιδείας.
Η ανάπτυξη, συνδέεται άμεσα με τις κατευθύνσεις και τους πόρους που δίνονται στο εκπαιδευτικό σύστημα. Σε όλες τις ώριμες δημοκρατίες οι κοινωνικοί εταίροι συμμετέχουν ουσιαστικά στον σχεδιασμό του.
Στη γειτονική μας Ιταλία π.χ., μέσω συνεργασίας πολιτείας, ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής κοινότητας, έχουν τεθεί στόχοι για την 4η βιομηχανική επανάσταση, όπως η αύξηση κατά 100% της τεχνικής εκπαίδευσης, η εκπαίδευση 1.400 διδακτόρων, 3.000 διευθυντικών στελεχών, 200.000 φοιτητών, κα.
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Ως Έλληνες εργοδότες, διεκδικούμε μερίδιο ευθύνης και συναπόφασης στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό.
Χρειαζόμαστε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα ενθαρρύνει τους νέους να σκέφτονται, να καινοτομούν, να επιχειρούν, να τολμούν.
Έχουμε ουσιαστικές προτάσεις για τη διασύνδεση της δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και τις επιχειρήσεις.
Είμαστε στη διάθεσή σας να συνεργασθούμε και να συμβάλουμε στην εθνική αυτή επένδυση.
Αλλά ως πρώτο μεγάλο βήμα, ας απελευθερώσουμε επιτέλους την τριτοβάθμια εκπαίδευση από τον κρατισμό. Ας επιτρέψουμε τη λειτουργία και ιδιωτικών Πανεπιστημίων.
Είμαστε βέβαιοι ότι θα ζήσουμε μια κοσμογονία. Με επενδύσεις από την αφρόκρεμα των ξένων πανεπιστημίων, προσέλκυση των πλέον ταλαντούχων φοιτητών και επιστημόνων και αναβάθμιση όλου του εκπαιδευτικού μας συστήματος, με άνοιγμα στον ανταγωνισμό και στη συνεχή αξιολόγηση.
Φίλες και φίλοι,
Η προσπάθεια για να χτίσουμε την Ελλάδα των ονείρων μας, την Ελλάδα των αξιών και της αξιοσύνης, δεν μπορεί παρά να είναι συλλογική.
Ο ΣΕΒ, ως υπεύθυνος κοινωνικός εταίρος, θα είναι πάντοτε φωνή και δύναμη προόδου για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.
Θα ακούει και θα συνομιλεί με όλους, εντός και εκτός Ελλάδας, θα προτείνει, θα διαβουλεύεται και θα συνθέτει.
Θα αξιοποιεί πολύτιμες σκέψεις και απόψεις σαν αυτές που μόλις ακούσαμε:
«….Να ξανακάνουμε την επιχειρηματικότητα μόδα…»
«….Να υποστηρίξουμε μια εθνική – παραγωγική – αφύπνιση…»
«….Να πρωτοστατήσουμε σε μία νέα κοινωνική συμφωνία μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών για το μέλλον της εργασίας…»
Ειδικότερα, σχεδιάζουμε 3 σημαντικές πρωτοβουλίες:
- Η πρώτη πρωτοβουλία, αφορά στην προσέλκυση και υλοποίηση επενδύσεων. Στοχεύουμε στην υλοποίηση των προτάσεων του Επενδυτικού μας Συνεδρίου με τη δημιουργία Εθνικού Επενδυτικού Συμβουλίου. Θα επιδιώξουμε τη συνεργασία με την Κυβέρνηση, τράπεζες, επενδυτικά ταμεία, φορείς και φυσικά με τα μέλη μας για τη δημιουργία και λειτουργία του Συμβουλίου αυτού.
- Η δεύτερη πρωτοβουλία, αφορά στην ενίσχυση της καινοτομίας και της ψηφιακής ωριμότητας. Επιδιώκουμε, με τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, να δημιουργηθεί ένας κόμβος καινοτομίας, ένα Start-up Greece. Για την εγκατάσταση και συνεργασία επιχειρήσεων, εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων, όπως γίνεται σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.
- Η τρίτη πρωτοβουλία, αφορά στους ανθρώπους μας. Χρειαζόμαστε μια νέα κοινωνική συμφωνία εργαζομένων και εργοδοτών, με όρους μέλλοντος και όχι παρελθόντος. Σε συνεργασία με την ΓΣΕΕ, για θέματα ανάπτυξης της εργασίας, διαμορφώνουμε ένα στρατηγικό σχέδιο επανακατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού. Επίσης, για την ανταποδοτικότητα της εργασίας, αξιολογούμε τη δημιουργία ενός εθνικού επαγγελματικού ταμείου, για εργαζόμενους που δεν θα μπορούν να καλύπτονται από άλλα επαγγελματικά ταμεία.
Φίλες και φίλοι,
Σίγουρα μπορούμε να προσβλέπουμε σε ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας.
Με μεγαλύτερη συμμετοχή στον καθορισμό του και με μεγαλύτερη ευθύνη για την επίτευξη των στόχων μας.
Με συνολική αλλαγή νοοτροπίας για να αποτραπεί ένας νέος κίνδυνος αστάθειας, ενόψει και των επερχομένων εκλογικών αναμετρήσεων. Μην φτάσουμε στην πηγή και δεν πιούμε νερό.
Η μετα μνημονιακή εποχή, δεν επιτρέπεται να μας βρει με τα ίδια μυαλά, αμετακίνητους σε θέσεις και αντιλήψεις του παρελθόντος, να πυροβολούμε ο ένας τον άλλον και τελικά τα πόδια μας.
Τις πληγές της τελευταίας οκταετίας, οφείλουμε να τις μετουσιώσουμε σε γνώση, σύνεση, ευθύνη, αποφασιστικότητα, συνεργασία.
Σε εθνική συνεννόηση!