Παρέμβαση του Αντιπροέδρου του ΣΕΒ κ. Κωνσταντίνου Μπίτσιου, στην Ημερίδα ΕΕ & ΥΠΑΝ για την Χρηματοδότηση, 27/4/2017

Κυρίες και κύριοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης για τη διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης.

Χαίρομαι ιδιαίτερα, που έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για τις πολιτικές και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που συμβάλουν στη στήριξη και κυρίως, στην ανάπτυξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Ο ίδιος ο τίτλος του σημερινού συνεδρίου, αποτυπώνει την ανάγκη αλλά και τη μεγάλη έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων που έχουμε στη χώρα μας.

Η στρατηγική προσέγγιση, είναι αυτό ακριβώς που απαιτείται όταν μιλάμε για χρηματοδοτική στήριξη των επιχειρήσεων και ειδικά των μικρομεσαίων.

Ο ΣΕΒ, ως εκπρόσωπος της οργανωμένης επιχειρηματικότητας έχει στις τάξεις του επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και δραστηριοτήτων.

Αυτό που ίσως δεν γνωρίζετε, όμως, είναι ότι πάνω από το 65% των μελών του ΣΕΒ ανήκουν στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Εκπροσωπούν όλους τους βασικούς κλάδους της ελληνικής παραγωγικής οικονομίας.

Η φορολογία, η υπερφορολόγηση, η γραφειοκρατία και η έλλειψη ασφάλειας δικαίου εμφανίζονται τακτικά ως καίρια προβλήματα για τις επιχειρήσεις.

Είναι προβλήματα για τα οποία ο ΣΕΒ αναπτύσσει ευρύτερες πρωτοβουλίες και προτάσεις.

Πέρα από τα προβλήματα αυτά, όμως, ζητούμενο είναι και οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της εξωστρέφειας, της καινοτομίας, της ψηφιακής οικονομίας και των δεξιοτήτων.

Για τα θέματα αυτά, η χρηματοδότηση είναι μια πολύ κρίσιμη παράμετρος και πηγή ανησυχίας για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Αφορά ολόκληρο το φάσμα, την τραπεζική χρηματοδότηση, άλλα εργαλεία, και φυσικά τη δημόσια χρηματοδότηση.

Οι επιχειρηματίες, ζουν κάθε μέρα τη δυσκολία να διατηρήσουν οι επιχειρήσεις τους την ανταγωνιστική τους λειτουργία, τις θέσεις εργασίας, να είναι συνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους.

Αν δεν διευκολύνουμε την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε όλες τις προσφερόμενες μορφές χρηματοδότησης, δεν θα είναι εφικτή η αντιστροφή της απομόχλευσης, άρα ούτε οι νέες επενδύσεις, ούτε η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Αν κάτι έχουμε μάθει από τις συνταγές του παρελθόντος είναι ότι οι δημόσιοι πόροι δεν αρκούν.

Έχουμε ένα επενδυτικό κενό ενενήντα δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ οι επενδύσεις ολόκληρου του Αναπτυξιακού Νόμου από το 1982 είναι περίπου €11 δισεκατομμύρια και το ΕΠΑΝΕΚ δεν θα ξεπεράσει τα €5 δισ.

Είναι σαφές, ότι οι συνταγές του παρελθόντος έχουν κλείσει τον κύκλο τους.

Κυρίες και κύριοι,

Η επταετία της κρίσης δημιούργησε σημαντικές αναταράξεις για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα.

Η καθυστέρηση στην  υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών πλήττει την επιχειρηματικότητα.

Η έλλειψη εμπιστοσύνης πλήττει τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.

Η συνεχιζόμενη αποεπένδυση είναι η βασική συνέπεια αυτής της εξέλιξης.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις και ιδίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες χρηματοδότησης λόγω της παρατεταμένης ύφεσης και της αρνητικής συγκυρίας.

Το ποσοστό αυτών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων καταγράφεται στο 25-30%, όταν στην Ευρωζώνη δεν υπερβαίνει το 10%.

Σε αυτό, προσθέστε και τους όρους επιτοκίων όπου ενδεικτικά, στην Ελλάδα, το μέσο επιτόκιο για νέα δάνεια από διακόσιες πενήντα χιλιάδες έως ένα εκατομμύριο ευρώ είναι 5%, ενώ στην Ευρωζώνη το αντίστοιχο επιτόκιο είναι 1,79%.

Είναι σαφές ότι ανταγωνιζόμαστε με άνισους όρους.

Οι επιχειρήσεις συνεπώς, είτε αποθαρρύνονται, είτε απορρίπτονται όταν διεκδικούν χρηματοδότηση.

Το ποσοστό αποθάρρυνσης μεγαλώνει, παρόλο που το ποσοστό απόρριψης συρρικνώνεται σταδιακά, σε σχέση με το παρελθόν.

Με άλλα λόγια, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θεωρούν, σε μεγάλο βαθμό, ότι δεν αξίζει πλέον τον κόπο να κάνουν αίτηση για δάνειο.

Το μεγάλο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει άλυτο.

Τα μη – εξυπηρετούμενα ανοίγματα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων αντιπροσωπεύουν το 60% του συνόλου των ανοιγμάτων και αυτό είναι ένα πρόβλημα που αναζητά επειγόντως λύση.

Όπως επείγουσα ανάγκη είναι και η αντιμετώπιση με δίκαιο τρόπο του θέματος των κόκκινων δανείων.

Τα μέτρα αυτά είναι απαραίτητα αλλά δεν επαρκούν.

Η κινητοποίηση πόρων απαιτεί μια συνολική προσέγγιση με εργαλεία που λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους, σύνδεση δηλαδή στόχων-απόδοσης-χρηματοδότησης και ένα επενδυτικό περιβάλλον που εμπνέει ασφάλεια και αισιοδοξία.

Για να γυρίσουμε σελίδα, απαιτείται ένας συνδυασμός επενδυτικών κινήτρων, τραπεζικής χρηματοδότησης και εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων με νέους, «έξυπνους» τρόπους.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΕΒ βλέπει πολύ θετικά ότι φεύγουμε από το ξεπερασμένο μοντέλο των επιδοτήσεων και ελπίζουμε ότι η κυβέρνηση θα υιοθετήσει και θα στηρίξει τα πιο αποτελεσματικά σύγχρονα εργαλεία που υφίστανται για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Κυρίες και κύριοι,

Σε συνδυασμό με τις προτάσεις που έχουμε κατά διαστήματα διατυπώσει για τα γνωστά διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, την ασφάλεια δικαίου και για ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που δημιουργεί αναπτυξιακές προοπτικές, ο ΣΕΒ προτείνει και τα εξής:

Πρώτον να  συνδέσουμε τον κάθε αναπτυξιακό νόμο, το ΕΣΠΑ και τα ευρωπαϊκά προγράμματα ώστε να λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους στην εκπλήρωσή του αναπτυξιακού σχεδίου.

Πρέπει να έχουμε ως στόχο την αποδοτικότητα και την απόδοση των επενδύσεων ώστε να πετύχουμε ανακυκλούμενη χρηματοδότησή και οι δημόσιοι πόροι να επιστρέφουν στα δημόσια ταμεία για να μπορέσουν επαναχρησιμοποιούνται.

Δεύτερον, πρέπει να προωθήσουμε τις εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης: crowd funding, peer-to-peer lending, private equity.

Η στήριξη της Πολιτείας για την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης είναι κρίσιμη.

Να σας δώσω ένα παράδειγμα.

Δεν είμαι σίγουρος ότι εάν μια εταιρεία αποκτήσει χρηματοδότηση από το crowd funding θα μπορέσει ταυτόχρονα να χρηματοδοτηθεί και από το ΕΣΠΑ.

Καθώς η μεγάλη πλειοψηφία των μικρομεσαίων δεν γνωρίζει για τις δυνατότητες και τις μορφές αυτών των χρηματοδοτήσεων και άρα δεν μπορεί να τις αξιοποιήσει ο ΣΕΒ είναι έτοιμος να συμβάλει στην πληροφόρηση και στήριξη της ενημέρωσης .

Τρίτον, επιδιώκουμε απλοποιημένες διαδικασίες, στοχευμένες δράσεις και ενημέρωση των επιχειρήσεων.

Σήμερα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το 50% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ γνωρίζει τις ευκαιρίες χρηματοδότησης διστάζει να προχωρήσει σε αίτηση συμμετοχής σε πρόγραμμα χρηματοδότησης λόγω της πολυπλοκότητας και της γραφειοκρατίας.

Είναι συνεπώς καίριας σημασίας να απλοποιήσουμε τις διαδικασίες χωρίς βέβαια εκπτώσεις στη διασφάλιση της νομιμότητας.

Τέταρτο σημείο, να βελτιώσουμε τη χαμηλή αναγνωρισιμότητα, κυρίως των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με στόχο να μειώσουμε την ασύμμετρη πληροφόρηση.

Αυτό θα επιτευχθεί με τη δημιουργία κόμβου πληροφόρησης που θα ενημερώνει τους ενδιαφερομένους για τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες οι οποίες μπορεί να είναι και πολλαπλές.

Δηλαδή, ταυτόχρονα από πολλούς φορείς.

Επιπλέον, ο κόμβος που προτείνουμε, θα  πρέπει να συνδράμει στη σύνδεση των επενδυτικών σχεδίων και πόρων.

Πέμπτη πρόταση, η μετατόπιση χρηματοδότησης από τις παραδοσιακές επιχορηγήσεις σε επενδυτικά κίνητρα.

Ο ΣΕΒ, έχει προωθήσει την οριζόντια ενθάρρυνση οικονομικά αποδοτικών επενδύσεων μέσω των υπέρ-αποσβέσεων.
Η πρόταση ταυτίζει τα συμφέροντα της Πολιτείας και των επιχειρήσεων καθώς μέσω των υπέρ-αποσβέσεων δημιουργούνται  νέα κέρδη νέες δουλειές, νέες εξαγωγές, άρα πρόσθετα δημόσια έσοδα.

Οι υπέρ-αποσβέσεις επιτρέπουν επενδύσεις χωρίς κρατικές ενισχύσεις και δημόσιους πόρους και έχουν έντονα πολλαπλασιαστικά χαρακτηριστικά σε όλο το φάσμα της οικονομίας.

Στην πράξη, οι νέες επενδύσεις, υπέρ-αποσβένονται στο διπλάσιο, 200% όταν υπάρχουν κέρδη και άλλα νέα πρόσθετα δημόσια έσοδα.

Αυτά τα πρόσθετα δημόσια έσοδα, που δεν θα υπήρχαν χωρίς την προτεινόμενη «έξυπνη φορολογία», λειτουργούν σαν σημαντικό κίνητρο τόσο για το κράτος όσο και για την επιχείρηση.

Έκτον, πρέπει να διευθετηθούν τα προβλήματα του τραπεζικού συστήματος και κυρίως τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα λεγόμενα και κόκκινα δάνεια για τον απεγκλωβισμό κεφαλαίων.

Η δρομολογούμενη νομοθετική πρωτοβουλία με τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών για τις επιχειρήσεις κινείται στη σωστή κατεύθυνση.

Δεν περιέχει, όμως, τις αυστηρές δικλείδες ασφαλείας που θα  διασφαλίσουν ότι δεν θα μετατραπεί σε μηχανισμό επιβράβευσης συστημικών κακοπληρωτών.

Εδώ είναι θέμα ηθικής τάξης και ο κίνδυνος αυτός μπορεί να αποφευχθεί εφόσον:

• ο νόμος προβλέψει την ενεργοποίηση ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα μπορεί γρήγορα και αποτελεσματικά να διαχειριστεί τον μεγάλο όγκο εισερχόμενων αιτήσεων, εντοπίζοντας και οδηγώντας στην εύκολη και ταχεία απόρριψη τις αιτήσεις κακόπιστων και μη συνεργάσιμων οφειλετών,
• πράγματι θεσπιστεί η γενναία συμμετοχή του Δημοσίου στις διαγραφές οφειλών στο σύνολο των απαιτήσεων του,
• εξασφαλιστεί ότι οι σύνθετες και μεγάλης αξίας περιπτώσεις μπορούν να μεταφερθούν ομαλά στις δοκιμασμένες διαδικασίες του Άρθρου 99, με την πρόβλεψη, όμως, της ουσιαστικής συμμετοχής του Δημοσίου στις διαγραφές απαιτήσεων,
• αντιμετωπιστούν τα σημαντικά φορολογικά ζητήματα που εκκρεμούν.

Αυτά, αφορούν στην επιστροφή του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος που αναλογεί στα ποσά που διαγράφονται και που έχει ήδη καταβληθεί.

Στη δυνατότητα συμψηφισμού της ζημιάς από τη διαγραφή με κέρδη και πέραν της πενταετίας

Και τέλος, το διαγραφόμενο ποσό να μην αποτελεί φορολογητέο εισόδημα για τον οφειλέτη

Τέλος, έβδομο σημείο, επιδιώκουμε περισσότερα ΣΔΙΤ ώστε να αυξήσουμε τις επενδύσεις σε υποδομές.

Τα ευρωπαϊκά προγράμματα και κυρίως το Σχέδιο Γιούνκερ δεν επιτρέπουν τη χρηματοδότηση δημοσίων έργων εκτός και αν πραγματοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ.

Η συνεργασία κράτους με τους ιδιώτες μπορεί να αποτελέσει αιχμή του δόρατος για περισσότερη και καλύτερη συνεργασία με αναπτυξιακά αποτελέσματα.

Σε αυτή την κατεύθυνση η ενεργοποίηση του  Funds of Funds αποτελεί απαραίτητο βήμα αφού συντονίζει πόρους, ταμεία και εργαλεία που χρηματοδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Αυτό, θα επιτρέψει και τη συμμετοχή περισσοτέρων  μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο Σχέδιο Γιούνκερ.

Κυρίες και κύριοι,

Οι σημαντικοί πόροι που είναι διαθέσιμοι μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων είναι απαραίτητοι για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων σε όρους καινοτομίας, εξωστρέφειας, ανθρώπινου δυναμικού και επιχειρηματικής μεγέθυνσης.

Η χρηματοδότηση, απασχολεί όλα τα είδη και μεγέθη επιχειρήσεων αλλά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι αυτές με τις μεγαλύτερες ανάγκες σε νέα εργαλεία, πληροφόρηση και πρόσβαση σε αυτά.

Υπάρχει μεγάλη ανάγκη επιτάχυνσης των πρωτοβουλιών χρηματοδότησης για την κάλυψη του επενδυτικού.

Ζητούμενο είναι η διαρκής συνεργασία Πολιτείας, χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων σε ένα θεσμικό και οικονομικό περιβάλλον που δημιουργεί ασφάλεια και προοπτική.

Τότε, θα μπορέσουμε να ατενίσουμε το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία.

Σας ευχαριστώ.